Problem Genişletme Etkinliklerinin Problem Çözme Başarısına ve Üstbilişe Etkisi

Bu çalışmanın amacı, problem genişletme etkinliklerinin öğrencilerin problem çözme başarısına ve üstbiliş becerisine etkisinin incelenmesidir. Bu doğrultuda araştırma, ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen üzerine modellenmiştir. Araştırma, 2015-2016 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde Rize İli Merkez İlçesi’nde bir ilkokulda, 31’i deney ve 30’u kontrol grubunda olmak üzere, toplam 61 öğrenci ile dokuz hafta boyunca yürütülmüştür. Araştırmada, deney grubunda yer alan öğrencilere problem genişletme etkinlikleri uygulaması yapılırken, kontrol grubunda yer alan öğrencilerin öğrenme sürecine herhangi bir müdahale yapılmamıştır. Araştırmada kullanılan veriler; problem çözme başarı testi ile üstbilişsel bilgi ve beceri ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma sonucunda, deney grubundaki öğrencilerin uygulama süreci sonunda hem problem çözme başarısında hem de üstbilişsel bilgi ve beceri düzeylerinde artış olduğu görülmüştür. Ayrıca bu artışın deney grubunda, kontrol grubuna oranla daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Bunun yanında hem kontrol hem deney test ve son-testte problem çözme başarı testi ile üstbiliş bilgi ve beceri ölçeğinin yüksek düzeyde korelasyona sahip olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre, problem genişletme etkinliklerinin hem problem çözme başarısında hem de üstbiliş bilgi ve becerilerinde artış sağladığı belirlenmiştir.

Effect of Problem Extending Activities on Problem Solving and Metacognition

The aim of this study is to investigate the effect of problem extending activities on students' problem-solving achievement and metacognition skills. Accordingly, the research was modeled on experimental design with pre-test and post-test control groups. The research was carried out for nine weeks in a primary school in the central district of Rize province with a total of 61 students in 31 experimental and 30 control groups in the second semester of 2015-2016 academic year. In the study, while the problem extending activities were applied to the students in the experimental group, no intervention was made to the learning process of the students in the control group. The data used in the research; problem solving achievement test and metacognitive knowledge and skills inventory. As a result of the research, it was seen that both the problem- solving achievement and metacognitive knowledge and skill levels increased in the experimental group at the end of the application process. In addition, this increase was higher in the experimental group compared to the control group. In addition, it was observed that there was a high correlation between metacognitive knowledge and skills inventory and problem-solving achievement test in both control and experimental test and post-test. According to the results, it was determined that problem-extending activities increased both problem-solving achievement and metacognitive knowledge and skills.

PDF

___

Akay, H. (2006). Problem kurma yaklaşımı ile yapılan matematik öğretiminin öğrencilerin akademik başarısı, problem çözme becerisi ve yaratıcılığı üzerindeki etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Akın, A., Abacı, R., ve Çetin, B. (2007). Bilişötesi farkindalik envanteri’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(2), 655-680.
Ausubel, D.P. (1968). Educational psychology: A cognitive view. New York: Holt, Rinehart ve Winston.
Baki, A. ve Bell, A. (1997). Ortaöğretim matematik öğretimi. Ankara: YÖK Dünya Bankası.
Baykul, Y. (2000). İlköğretimde matematik öğretimi: 1-5. Sınıflar için. Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
Bingölbali, E., Özmantar, M. ve Alacaci, C. (2009). İlköğretimde karşılaşılan zorluklar ve çözüm önerileri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Bruning, R., Schraw, G. ve Norby, M. (2014). Bilişsel psikoloji ve öğretim. (Çev. ZN Ersözlü ve R. Ülker). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Canbulat, T. (2016). Beyin uyumlu öğrenme yaklaşiminin ilköğretim beşinci sinif sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin yönetici işlevlerine etkisi. International Journal of Active Learning, 1(1), 29-48.
Chan, C. M. E. and Mansoor, N. (2007). Metacognitive behaviours of primary 6 students in mathematical problem solving in a problem-based learning setting. Paper Presented at the Redesigning Pedagogy,
Culture, Knowledge and Understanding: Centre for Pedagogy and Practice Conference. National Institute of Education, Singapore.
Chudler E. H., Kuwana E. Y., Murray M. A. and Bleeker L. J. (2000). Neuroscience for kids: On-line and off-line activities for K–12 students and teachers. Soc. Neurosci. Abstr, 26, 41-56.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Contreras, J. (2007). Unraveling the mystery of the origin of mathematical problems: using a problem- posing framework with prospective mathematics teachers. Mathematics Educator, 17(2), 15- 23.
Cornoldi, D. L. C. (1997). Mathematics and metacognition: What is the nature of the relationship? Mathematical Cognition, 3(2), 121-139.
Çakıcı, D., Alver, B., ve Ada, Ş. (2006). Anlamlı öğrenmenin öğretimde uygulanmasi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 71-80.
Demirel, Ö. (2010). Öğretme sanatı öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Desoete A. ve Özsoy, G. (2009). Metacognition, more than the lognes monster?. International Electronic Journal of Elementary Education, 2(1), 1-6.
Diamond, M. C. (1988). Enriching heredity. New York: The Free Press. Duman, B. (2007). Neden beyin temelli öğrenme. Ankara: Pegem Yayınevi.
Erdoğan, F. (2013). Matematik öğretiminde üstbilişsel stratejilerle desteklenen işbirlikli öğrenme yönteminin, 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarilarina, üstbilişsel becerilerine ve matematik tutumuna etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Erdoğan, F. ve Şengül, S. (2017). Matematik dersinde üstbilişsel stratejilerle desteklenen işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin üstbilişsel becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 42(192), 263- 301.
Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive– developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906-917.
Hacker, D. J. ve Dunlosky, J. (2003). Not all metacognition is created equal. New Directions for Teaching and Learning, 95, 73–79.
Haylock, D.Ö ve Cockburn, A. (2014). Küçük çocuklar için matematiği anlama. Ankara: Nobel Yayınları.
Karabey, B. (2017). TEOG'da matematikten tam puan alırsak matematik yapmış olur muyuz? Popular Sience Türkiye Dergisi, 57.
Karakelle, S. (2012). Üstbilişsel farkındalık, zekâ, problem çözme algısı ve düşünme ihtiyacı arasındaki bağlantılar. Eğitim ve Bilim, 37(164), 237-250.
Karataş, İ. (2008). Problem çözmeye dayalı öğrenme ortamının bilişsel ve duyuşsal öğrenmeye etkisi. Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
King, A. (1991). Effects of training in strategic questioning on children's problem-solving performance. Journal of Educational Psychology, 83(3), 307-320.
Larkin, S. (2010). Metacognition in young children. New York, NY: Routledge.
Lester, F, K. (1983). Trends and issues in mathematical problem-solving research. In R. Lesh and M. Landau (Eds.), Acquisition of mathematics concepts and processes (pp. 229-261). Orlando, FL: Academic Press.
Luchins, A. S. (1942). Mechanization in problem solving: The effect of Einstellung. Psychological Monographs, 54(6), i-95.
Mamona-Downs, J. (1993). On analyzing problem posing. Paper presented at the Proceedings of the 17th International Conference for the Psychology of Mathematics Education.
MEB. (2015). İlkokul Matematik Dersi (1, 2, 3 ve 4. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB. Morin, E. (2003). Geleceğin eğitimi için gerekli yedi bilgi. Çeviren: H. Dilli. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
NCTM (2000). Principles and standards for school mathematics (Vol. 1). National Council of Teachers of Mathematics.
NMAP, N. M. A. P. (2008). Foundations for success: The final report of the National Mathematics Advisory Panel. US Department of Education.
Özsoy, G. ve Ataman, A. (2009). The effect of metacognitive strategy training on problem solving achievement. International Electronic Journal of Elementary Education, 1(2), 67–82.
Özsoy, G. (2005). Problem çözme becerisi ile matematik başarısı arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 179-190.
Özsoy, S. ve Özsoy, G. (2013). Eğitim araştırmalarında etki büyüklüğü raporlanması. İlköğretim Online, 12(2), 334-346.
Pehlivan, F. (2012). İlköğretim beşinci sınıf matematik dersinde üstbiliş stratejileri kullanımının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Niğde Üniversitesi, Niğde.
Phye, G. D. (2001). Problem-solving instruction and problem-solving transfer: The correspondence issue. Journal of Educational Psychology, 93(3), 571-590.
Piaget, J. (1976). Piaget’s theory Piaget and his school (pp. 11-23): Springer.
Polat, M., Gönen, E., Parlak, B., Yıldırım, A. ve Özgürlük B. (2016). TIMSS 2015 Ulusal Matematik ve Fen Bilimleri Ön Raporu 4. ve 8. Sınıflar. Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
Polya, G. (1988). How to solve it. New Jersey, NJ: Princeton University Pres.
Polya, G. (1981). Mathematical discovery: On understanding, learning, and teaching problem solving. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Schoenfeld, A. H. (1992). Learning to think mathematically: Problem solving, metacognition, and sense making in mathematics. Handbook of research on mathematics teaching and learning. (pp. 334-370).
Schoenfeld, A. H. (1985). Mathematical problem solving. San Diego, CA: Academic Press. Schunk, D. H. (2009). Öğrenme teorileri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Smith, E. E. ve Kosslyn, S. M. (2014). Bilişsel psikoloji zihin ve beyin (Vol. 10). (Çev. Muzafer Sahin). Ankara: Nobel Yayınları.
Taş, U. E., Arıcı, Ö., Ozarkan, H. B. ve Özgürlük, B. (2016). PISA 2015 Ulusal Ön Raporu. Retrieved from: http://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/PISA/PISA2015_Ulusal_Rapor.pdf
Temur, Ö. D. ve Kılınç, S. (2016). Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin matematik öğretimi ve öğrenimi hakkındaki inanışları. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(3), 2557-2570.
Tertemiz, N. ve Çakmak, M. (2003). Problem çözme. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Turhan, B. (2011). Problem kurma yaklaşımı ile gerçekleştirilen matematik öğretiminin ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin problem çözme başarıları, problem kurma becerileri ve matematiğe yönelik görüşlerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Van de Walle, J., Karp, K. S., Lovin, L. A. H. and Bay‐Williams, J. M. (2010). Teaching student‐centered mathematics: developmentally appropriate instruction for grades 3–5 (2nd ed.) Boston, MA: Pearson.
Yabaş, D. ve Altun, S. (2009). Farklılaştırılmış öğretim tasarımının öğrencilerin özyeterlik algıları, bilişüstü becerileri ve akademik başarılarına etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(37), 201-214.
Yazgan, Y. ve Bintaş, J. (2005). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin problem çözme stratejilerini kullanabilme düzeyleri: Bir öğretim deneyi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 210-218.