Dönüşümcü ve Etkileşimci Liderlik İle Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişki: Bir Meta-Analiz Çalışması

Bu çalışmanın temel amacı, ulusal yazında dönüşümcü ve etkişleşimci liderlik ile örgütsel özdeşleşmearasındaki ilişkiyi inceleyen bireysel çalışmaların etki büyüklüğünü meta-analiz yöntemiyle belirlemektir. Buamaçla, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi, Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (Ulakbim),Dergipark ve çeşitli uluslarararası veri tabanlarında ve arama motorlarında belirlenen anahtar kelimelerlelisansüstü tezler ve makaleler taranmıştır. 17 bireysel çalışmadan [Dönüşümcü liderlik (k=11) ve etkileşimciliderlik (k=6)] elde edilen veriler (n=4798), Comprehensive Meta Analysis yazılım programında analizedilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, dönüşümcü liderlik ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişki için metaanalize dahil edilen 11 çalışmanın rastgele etki büyüklüğüne göre etki büyüklüğünün orta düzeyde (EB=0.386,p

The Relationship between Transformational and Interactive Leadership and Organizational Identification in National Literature: A Meta-Analysis

The main purpose of this study is to determine the total effect of individual studies examining the relationship between transformative and interactive leadership and organizational identification in the national literature by meta-analysis method. For this purpose, postgraduate theses and articles with keywords determined in Council of Higher Education (CoHE) National Thesis Center, Turkish Academic Network and Information Center (Ulakbim), Dergipark and in various international databases were scanned. Data from 17 individual studies [transformative leadership (k=11) and interactive leadership (k=6)] (n=4798) were analyzed in the Comprehensive Meta Analysis (CMA) software program. According to the results obtained, it is understood that the effect size is medium level (ES=0.386, p

___

  • *Alagöz, M. (2019). Dönüştürücü liderlik anlayışı ile örgütsel sinizm ve örgütsel özdeşleşe ilişkisi: bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bı̇lı̇mler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kars.
  • Ashforth, B. E. ve Mael, F. (1989). Social identity theory and the organization. Academy of Management Review, 14(1), 20-39.
  • Aşık, Z. ve Özen, M. (2019). Meta-Analiz basamakları ve raporlanması. The Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care (TJFMPC),13(2), 232-240.
  • Avolio, B., Bass, B.M. ve Jung, D.I. (1999). Re-Examining the components of transformational and transactional leadership using the multifactor leadership questionnaire. Journal Of Occupational and Organizational Psychology, 72, pp.441-462.
  • Avolio, B. J. ve Gibbons, T.C. (1998). Developing transformational leaders: A lifespan approach, İçerisinde J.A. Conger ve R.N. Kanungo (Ed.), Charismatic leadership: The elusive factor in organizational effectiveness, San Francisco, CA: Jossey-Bass, 276-308.
  • Bass, B. M. ve Avolio, B. J. (1992). Developing transformational leadership: 1992 and beyond. Journal of European Industrial Training, 14(5), 21-37. http://dx.doi.org/10.1108/03090599010135122
  • Bass, B. M., (1999). Two decades of research and development in transformational Leadership. European Journal of Work and Organizational Psychology, 8(1), 9-32.
  • Begg, C.B. ve M. Mazumdar, (1994). Operating characteristics of a rank correlation test for publication bias. Biometrics, 50, 1088-1101.
  • Black, J. S. ve Porter, L. W. (2000) Management: Meeting New Challenges, Prentice-Hall, New Jersey.
  • Bolat, O. İ. (2011). Öz yeterlilik ve lider üye etkileşimi ilişkisi: göze girme davranışları ve güç mesafesi. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Bottery, M. (2001). Globalisation and the UK competition state: no room for transformational leadership in education, School Leadership and Management, 21(2), 199-218
  • Bryman, A. (1992). Charisma and leadership in organizations, Sage Publications, London.
  • Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: NY: Harper&Row Publishing.
  • Coad, A. F. ve Berry, A. J. (1998). Transformational leadership and learning orientation. Leadership and Organization Development Journal, 19(3), 164-172.
  • Cohen, L., Manion, L., ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York, NY, US: Routledge/Taylor & Francis Group.
  • *Çeri Booms, M. (2009). An empirical study on transactional, transformational and authentic leaders: exploring the mediating role of “trust in leader” on organizational identification. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Yeditepe üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Örgütsel Davranış Bilim Dalı, İstanbul.
  • *Çulhaoğlu-Uludağ, C. (2015). Özdeşleşme, lı̇derlı̇k tarzları ve kültürel faktörler arasındaki̇ ı̇lı̇şki. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İşletme Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.
  • Demir, H. ve Okan, T. (2008). Etkileşimsel ve dönüşümsel liderlik: Bir ölçek geliştirme denemesi. İstanbul İktisadı Enstitüsü Dergisi, 61, 72-90.
  • Dickersin, K., Min, Y.I. and Meinert, C. L. (1992). Factors ınfluencing publication of research results: Follow-up of application submitted to two ınstitutional review boards. Jama, 267(3), 374-378.
  • *Doğanlı, U. (2019). Dönüşümcü Lı̇derlı̇k ve Örgütsel Özdeşleşme İlı̇şkı̇sı̇nde Örgüt Kültürünün Düzenleyici̇ Etkisine Yönelik Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Ünı̇versı̇tesi Sosyal Bı̇lı̇mler Enstitüsü İşletme Anabı̇lı̇m Dalı, Balıkesir.
  • Downton, J. V. (1973). “Rebel Leadership: Commitment and Charisma in the Revolutionary Process”. New York: NY: Free Press.
  • Dubrin, A.J. (2010). Principles of leadership (6th ed.). Sydney: South-Western
  • Dutton, J. E., Dukerich J. M. and Harquail, C. V. (1994). Organizational images and membership commitment. Administrative Science Quarterly, 34, 191-206.
  • Egger, M., Smith, G. D., Schneider, M. and Minder, C. (1997). Bias in meta-analysis detected by a simple, graphical test. British Medical Journal, 315(7109), 629.
  • Epitropaki, O. and Martin, R. (2005). The moderating role of individual differences in the relation between transformational/transactional leadership perceptions and organizational identification. The Leadership Quarterly, 16(4), 569-589.
  • Erdoğan Morçin, S. ve Morçin, İ. (2013). Etkileşimci liderliğin örgütsel özdeşleşmeye etkisi: Adana’daki seyahat acenteleri örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(4), 71-86.
  • Erdoğan Morçin, S. ve Çarıkçı, İ. H. (2016). Dönüşümcü/Etkı̇leşimcı̇ lı̇derlı̇ğin ı̇ş tatmı̇nı̇ne etkı̇sı̇nde örgütsel özdeşleşmenı̇n aracılık rolü: Antalya’dakı̇ beş yıldızlı otel işletmelerı̇ örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 97-112.
  • Eren, M. Ş. ve Çakır Titizoğlu, Ö. (2014). Dönüşümcü ve etkileşimci lı̇derlı̇k tarzlarının örgütsel özdeşleşme ve iş tatmı̇ni üzerindeki etkileri. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(27), 275-303.
  • Field, A. P. and Gillett, R. (2010). How to do a meta-analysis. British Journal of Mathematical & Statistical Psychology, 63(3), 665-694.
  • Geijesel, F., Sleegers, P. and VanDen Berg, R. (1999). Transformational leadership and the implementation of large scale innovation programs. Journal of Educational Administration, 37(4), 309-328.
  • Gomes, A. R. (2014). Transformational leadership: Theory, research, and application to sports. Mohiyeddini, C. (Ed.), Contemporary topics and trends ın the psychology of sports (pp. 53- 114). New York: Nova Science Publishers.
  • Greenberg, J. and Baron, R. A. (2000). Behaviour in organizations (7th Ed.). New Jersey: Prentice-Hall.
  • Güngör, H. (2010). Dönüşümcü liderlik ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkinin incelenmesi: Algılanan örgütsel adalet düzeyinin aracılık etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bı̇lı̇mlerı̇ Enstitüsü, Ankara.
  • İşcan, Ö. F. (2006). Dönüşümcü/Etkı̇leşimci lı̇derlı̇k algısı ve örgütsel özdeşleşme ı̇lı̇şkı̇sı̇nde bireysel farklılıkların rolü. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 6(11), 160-177.
  • Jung, D. I. and Avolio, B. J. (1999). Effects of leadership style and followers cultural orientation on performance in group and individual task conditions. Academy of Management Journal, 42(2), 208-218.
  • Karslı, E. (2019). Dönüşümcü lı̇derlı̇ğin motivasyon ve örgütsel özdeşleşmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Ünı̇versı̇tesi, Sosyal Bı̇lı̇mler Enstitüsü, Sakarya.
  • Macit, M. (2003). Leadership and bass transactional and transformational leadership theory. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(5),86-114.
  • Markovits, Y., Davis, A. J., Fay, D. and VanDick, R. (2010). The link between job satisfaction and organizational commitment: Differences between public and private sector employees. International Public Management Journal, 13(2), 177-196.
  • Nielsen, K. and Cleal B. (2011). Under which conditions do middle managers exhibit transformational leadership behaviours′. The Leadership Quarterly, 22, 344-352.
  • Odumeru, J. A. and Ifeanyi, G. O. (2013). Transformational vs. transactional leadership theories: evidence in literature. International Review of Management and Business Research, 2(2), 355
  • Özsöylemez, O. (2009). Algılanan liderlik tarzlarının iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde örgütle özdeşleşmenin rolü. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Patchen, M. (1970). Participation, achievement and involvement on the job. New Jersey: Prentice- Hall.
  • Pillai, R., Schriesheim, C. A. and Williams, E. S. (1999). Fairness perceptions and trust mediators for transformational and transactional leadership: A two sample study. Journal of Management, 25(6), 897-933.
  • Podsakoff, P. M., Mackanzie, S. B., Moorman, R. H. and Fetter, R. (1990). Transformational leader behaviours and their effects on followers’ trust ın leader, satisfaction, and organizational citizenship behaviours. Leadership Quarterly, 1(2), 107-142.
  • Shriberg, A., Shriberg, D. L. and Lloyd, C. (2002) Practicing leadership: Principles and applications. New York: John Wiley&Sons, Inc.
  • Tajfel, H. (1978). Social categorization, social identity, and social comparison. Tajfel, H. (Ed.), Differantiation between social groups: Studies in the social psychology of ıntergroup relations (pp. 61-76). London: Academic Press.
  • Tajfel, H. and Turner, J. C. (1986). The social identity theory of intergroup behaviour. Worchel, S. ve Austin, W. G. (Ed.), Psychology of intergroup relations (pp. 7-24). Chicago, IL, Nelson.
  • Temel, E. (2016). Dönüşümcü lı̇derlı̇k ve psı̇kolojı̇k güçlendirme arasındakı̇ ı̇lı̇şkı̇de örgütsel özdeşleşmenı̇n aracılık rolü: Nazilli’dekı̇ kamu kurumlarında bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Ünı̇versı̇tesi, Sosyal Bı̇lı̇mler Enstitüsü, Aydın.
  • Van Dick, R., Wagner, U., Stellmacher, J. and Christ, O. (2004). The utility of a broader conceptualization of organizational identification: Which aspects really matter? Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, 171-191.