Bayram IRMAK, Mutlu Pınar GÜLER DEMİRCİ

en Eğitiminde Teknoloji Kullanımı Üzerine Yapılan Çalışmaların İçerik Analizi

Çalışma, 2005-2018 yılları arasında fen eğitimi alanında teknoloji kullanımı üzerine yapılan makale ve tezleriniçerik analizi çalışmasıdır. Çalışmanınörneklemi ölçüt örnekleme tekniği ile belirlenmiş ve2005 yılındanitibaren yayınlanan tezler ve belirlenen indekslerde taranan dergiler ölçüt olarak alınmıştır. 2005 yılının ölçütalınmasının nedeni yapılandırmacı eğitim yaklaşımının benimsenmesi ile öğrencilerin aktif kılınmasınınamaçlanması, bu doğrultuda öğretimde kullanılan araç, gereç, yöntem çeşitliliğinin artmış olmasıdır. Verilerinçözümlenmesi sürecinde kodlama çerçevesi geliştirilmiş, belirlenen makale ve tezlerin kategorilere göresınıflandırılması sonrasında her bir alt kategoriye ait frekans ve yüzdelikler tablo ve grafikler şeklindesunulmuştur Çalışma sonucunda genel olarak araştırmalara temel olan konuların; fen eğitiminde teknolojikullanımının çeşitli alanlara etkisi, bilgisayar destekli öğretim, web tasarım, akıllı tahta kullanımı, ölçekgeliştirme, fen programlarının karşılaştırması ve kitap incelemesi olarak toplandığı belirlenmiştir. Araştırmadasırasıyla nicel, nitel ve karma desenin benimsendiği, betimsel tarama ve deneysel desen çalışmalarının ağırlıktaolduğu, veri toplama aracı olarak yüksek oranda başarı testleri, duyuşsal ölçekler ve görüşme formlarının tercihedildiği, katılımcıların çoğunluğunun öğrenci, öğretmen adayı ve öğretmenlerden oluştuğu bulgulanmıştır.

Content Analysis of Research on Technology Use in Science Education

This study involves the content analysis of articles and theses on the use of technology in science education between 2005 and 2018. The criterion sampling method was applied and the articles and theses in the scanned indices since 2005 were accepted as criteria. The reason for referring to 2005 as the criteria is that constructivist education approach was adopted that year, and as a result, the educational methods and materials were enriched according to this method. In the data analysis process, the coding frame was widened, and the frequencies and percent values were shown and analyzed in tables following the categorization and classification of the chosen articles and theses. The study results found that the basic topics of research included technology integration in science education, computer-enhanced teaching, web design, interactive whiteboard use, scale development, comparison of science programs and book analysis. It was also seen that the majority was based on a quantitative paradigm; that the use of a mixed model was relatively less than quantitative and qualitative paradigms. Considering the instruments used in those studies, it was revealed that basically achievement tests, scales and interview forms were preferred.

PDF

___

Acar Kocaoğlu, G. (2012). Web tabanlı yazılım olan vitamin programının öğrencilerin fen ve teknoloji dersindeki başarılarına ve tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Adıgüzel, A., ve Yüksel, İ. (2012). Öğretmenlerin öğretim teknolojileri entegrasyon becerilerinin değerlendirilmesi: Yeni pedagojik yaklaşımlar için nitel bir gereksinim analizi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(1), 265-286.
Adıgüzel, T., Gürbulak, N. ve Sarıçayır, N. (2011). Akıllı tahtalar ve öğretim uygulamaları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 457 – 471.
Akçay, H., Tüysüz, C., Feyzioğlu, B. ve Oğuz, B. (2008). Bilgisayar tabanlı ve bilgisayar destekli kimya öğretiminin öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 169-181.
Akçay, S., Aydoğdu, M., Yıldırım, H. İ. ve Şensoy, Ö. (2005). Fen eğitiminde ilköğretim 6. Sınıflarda çiçekli bitkiler konusunun öğretiminde bilgisayar destekli öğretimin öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 103-116.
Akgün, Ö. E. (2005). Bilgisayar destekli ve fen bilgisi laboratuarında yapılan gösterim deneylerinin öğrencilerin fen bilgisi başarısı ve tutumları üzerindeki etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-20.
Aktaş, S. (2015). Fen ve teknoloji dersinde akıllı tahta kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve bilgilerin kalıcılığına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
Aktay, S. ve Gültekin, M. (2014). İlköğretimde Webfolyo uygulaması: Öğretmen ve öğrenci görüşleri. İlköğretim Online, 13(3), 806-819.
Alakoç, Z. (2003). Matematik öğretiminde teknolojik modern öğretim yaklaşımları. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(1), 43-49.
Alkan,V. (2011). Etkili matematik öğretiminin gerçekleştirilmesindeki engellerden Biri: kaygı ve nedenleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,29(1), 89-107.
Arslan, B. (2003). Bilgisayar destekli eğitime tabi tutulan ortaöğretim öğrencileriyle bu süreçte eğitici olarak rol alan öğretmenlerin BDE’e ilişkin görüşleri. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(4), 67-75.
Atam, O. (2006). Oluşturmacı yaklaşıma dayalı olarak fen ve teknoloji dersi ısı-sıcaklık konusunda hazırlanan yazılımın ilköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve kalıcılığına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Aycan, Ş., Arı, E., Türkoğuz, S., Sezer, H. ve Kaynar, Ü. (2002). Fen ve fizik öğretiminde bilgisayar destekli simülasyon tekniğinin öğrenci başarısına etkisi: Yeryüzünde hareket örneği. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 57-70.
Barani, G. H. Z. (2014). Bilgisayar destekli animasyonla öğretim yönteminin fen bilgisi öğretmenliği fizik 4 (modern fizik) dersi ile ortaöğretim 11.sınıf modern fizik dersindeki akademik başarıya etkisi . Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Beşoluk, Ş., Kurbanoğlu, N. İ. ve Önder, İ. (2010). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının eğitim teknolojilerini kullanımı. İlköğretim Online, 9(1), 389-395.
Budak, Y. ve Budak, E. Ç. (2012). Öğrencilerin bilgisayar destekli eğitim hakkındaki yargıları ve BDE ile temel bilgisayar bilgisi öğretiminin etkinliği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 123-129.
Demirci Güler, M.P., Kaya, S. Sağlam, S. (2014). Fen bilimleri öğretmenlerinin internet kullanımına ilişkin görüşleri (Kırşehir ili örneği). Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 263-280.
Demirer, A. (2006). İlköğretim ikinci kademede bilgisayar destekli fen bilgisi öğretiminin öğrenci başarısına etkilerine ilişkin bir araştırma: Şehit Namık Tümer İlköğretim Okulu Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
Demirli, C. ve Türel, Y. K. (2012). Yükseköğretimde etkileşimli akıllı tahta: Eğitmenlerin ilk izlenimleri. Eğitim Araştırmaları, 49/A, 199-214.
Deniz, S., Görgen, İ. ve Şeker, H. (2016). Tezsiz yüksek lisans öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumları. Eurasian Journal of Educational Research, 23/A, 62-71.
Doğan, N. (2009). Bilgisayar destekli istatistik öğretiminin başarıya ve istatistiğe karşı tutuma etkisi. Eğitim ve Bilim, 34(154), 3-16.
Engin, A. O., Tösten, R. ve Kaya, M. D. (2010). Bilgisayar destekli eğitim. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 69-80.
Erdaş, E., Aksüt, P. ve Aydın, F. (2015). Fen ve teknoloji öğretim programlarının teknoloji okuryazarlığı boyutları açısından incelenmesi: boylamsal bir çalışma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 132-146.
Ermiş, U. F. (2012). Fen ve teknoloji dersinde etkileşimli tahta kullanımının akademik başarı ve öğrencilere etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Fidan, E. K. (2012). Fen ve teknoloji dersinde bilgisayar destekli zihin haritası oluşturmanın öğrencilerin akademik başarısına, tutumlarına ve kalıcılığa etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Gömleksiz, M. N. ve Fidan, E. K. (2013). Fen ve teknoloji dersinde bilgisayar destekli zihin haritası tekniğinin öğrencilerin akademik başarısına, tutumlarına ve kalıcılığa etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(3), 403-426.
Gül, Ş. ve Yeşilyurt, S. (2011). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına dayalı bilgisayar destekli öğretimin öğrencilerin tutumları ve başarıları üzerine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 5(1), 94-115.
Günay, H. (2008). Boşaltım sistemi konusunu öğrenmede bilgisayar destekli öğretimin fen bilgisi öğretmen adaylarının başarıları üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Güneş, G. (2018). Okul öncesi fen ve doğa eğitimi araştırmalarına ilişkin bir tarama çalışması: Türkiye örneği. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(1), 1-35.
Gürbüz, R. (2007). Bilgisayar destekli öğretimin öğrencilerin kavramsal gelişimlerine etkisi: Olasılık örneği. Eurasian Journal of Educational Research, 28, 75-87.
Güven, G. ve Sülün, Y. (2012). Bilgisayar destekli öğretimin 8. Sınıf fen ve teknoloji dersindeki akademik başarıya ve öğrencilerin derse karşı tutumlarına etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(1), 68-79.
Hançer, A.H. ve Yalçın N. (2009). Fen eğitiminde yapılandırmacı yaklaşıma dayalı bilgisayar destekli öğrenmenin problem çözme becerisine etkisi. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 55-72.
Hırça, N. ve Genç, M. (2012). Fen eğitiminde materyal tasarımı için medya ve teknoloji. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 252-260.
İlyasoğlu, U. ve Aydın, A. (2014). Doğru akım devreleri konusunun öğretiminde bilgisayar destekli öğretimin fen ve teknoloji öğretmen adaylarının başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 223-240.
Karadeniz Bayrak, B. ve Bayram, H. (2012). Web ortamında probleme dayalı öğrenme yönteminin farklı öğrenme stiline sahip öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 479-497.
Karadeniz, A. ve Akpınar, E. (2015). Web tabanlı öğretimin ilköğretim öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 40(177), 217-231.
Karaduman, B. (2008). İlköğretim 6. Sınıf fen ve teknoloji dersi “maddenin tanecikli yapısı” ünitesinin öğretiminde, bilgisayar destekli ve bilgisayar temelli öğretim yöntemlerinin, akademik başarıya ve kalıcılığa etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Karaduman, B. ve Emrahoğlu, N. (2011). “Maddenin tanecikli yapısı” ünitesinin öğretiminde, bilgisayar destekli ve bilgisayar temelli öğretim yöntemlerinin, akademik başarı ve kalıcılığa etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 925-938.
Kartal, T. (2017). Fen eğitiminde teknoloji entegrasyonu. İçinde Demirci Güler, M.P. (Ed.), Fen bilimleri öğretimi(165-199). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Kilit, Ü. (2013). Fen ve teknoloji dersi “Maddenin değişimi ve tanınması” ünitesinde bilgisayar destekli laboratuar yönteminin ortaokul 1. Sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve fene yönelik tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
Köse, S., Ayas, A. ve Taş, E. (2003). Bilgisayar destekli öğretimin kavram yanılgıları üzerine etkisi: Fotosentez. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 106-112.
Kurt, A. İ. (2006). Anlamlı öğrenme yaklaşımına dayalı bilgisayar destekli 7. Sınıf fen bilgisi dersi için hazırlanan bir ders yazılımının öğrencilerin akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Kurtoğlu, M. ve Seferoğlu, S. S. (2013). Öğretmenlerin teknoloji kullanımı ile ilgili türkiye kaynaklı dergilerde yayımlanmış makalelerin incelenmesi. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 2(3), 1-10.
Marangoz, M. (2013). İlköğretim okullarında görev yapan fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilgisayar destekli fen ve teknoloji öğretimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi (Gaziantep ve Kilis İlleri Örneklemi). Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Mercan, M., Filiz, A., Göçer, İ. ve Özsoy, N. (2009). Bilgisayar destekli eğitim ve bilgisayar destekli öğretimin dünyada ve Türkiye de uygulamaları. Akademik Bilişim’09 - XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 11-13, Şubat 2009, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
Mirzeoğlu, D., Aktağ, I., Göcek, E. ve Boşnak, M. (2006). Bilgisayar destekli öğretimin basketbol becerilerinin öğrenimi üzerine etkisi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 1(2), 25-34.
Murat, A. ve Erten, H. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanmaları ve bu teknolojileri öğrenme - öğretme sürecine entegrasyonları hakkındaki görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28(1), 61-71.
Özdemir, U. (2014). Fen bilimleri öğretmenlerinin tablet bilgisayarların derslerde kullanımına ilişkin görüşlerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi: Giresun ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi, Giresun.
Özer, M. (2012). Fen ve teknoloji dersinde geleneksel öğretim yöntemi ile bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinin öğrenci başarısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Özgan, V. (2010). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin bilgisayar destekli eğitime ilişkin tutumları ve bu tutumları etkileyen faktörler: Edirne örneği. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
Özgen, N., Özbek, R. ve Çelik, H. C. (2006). Coğrafya eğitiminde bilgisayar destekli öğretimin dersin hedeflerine ulaşma düzeyine etkisi. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 261-270.
Öztan, A. C. (2012). Fen ve teknoloji öğretiminde akıllı tahta kullanımının ilköğretim 7. Sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
Para, D. ve Ayvaz Reis, Z. (2009). Eğitimde bilişim teknolojileri kullanılması: kimyada su döngüsü. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 11-13 Şubat, Şanlıurfa.
Pekdağ, B. (2010). Kimya öğreniminde alternatif yollar: Animasyon, simülasyon, video ve mültimedya ile öğrenme. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(2), 79-110.
Sakız, G., Özden, B., Aksu, D. ve Şimşek, Ö. (2014). Fen ve teknoloji dersinde akıllı tahta kullanımının öğrenci başarısına ve dersin işlenişine yönelik tutuma etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (3), 257-274.
Salgut, B. (2007). İlköğretim 5. Sınıf fen ve teknoloji dersi ışık ve ses ünitesinde internetin de kullanıldığı bilgisayar destekli öğretimin öğrenci başarısına etkisi. Yüksek Lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Sola Özgüç, S. ve Cavkaytar, A. (2016). Zihin yetersizliği olan ortaokul öğrencilerinin bulunduğu bir sınıfta öğretim etkinliklerinin teknoloji desteği ile geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 41(188), 197- 226.
Şahin, R. (2016). Bilgisayar destekli öğretimin 7. Sınıf fen ve teknoloji dersi güneş sistemi ve ötesi uzay bilmecesi ünitesindeki öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, Kars.
Şen, A. İ. (2001). Fizik öğretiminde bilgisayar destekli yeni yaklaşımlar. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 61-71.
Taş, E. ve Çepni, S. (2011). Web tasarımlı bir fen ve teknoloji materyalinin geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24 (1), 93-115.
Taştan Akdağ, F. ve Güneş, T. (2018). Kuvvet ve hareket ünitesinin bilgisayar destekli öğretiminde Algodoo kullanımı. International Journal of Social Sciences and Education Research, 4(1), 138-149.
Tekinarslan, E. (2012). Eğitimsel blog yayıncılığının fen ve teknoloji eğitimi öğrencilerinin bir öğrenme aracı olarak web’e yönelik algıları üzerine etkileri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 71-83.
Tercan, İ. (2012). Akıllı tahta kullanımının öğrencilerin fen ve teknoloji dersi başarı, tutum ve motivasyonuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
Türkoğlu, T. (2014). Fen ve teknoloji öğretiminde akıllı tahta kullanımının 6. Sınıf öğrencilerinin akademik başarı, tutum ve görüşleri üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
Ural, G. (2014). İlköğretimde fen ve teknoloji öğretimi üzerine Türkiye’de yapılan araştırmaların meta-analizi. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Ural, G. ve Bümen, N. (2016). Türkiye’de fen ve teknoloji öğretiminde yapılandırmacılığın öğretimsel uygulamaları üzerine bir meta-analiz. Eğitim ve Bilim, 41(185), 51-82.
Üçgül, M. (2013). History and educational potential of Lego Mindstorms NXT. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 127-137.
Ünal, A. (2012). İlköğretim 7. Sınıf fen konularının öğretiminde Webquestlerin öğrencilerin fen başarısı, fen ve teknoloji ile web destekli çalışmaya yönelik tutumları üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
Yalın, H. İ. (2012). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Nobel Yayınları.
Yenice, N., Sümer, Ş., Oktaylar, H. C. ve Erbil, E. (2003). Fen bilgisi derslerinde bilgisayar destekli öğretimin dersin hedeflerine ulaşma düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 152-158.
Yıldırım, S. ve Kaban, A. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitime karşı tutumları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 158-16.