Aziz Augustinus’un Tanrı Devleti’ni Kurmak: Papa II. Urbanus ve Haçlı Savunusu

Aziz Augustinus V. Yüzyılın Hristiyan teoloğu ve tarih felsefecisidir. Yazmış olduğu Tanrı Şehri/Devleti isimli eseri Batı Roma’nın Gotlar tarafından yağmalanmasının hemen akabinde kaleme alınmıştır. Eserin yazılış mantığı Roma’nın yıkılış sebebinin, insanların pagan inancını bırakıp Hristiyanlığa geçmeleriyle açıklayanlara bir cevap niteliği taşımaktadır. Buna göre Augustinus, Roma’nın yıkımının pagan inancına sırt çevirmekten değil yozlaşmaktan olduğu görüşünü savunmaktadır. Bu minvalde Augustinus, Pagan tanrılarının beceriksizliği karşısında Hristiyan inancının gücüne ve kurtarıcılığına vurgu yapmaktadır. Hristiyan medeniyetinin belki de tarih felsefesi bağlamında en erken savunusunu yapan Augustinus, bu savunusunu Tanrı Devleti ve yeryüzünün kurtuluşu metaforunu işleyerek derinleştirmektedir. Tanrı Devleti fikrinin Haçlı seferlerinde birincil itici güç olması, Papa II. Urbanus ve Haçlıların Augustinus’un Tanrı Devleti savunusunu bir yönüyle teoriden pratiğe geçirme girişimi olarak düşünülebilir. Bu girişim, Augustinus’u haklı çıkarmaktan ziyade Haçlı kimliğini kanonik bir forma büründürme şeklinde ele alınmalıdır. Bu makale, Tanrı devleti düşüncesinin Hristiyan tarih tasavvurundaki yeri ve önemini Augustinus’un zihnî arka planından anlamlandırarak Haçlı seferlerine nasıl etki ettiği üzerine odaklanmıştır. Çalışmada, Tanrı Devleti’nin mümkünlüğü Augustinus’un yaklaşımından hareketle tarihsel sarkacın ileriye yönlendirilişiyle incelenmeye çalışılmıştır. Makalede kıyas yöntemi kullanılmıştır. Bu sayede Augustinus’un fikirleri ile Papa Urbanus’un fikirleri arasındaki benzerlik aşikâr kılınmaya çalışılmıştır. Nihai olarak Haçlı seferlerinin teolojik ve fikri zemininde, Augustinus’un Tanrı Devleti düşüncesi ve Hristiyanlık savunusunun etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Aziz Augustinus, , Tanrı Devleti, , Papa II. Urbanus, , Haçlı Savunusu, , Haçlı Seferleri.

Establishing Saint Augustine's God State: Pope Pope Urban II and Crusader Defense

St. Augustine is a Christian theologian and philosopher of history who lived in the 5th century. He wrote his work "City/State of God" after the plunder of Western Rome by the Goths. The work aims to respond to those who explain the reason for the collapse of Rome when people left their pagan beliefs and converted to Christianity. Accordingly, Augustine argues that the destruction of Rome is not due to leaving pagan belief but to corruption. In this respect, Augustine emphasizes the power and savior of the Christian faith in the face of the incompetence of the Pagan gods. Augustinus probably has made the earliest defense of Christian civilization in the context of philosophy of history. He has made his defense more systematic by applying the metaphor of the State of God and salvation of the earth. The fact that the idea of the State of God was the primary driving force in the Crusades can be considered as an attempt by Pope Urban II and the Crusaders to put Augustine's defense of the State of God from theory to practice. This attempt should be considered as a canonical form of Crusader identity rather than justifying Augustine. This article focuses on how the idea of the State of God affected the Crusades by making sense of the place and importance of the idea of the state of God from the mental background of Augustine. In the study, the possibility of the State of God was tried to be examined by moving the historical pendulum forward, starting from Augustine's approach. The comparison method has used in the study. In this way, the similarity between Augustine's ideas and Pope Urban's ideas has tried to be made clear. Finally, it was concluded that Augustine's idea of the State of God and the defense of Christianity had a crucial impact on the theological and intellectual ground of the Crusades.

Keywords:

Saint Augustine, , Pope Urban II, , Crusader defence, , The Crusades, State of God,

PDF

___

Agibalova-Donskoy, Ye.-G. Ortaçağ Tarihi. çev. Çağdaş Sümer. İstanbul: Yordam, 2017.
Ağaoğulları, Mehmet Ali (ed.). Sokrates’ten Jakobenlere Batı’da Siyasal Düşünceler. İstanbul: İletişim, 2016.
Ağaoğulları-Köker, M. Ali-Levent. İmparatorluktan Tanrı Devletine. Ankara: İmge, 2017.
Altınay, Ahmet Refik. Haçlılar. Ankara: Panama, 2021.
Anonim. Historia Augusta. çev. Samet Özgüler. İstanbul: Kronik, 2022.
Armstrong, Karen. Kudüs’ün Tarihi. çev. İrem Sağlamer. İstanbul: Pegasus, 2021.
Asbridge, Thomas. Haçlı Seferleri. çev. Ekin Duru. İstanbul: Say, 2014.
Augustinus, Aurelius. İtiraflar. çev. Çiğdem Dürüşken. İstanbul: Alfa, 2022.
Augustinus, Aurelius. Tanrı Devleti (Seçmeler). çev. Öncel Sencerman. Ankara: Bilgesu, 2021.
Augustinus, Aurelius. Tanrı Şehri. çev. Kadir Canatan. Ankara: Eski Yeni, 2021.
Augustinus, Aurelius. The City Of God. Edinburgh, 1909.
Augustinus, Aurelius. The Confessions of St. Augustine. çev. J.G. Pilkington/M. A. New York, ty.
Anonim Haçlı Tarihi. çev. Ergin Ayan. İstanbul: Selenge, 2013.
Belâzurî, Ahmed b. Yahya el-. Fütûhu’l-Büldân (Ülkelerin Fetihleri). çev. Mustafa Fayda. İstanbul: Siyer Yayınları, 2013.
Bloch, Marc. Büyücü Krallar. çev. Fatih Yücel. İstanbul: Selenge, 2022.
Bourdie, Pierre. Akademik Aklın Eleştirisi. çev. P. Burcu Yalım. İstanbul: Metis, 2016.
Boyacıoğlu, Fuad. “Fransızların Roland Destanında Dinsel Bağnazlık ve Tarihi Olayların Çarpıtılması”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 27 (2012), 67-82.
Brentano, F. Funk. Les Croisades, 1934.
Brett, Michael. Fâtımî İmparatorluğu. çev. Fatih Yücel. İstanbul: Kronik Yayınları, 2021.
Cardini, Franco. Avrupa ve İslam. çev. Gürol Koca. İstanbul: Literatür, 2004.
Cayrê, Fulbert. Kilise Babaları’nın Tarihi ve Doktrinleri. çev. Mehmet Aydın. İstanbul: LiteraTürk, 2021.
Cheynet, Jean-Claude. Bizans Tarihi. çev. İsmayil Yerguz. Ankara: Dost, 2016.
Cox M. A., GeorgeW. Haçlı Savaşları Tarihi. çev. İhsan Durdu. İstanbul: Ark, 2018.
Curtis. Şarkiyatçılık ve İslam. çev. Mehtap Çakır. İstanbul: Matbu, 2015.
Çalışır, A. Onur (ed.). Denizaşırı Ülkeden Havadisler: Haçlıların Mektupları (1097-1252). İstanbul: Kutlu, 2018.
Çekiç, Ayşe. “Haçlı Seferlerinden Günümüze Düşman İslam ve Hz. Muhammed Algısı”. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 12/3 (2022), 1506-1519.
Çekiç, Ayşe. “III. Haçlı Seferinin ‘Kudüs’ü Kurtarma’ Söylemi ve Etrafında Şekillenen Algı”. Journal of Islamicjerusalem Studies 21/1 (30 Haziran 2021), 77-90.
Çekiç, Ayşe. Kudüs’ün Gölgesinde Eyyûbî - Haçlı İlişkileri 1171 - 1250 (Savaş, Diplomasi ve Barış). Ankara: Gece Kitaplığı, 2020.
Çelik, Fikret. “Ortaçağ Avrupası’nda Hıristiyanlığın Siyasal Düşünce Karşısındaki Yeri ve Önemi: Patristik Felsefenin Siyasal Düşünce Üzerindeki Etkisi”. Ortaçağ Araştırmaları Dergisi.
Davies, Norman. Avrupa Tarihi. çev. M. Ali Kılıçbay. İstanbul: İmge Yayınları, 2011.
Dawson, Christopher. Batı’nın Oluşumu. çev. Dinç Tayanç. İstanbul: Dergah, İstanbul.
Demirkent, Işın. Haçlı Seferleri. İstanbul: Dünya Yayıncılık, 1997.
Demirkent, Işın. “Haçlılar”. İslam Ansiklopedisi. C. 14. İstanbul: TDV, 1996. https://islamansiklopedisi.org.tr/haclilar
Diehl, Charles. Bizans İmparatorluğu Tarihi. çev. Selim Sezer. İstanbul: İnkılâp, 2018.
Duray, Victor. Orta Çağ tarihi. çev. İpek Kalaycıoğlu. Ankara: Fa Kitap, 2022.
Ebu’l-Fidâ, el-Melikü’l-Müeyyed İmâdüddîn İsmâîl b. Alî b. Mahmûd el-Eyyûbî. el-Muhtasar fi-Ahbari’l Beşer. Beyrut: Dârül Kütübül İlmiyye, 1997.
Eutropius. Kısa Roma Tarihi. çev. Çiğdem Menzilcioğlu. İstanbul: Alfa, 2016.
Fulcherius Carnotensis. Kudüs Seferi “Kutsal Toprakları Kurtarmak”. çev. İlcan Bihter Barlas. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayınları, 2009.
Gibbon, Edward. Roma İmparatorluğunun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi. çev. Asım Baltacıgil. İstanbul: İndie, 2019.
Guênon, Renê. Dante ve Orta Çağ’da Dinî Sembolizm. çev. İsmail Taşpınar. İstanbul: İnsan, 2022.
Hartog, François. Heredotos’un Aynası: Öteki Tasavvuru Üzerine Bir Deneme. çev. M. Emin Özcan. İstanbul: İthaki, 2014.
Hillenbrand, Carole. Müslümanların Gözünden Haçlı Seferleri. çev. Nurettin Elhüseyni. İstanbul: Alfa, 2015.
Hoffer, Eric. Kesin İnançlılar. çev. Erkıl Güner. İstanbul: Olvido, 2019.
İbn Şeddad, Bahaadin. Selahaddin-i Eyyubi. çev. M. Selim Bilge. Diyarbakır: Lis yayınları, 2015.
İbnü’l-Esîr, İzzeddin. el- Kâmil fi’t- Târîh Tercümesi. çev. Heyet. İstanbul: Ocak, 2016.
Jones, Dan. Haçlılar: Kutsal Topraklar Uğruna Yapılmış Savaşların Kanla Yazılmış Öyküsü. çev. Melisa Miller. İstanbul: Kuzey Yayınları, 2020.
Kalın, İbrahim. Ben Öteki ve Ötesi. İstanbul: İnsan, 2016.
Kantorowicz, Ernst H. Kralın İki Bedeni. çev. Ü. Hüsrev Yolsal. Ankara: Bilgesu, 2018.
Kerr, Gordon. Charlamagne’den Lizbon Antlaşması’na Avrupa’nın Kısa Tarihi. çev. Cumhur Atay. İstanbul: Kalkedon, 2011.
Komnena, Anna. Alexiad Malazgirt’in Sonrası İmparator Alexios Komnenos Döneminin Tarihi. çev. Bilge Umar. İstanbul: İnkılâp, 1996.
Küçükalp-Cevizci, Kasım-Ahmet-. Batı Düşüncesi. İstanbul: İSAM, 2018.
Le Bon, Gustave. Kitleler Psikolojisi. çev. Filiz Karaküçük. İstanbul: Kapra, 2022.
Le Goff, Jacques. Ortaçağ Batı Uygarlığı. çev. Hanife-Uğur Güven. Ankara: Doğu Batı, 2015.
Lewis, Bernard. İslam ve Batı. çev. Çağdaş Sümer. Ankara: Akılçelen, 2017.
Locke, John. İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Bir Deneme. çev. Meral Delikara Topçu. Ankara: Öteki, 1999.
Michaud. Histoire des Croisades. Paris, 1860.
O’Shea, Stephen. İnanç Denizi: Ortaçağ Akdenizinde İslâm ve Hristiyanlık. çev. Egemen Demircioğlu. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2011.
Ostrogorsky, Georg. Bizans Devleti Tarihi. çev. Fikret Işıltan. Ankara: TTK, 2011.
Peter Tudebodus. Bir Tanığın Kaleminden Birinci Haçlı Seferi Kudüs’e Yolculuk. çev. Süleyman Genç. İstanbul: Kronik Yayınları, 2019.
Pirenne, Henri. Avrupa Tarihi. çev. Sinan Akbaytürk. İstanbul: Selenge, 2022.
Pirenne, Henri. Hz. Muhammed ve Charlemagne. çev. Mehmet Ali Kılıçbay. Ankara: İmge Yayınları, 2006.
Pirenne, Henri. Ortaçağ Kentleri. çev. Şadan Karadeniz. İstanbul: İletişim, 2019.
Polat, Ziya. “Fulcherius Carnotensis’te İslam ve Müslüman Algısı”. Turkish Studies 14/1 (2019), 613-632.
Ponting, Clive. Dünya Tarihi. çev. Eşref Bengi Özbilen. İstanbul: Alfa, 2022.
Raimundus Aquilers. Haçlılar Kudüs’te Bir Papazın Gözünden İlk Haçlı Seferi. çev. Süleyman Genç. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2019.
Rousso, Henry. Şimdiki Zamanın Tarihini Yazmak Tarih, Tarihçi ve Çağdaşlık. çev. Volkan Çandar. İstanbul: İletişim, 2021.
Runciman, Steven. Haçlı Seferleri Tarihi. çev. Fikret Işıltan. Ankara: TTK, 2008.
Saramago, Josê. Körlük. çev. Işık Ergüden. İstanbul: Kırmızıkedi, 2015.
Spengler, Oswald. Batı’nın Çöküşü. çev. Giovanni Scognamillo,Sengelli Nuray. İstanbul: Dergâh, 1997.
Şeyban, Lütfi. Reconquista: Endülüs’te Müslüman-Hristiyan İlişkileri. İstanbul: İz, 2016.
Tural, Murat. Orta Çağ’da İslam’ın Kılıcı & Hiristiyanlığın Çekici Selçuklular Franklar. İstanbul: Timaş, 2020.
Roland Destanı. çev. Bilge Umar. İstanbul: YKY, 2022.
Watson, Peter. Fikirler Tarihi: Ateşten Freud’a. çev. Heyet. İstanbul: YKY, 2020.
Wicham, Chris. Ortaçağ’da Avrupa. çev. Nilüfer Epçeli. İstanbul: Yeditepe, 2019.