1990’lı yıllarda bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra Azerbaycan’da siyasi tarihin araştırılması yönünde birtakım işler görülmeye başlandı. Lakin Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’ne 1970’li yılların Sovyet tarihçiliğinde mevcut olan bakışın araştırılmaması, Cumhuriyet tarihinin tetkiki meselesinde boşlukların olduğunu ortaya koymuştur.Sovyet devletinin son yirmi yılında, totaliter rejimin legalliğinin temellendirilmesi amacıyla, Azerbaycan’da Sovyet hakimiyetinin kurulmasına hasredilmiş araştrmalar devam etmekteydi. Bu dönemde, kaleme alınan eserlerde Ekim Devrimi, dünya siyasetinin yönünü değiştiren bir olay olarak karakterize edilmekte, Komünist Parti ise dünyada egemen güç olarak gösterilmekteydi. Lakin tüm çabalara rağmen bu araştırmalarda Sovyet hakimiyetinin işgalci siyaseti ortaya çıkmakta, SSCB’nin eski Rusya İmparatorluğu’nun varisi olduğu kabul edilmekteydi. Bu anlamda 1970’li yılların Sovyet tarihçilğinde Azerbaycan Halk Cumhuriyeti, bir partinin çıkarlarının ve hakim tabakanın menfaatlerinin savunucusu olarak, “devrim karşıtı Müsavat Partisi Hükümeti” şeklinde takdim edilmekle, halkla bir ilgisinin olmadığı ispata çalışılmaktaydı. Genel olarak Azerbaycan Hükümeti’nden bahsedilmemekte, lakin istenmeden de olsa işgal vurgulanmaktadır.  Sovyet hakimiyetinin kuruluşu, Cumhuriyetin devrilmesinden geçtiğine göre, tüm Sovyet yazarları-bazıları açıkça, bazıları ise kapalı ifadelerle-Azerbaycan Hükümeti’nden bahsetmek zorunda kalmışlardır. Lakin siyasi konjonktür açısından kaleme alınmış eserlerde, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti olayların temel nedeni olarak kaydedilmekle, Sovyet sisteminin kutsal ilan ettiği kültlerin ideolojik sebatsızlığını ortaya çıkarmıştır. Sonuç olarak, ideolojik çizginin etkisi ile yapılan araştırmalarda Azerbaycan Cumhuriyeti inkar edilemez gerçeklerle devlet statüsünde takdim edilmekle, totaliter rejimin belirlediği sansür kurallarının çiğnendiği gözlemlenmektedir. Lakin Sovyet ideologlarının tekdüze yaklaşımına rağmen milli hükümet, sosyal-siyasi düşünceye tarihi olayların katalizatörü olarak takdim edildiğinden, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin siyasi legalliği kabul edilmiştir.

After the restoration of independence in the 1990s, a number of studies have been undertaken to revise political history in Azerbaijan. However, the fact that the Azerbaijan Democratic Republic did not investigate the Soviet historiography of the 1970s shows the existence of gaps in the study of the history of the Republic. In the last twenty years of the Soviet state, the research on the establishment of Soviet power in Azerbaijan was continued to justify the legitimacy of the totalitarian regime. In this sense, in the Soviet historiography of the 1970s, the People's Republic of Azerbaijan is trying to prove that it has nothing to do with the people, representing the interests of one party and the defender of the interests of ruling class, as "the government of the oppressive Musavat party". Generally, the Azerbaijani government is not mentioned, but the occupation is unequivocal.As a result, in the studies written under the influence of the ideological line, the violation of the censorship rules established by the totalitarian regime is observed, with the submission of the State of Azerbaijan's state of affairs with irreconcilable facts. However, despite the rebellious approach of Soviet ideologists, the political legitimacy of the Azerbaijan Democratic Republic is confirmed, as the national government is presented as a catalyst of historical events to the socio-political thought.