Abdullah KANKAYA, Mehmet POLAT, İlknur ESKİMEZ, Kerem MERTOĞLU

Şeftali Fidan Üretiminde Aşı Başarısı Bakımından Anaç Çapı ve Kalem Dinlenmesinin Etkileri: ‘Artemis – Garnem’ Örneği

Modern meyve yetiştiriciliğinde anacın üstün özelliklerinden yararlanmak amacıyla vejatatif çoğaltım yöntemlerinden aşı tercih edilmektedir. Bu sebeple, aşı başarısını etkileyen faktörlerin tespiti oldukça önemlidir. Bu çalışma kapsamında, ‘Garnem’ - ‘Artemis’ kombinasyonu kullanılarak anaç çapının ve kalem dinlenmesinin aşı başarısı üzerine olan etkileri araştırılmıştır. Sonuçlar doğrultusunda, anaç çapının artışına paralel olarak aşı başarısının da arttığı tespit edilmiştir. Aşısı tutan anaçların ortalama çap değeri 4,62 mm olarak ölçülürken, bu değer aşısı tutmayan anaçlarda 3,97 mm olarak tespit edilmiştir. Benzer etki kalem dinlenmesinde de gözlemlenmiş olup, dinlenmiş olan kalemlerle yapılan aşılamalarda, aşı başarısı %84,00 olarak bulunurken, bu değerin dinlenmeye tabi tutulmayan gözlerle yapılan aşılarda %65,14 düzeylerine kadar düştüğü tespit edilmiştir. Ayrıca dinlenmiş kalemlerle yapılan aşılarda, gözlerin daha erken sürmeye başladığı da gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Garnem, Artemis, anaç çapı, aşı başarısı, kalem dinlenmesi

Effects of Rootstock Diameter and Scion Rest on Grafting Success in The Production of Peach Seedling: A Case Study With ‘Artemis – Garnem’

In modern fruit cultivation, grafting is preferred among vegetative propagation methods in order to benefit from the superior characteristics of the rootstocks. For this reason, the factors affecting the success of the grafting is extremely important. In scope of this study, the effects of rootstock diameter and scion rest on graft success were investigated by using the combination of 'Garnem' - 'Artemis'. In line with the results, it was determined that the success of the grafting increased in parallel with the increase in rootstock diameter. The average diameter of rootstocks that show graft success was measured as 4.62 mm, while this value was found to be as 3.97 mm in rootstocks belonging unsuccessful graft. Same effect was also seen for scion rest. While the success of the vaccine was found to be 84.00% in the vaccinations made with the rested pens, it was determined that this value decreased to 65.14% in the vaccines made with the eyes that were not rested. Percentage of graft success was found to be 84.00% in the combination that made with the rested scion, whereas it was determined that this value decreased to 65.14% in the combination that made with the buds not subjected to rest. In addition, sprout of buds were became earlier in the grafting that made with rested scion.

Keywords:

Garnem, Artemis, rootstock diameter, graft success, scion rest,

PDF

___

Akça Y (2000). Meyve türlerinde kullanılan anaçlar. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, (46).
Bekişli M, Gürsöz S, Bilgiç C (2015). Aşılı Asma fidanı üretiminde bazı anaç-çeşit kombinasyonlarının katlama odası performanslarının incelenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 19(1), 24-37.
Bostan S Z, İslam A (1998). Kayısıda bir ve ki yaşlı çöğür anaçlarının fidan gelişimine olan etkileri. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22(3):291–293.
Çetin V (2014). Meyve ve Sebzelerde Kullanılan Bitki Gelişmeyi Düzenleyiciler. Gıda ve Yem Bilimi Teknolojisi Dergisi, (2).
Eskimez İ, Mertoğlu K, Polat M, Korkmaz N (2020). Farklı Uygulamaların M9 Anacının Gelişimi Üzerine Etkileri. Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(1), 72-79.
Esra K, Üstün A S (2008). Patojenlere Karşı Bitkilerde Savunma ve Antioksidanlar. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 24(1), 82-100.
Food and Agriculture Organization (FAO), 2021. Crops. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC. Erişim tarihi: 03.07.2021.
Kadan H, Yarılgaç T (2005). Van ekolojik şartlarında elma ve armutların durgun T-göz aşısıyla çoğaltılması üzerine bir araştırma. Yüzüncüyıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 15(2): 167– 176.
Kalyoncu İ H, Ersoy N, Yılmaz M, Aydın M (2013). Effects of branching applications on some endogenous hormone levels of semi-dwarf apple (Malus communis L.) saplings. Manas Journal of Agriculture Veterinary and Life Sciences, 3(1), 47-53.
Öylek H Ş, Aslan A, Demirtaş M N, Avcı S (2013). Farklı çaplara sahip zerdali çöğürlerinin aşı başarısı ve fidan gelişimine etkisi. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 6(2), 103-107.
Özçağıran R, Ünal A, Özeker E, İsfendiyaroğlu M (2003). Ilıman İklim Meyve Türleri. Sert Çekirdekli Meyveler Cilt-I. Ege Üniversitesi Zir. Fak. Yayınları No: 553 İzmir.
Öztürk B, Özcan M, Öztürk A (2011). Farklı anaç çapları ve aşılama zamanının kivi fidanı üretiminde aşı başarısı ve fidan büyümesi üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi(17) 105-112 Ankara.
Polat A A, Kamiloğlu Ö, Durgaç C (1999). Değişik nitelikteki aşı kalemleri ile gövde kalınlığı farklı çöğürlerin yenidünyalarda aşı başarısı üzerine etkileri. Turkish Journal of Agricultural and Forestry 23(5): 1125–1132.
Rom R C, R.F Carlson (1987). Rootstocks for fruit crops. Wiley, New York, USA.
Sucu S (2012). Aşılama Öncesi Amerikan Asma Anaçlarına Ön Bekletme Uygulamalarının Fidan Randımanı Üzerine Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Tokat.
Şengül M, Topdaş E F, Doğan H, Serencam H (2018). Artvin ilinde geleneksel olarak üretilen farklı marmelat çeşitlerinin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri, antioksidan aktiviteleri ve fenolik profilleri. Akademik Gıda, 16(1), 51-59.
Zenginbal H, Özcan M, Çelik H (2005). Hayward Kivi Çeşidinde Farklı Kalem Aşılarının Aşı Başarısı Üzerine Etkileri. Bahçe, 34(1), 31-36.