Iğdır Halkevi ve Faaliyetleri

Halkevleri ve halk odaları, kuruldukları tarih olan 1931’den kapatılma tarihleri olan 1951 yılına kadar geçen 20 yıllık süreçte yeni kurulmuş olan ve modern devletler düzeyine ulaşmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkülerini uygulamaya çalışmış ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) yönetimde egemen olduğu ve tek parti olarak adlandırılan devrin en bilinen müesseselerinden birisi konumunda olmuştur.Malum olduğu üzere; Halkevlerinin kuruluş amacı, Atatürk ilke ve inkılâplarını halka tanıtmak, benimsetmek ve geliştirmektir.Halkevleri, dokuz farklı şube üzerinden hareket ederek kültürel kalkınmayı sağlamaya çalışmıştır. Bu şekilde halk odaları da tesis edilmiştir. Böylece devlet ile halk arasındaki bütünleşme sağlanırken, inkılâpların toplum tabanına yayılması amaçlanmıştır. Türkiye’de ilk halkevi kurulduktan sonra Türkiye çapında çok sayıda açılan Halkevlerinden biri de Kars’ın en önemli ve büyük ilçelerinden birisi olan Iğdır Halkevi'dir. Bu makalenin kapsamını Iğdır Halkevi ile Halk odalarının faaliyetleri oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı Iğdır Halkevinin yapısı ve çalışmaları hakkında belgelere dayalı olarak önemli bilgileri ortaya çıkarmaktır. Bu nedenle “Iğdır Halkevi ve Halk Odaları Faaliyetleri” adlı makalenin, Iğdır’ın 1934-1951 yılları arasındaki dönemin aydınlatılmasında önemli rol oynayacağı düşünülmektedir. Ayrıca 1932 ile 1950 yılları arasında Iğdır’ın kültürel ve sosyal alanlarda nasıl bir durumda olduğu da bu çalışma ile ortaya çıkarılacaktır. Yöntem olarak, literatür ve arşiv taraması yapılarak, ulusal ve yerel yayınlar taranarak ve Halkevleri ile ilgili eserler incelenerek bu çalışma oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Iğdır, Halkevleri, Halk Odaları

Iğdır People's Houses and Activites

People's houses and public rooms, the newly established state of the Republic of Turkey who wanted to reach the level of modern states, tried to realize her ideals between 1932 and 1951 when she was active, and became one of the most important organizations of the single party period. As it is known; purpose of people’s houses is that promote, adopt and improve the principles and reforms of Atatürk to the public. People’s houses, had tried to keep cultural development by acting through nine different branches. Public rooms have been established In this way. Thus, while the state and the people were being integrated, tt was aimed to spread the revolutions to the society base. After the first People’s houses was establishmented many People's Houses opened around Turkey , and one of them was Iğdır people’s houseses which is the most important city in Kars. The scope of this work, which prepared in a comprehensive way for the symposium is that Iğdır people’s houses and public rooms. This work, are revealed by scientific researches, which based on the documents about Igdir people’s houses. Therefore, it is thought that this work will illuminate Iğdır's history between 1931 and 1950. Also, what kind of situation Iğdır have in cultural and social areas between 1932 and 1950 will be revealed by this work. This work was created, by searching literature and archives, national and local publications were scanned and by studying works related to the public houses

Keywords:

Iğdır, People's Houses, People's Chambers,

PDF

___

AKSOY, Y.- SAVAŞ, D.- DURSUN, S., (2002). Iğdır İlinin Mekânsal Analiz Raporu. Iğdır Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Iğdır. Atatürk’ün Söylev ve Demeçlerinden Seçmeler, (2010). Genel Kurmay Başkanlığı Yayınları, Ankara. Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü, 20 Ekim 1940 Genel Nüfus Sayımı, (1941). Devlet Basımevi, İstanbul. CHP Halkevleri ve Halkodaları-1932-1942 (1942). TBMM Kütüphanesi, Ankara. İNAN, S., (2000).“Denizli’deki Halkevleri ve Halkevi Faaliyetleri”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S.25, ss.135-157. DEMİRCİOĞLU, A.,(2015).“Iğdır Halkevi’nin Açılması Ve Faaliyetleri”, Atatürk Üniversitesi Atatürk Dergisi, S.4, C.4, ss.28-50. GENÇOĞLU ODABAŞI, F., (2011). “Halkevleri ve Ülkü Dergisi: Erken Cumhuriyet Döneminde Köycülük Tartışmaları”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, S.20, C.3, s.69-88. ÖZDEMİR, Y.-AKTAŞ, E.,(2011). “Halkevleri (1932’den 1951’e)”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED], S.45, ss.235-262. Resmi Gazete, 14 Haziran 1934, Sayı:2727, s.3981. Resmi Gazete, 28 Şubat 1936, Sayı: 3244, s.6173. SÜRMELİ, M.,(2006). Iğdır’ın Demografik Yapısında Göç ve Ahıska Türkleri Örneği, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara. TOKSOY, N., (2007). “Türk İnkılâbında Milli Kültürün Yeri Ve Halkevi Çalışmaları”, Turkısh Studıes, S.2, C.1, ss.122-167. TANALI, S., (2013).”Halkevlerinde Yürütülen Sanat Çalışmaları 1932- 1950)”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.15, C.2, ss.59-76. TUNÇ, B., (2018). Ağrı Halkevleri (1934-1951), 2008, Eğitim Yayınevi, Konya ULUSOY, E.,(2010). “Modernizm ve Cumhuriyet’in Modernleştirme Projesi Olarak Kemalizm”, JASSS The Journal of Academic Social Science Studies, S.58 ss.383-402. ÜRÜN, B., (2009).Iğdır ve Ardahan İllerinin Yer Adları ve Tasnifi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars. YILDIRIM, Y. (2016). Yeni Türkiye'nin yapılanma sürecinde halkevleri'nin rolü ve Urfa halkevi örneği (1934-1951), Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun. YILMAZ, D.-AKHAN, N.- SÜNTAR, E., (2011). “İlk Dönem Halkevlerinin Eğitim Faaliyetleri “Konya Halkevi Örneği”, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, S.29, ss.59-95. YULU, A., (2012). Iğdır’da Şehirsel Gelişme ve Mekansal Değişim (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.