Tunuslu Mahmut Paşa’nın Korusunda Geçen Bir Sami Paşazade Sezai Hikayesi

İki Yüz Elli Kuruşa Bir Asır isimli, Sami Paşazade Sezai’ye ait hikâye 1892 senesinde Küçük Şeyler adlı kitapta yayımlanır. Yazarın tüm hikâyelerini ise yeni harflerle Zeynep Kerman 1981 yılında hazırlayıp yayımlamıştır. Hazırlanan bu kitaptan faydalanarak inceleyeceğimiz bu hikâyenin de aslında bir hikâyesi vardır. Hikâyeden bahseden kaynaklarda sıkça dile getirilmese de aslında, bu eserin yazılmasına vesile olan kişi, Tunuslu Mahmud İbn İyâd olarak da bilinen Tunuslu Mahmut Paşa’dır. Yazıda, bu hikâye ile ilgisi olan Tunuslu Mahmut Paşa ve meşhur korusundan bahsedilecek, ardından da Sami Paşazade Sezai, çevreci duyarlılık açısından ele alınacaktır. Hikâye ise bu çerçeve etrafında değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Sami Paşazade Sezai, İki Yüz Elli Kuruşa Bir Asır, Tunuslu Mahmut Paşa

HYMN AND PRAYER JOURNAL NUMBERED 13229 IN KONYA METROPOLITAN MUNICIPALITY KOYUNOĞLU MUSEUM AND LIBRARY

The subject of this article is the hymn and prayer journal numbered 13229 found in Konya Metropolitan Municipality Koyunoğlu Museum and Library. According to catalog records, the work was completed by the calligrapher Mustafa Hilmî in 1284 (G. 1868). This small-volume journal consisting of twenty-two leaves is in a very good state physically and was written with a perfect line. The content of the journal consists of verse and prose texts all of which have religious characteristics. There are ten poems and twelve pieces of prose. Most of the poems, which have many inconveniences in terms of form-related features such as cadence and rhyme/repeated voice (radif), are in the form of hymn and only four have pseudonyms (Yûnus, Niyâzî, Mahfî). Proses are also composed of prayers such as forgiveness, salah, food and grave etc. as well as mühr-i şerîf (exalted seal) and virtues. The aim of our study is to eliminate -as far as possible- the uncertainties regarding this journal and its compiler based on its form and content characteristics, and thus to try to determine its place in the tradition of journal. In the study, all texts included in the work will primarily be transferred into Latin letters with transcription and thus the content of the journal will be obtained. Afterwards, the identity of the compiler of the journal will be tried to be determined through this transcription. Based on the work's physical characteristics, page designs, writing, the characteristics of the texts and the information obtained regarding its compiler, various determinations will be made about the journal. Within this scope, it will be discussed when, for what target audience and for what purpose the journal was compiled.

PDF

___

Ayaydın Cebe, G. (2010). “Küçük Şeyler’de Saklı Beyitler”, Kebikeç, S. 30, s. 15-26.
Aydın, H. (2008). 19. Yüzyıl Osmanlı-Türk Edebiyatında Öykü, Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Dan. Laurent Mignon, Ankara.
Ayhan, Ö. (2005). “Sami Paşazade Sezai Kedi Öykülerinin En Güzelini Yazdı”, İmge Öyküler, Yıl: 1, Sayı: 2, Nisan-Mayıs, s. 148-152.
Baktıaya, A. (2013). “Hayriye Hanım Avrupa ve Amerika’da Gönüllerin Prensesi”, Toplumsal Tarih, S. 237, Eylül, s.22-28.
Bilgili, B. (2013). Üsküdar Sokak İsimleri Tarihçesi, Üsküdar Belediye Başkanlığı Yayınları, İstanbul.
COA BEO 4274/320515
COA, DH. MKT 2691/45
COA, DH. MKT 1982/111
COA ZB 395/93,
COA, ZB 353/17
Çağın, Ş. (2018). “Ahmet Haşim’de Çevreci Duyarlılık ve Antropomorfik Algılama”, Yeni Türk Edebiyatı, Sayı: 17, Nisan, s. 111-126.
Haskan, M. N. (2001). Yüzyıllar Boyunca Üsküdar 3, Üsküdar Belediyesi Yayınları, İstanbul.
Kaplan, M. (2003). Hikâye Tahlilleri, Dergâh Yay. , Dokuzuncu Baskı, İstanbul.
Kerman, Z. (1981). Sami Paşazade Sezaî’nin Hikâye-Hâtıra-Mektup ve Edebî Makaleleri, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., İstanbul.
Kerman, Z. (2009). “Sâmipaşazâde Sezai”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 36, İstanbul, s.77-78.
Koç, M. (1999). “Tanzimat Dönemi yazarları ve Çamlıca”, İlmî Araştırmalar, S. 8, s. 145-176.
Mümtaz, A. S. (2011). Eski İstanbul Konakları, Kurtuba Kitap, İstanbul.
Özgül, M. K. (1984). Sâmî Paşa-zâde Sezâyî’nin Küçük Şeyler’inde Fiktif Yapı, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Dan. Sadık Tural, Ankara.
Sait Faik. (1988). Son Kuşlar, Bilgi Yayınevi, On Birinci Basım, Ankara.
Temizsu, M. (2017). “Sami Paşazâde Sezai’nin Öykülerinde Anlatıbilimsel Bir Unsur Olarak Karakterizasyon”, TÜRÜK, Yıl: 5, Sayı: 11, s. 318-329.
Topal, İ. (1997). “On Dokuzuncu Asırda Bir Çevreci- Sami Paşazade Sezai Bey”, Ondokuz Mayıs Üni. Eğitim Fak. Dergisi, Cilt 10, Sayı: 1, Ocak, s. 201-204.
Törenek, M. (1998) “Hikâyeciliğimize Düşen Cemre: Küçük Şeyler”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Ens. Dergisi, Sayı: 9, s. 139-143.