Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkelerinin Sebze Üretimi ve Kendine Yeterlilik Bakımından Karşılaştırılması

Bu çalışmada Türkiye ve AB’de toplam sebze üretimi, sebze üretiminin sebze türlerine dağılımı, AB’de sebze üretiminin ülkelere dağılımı ve sebzelerde yeterlilik durumu incelenmiştir. 2016 verilerine göre Türkiye’de 30.1 ve AB’de 69.2 milyon ton civarında sebze üretilmiştir. Türkiye’de sebze üretiminin % 82.5’ni domates, biber, patlıcan, kavun ve karpuz gibi meyvesi yenilen sebzeler oluşturmaktadır. Toplam sebze üretiminin yaklaşık olarak % 40-45’ini domates oluşturmaktadır. AB ülkelerinde ise yaprak ve yumruları yenilen sebzeler üretimde daha yüksek paya sahiptir. AB sebze üretiminin % 65-70’i 7 üye ülkede gerçekleştirilmektedir. Bu ülkeler İtalya (% 21.3), İspanya (% 18.7), Polonya (% 8.5), Fransa (% 7.5), Hollanda (% 7.2), Almanya (% 5.4) ve Yunanistan’dır (% 5.3). Türkiye’nin sebze üretiminde kendine yeterliliği AB ülkelerinin kendine yeterliliğinden daha yüksektir.

Anahtar Kelimeler:

Avrupa Birliği (AB), Türkiye, Sebzeler, Sebze üretimi, Yeterlilik

Vegetables Production and Self-Sufficiency in Turkey and the European Union (EU)

In this study, it was evaluated the total vegetables production, distribution of production to vegetable species, and self-sufficiency of vegetables production in Turkey and the European Union (EU), and share of countries in vegetable production in EU. According to 2016 data, vegetables were produced as 30.1 million tons in Turkey and 69.2 million tons in EU. The vegetables’ production of Turkey largely consists of fruit vegetables (82.5%) such as tomatoes, peppers, eggplants, melons and watermelons. Tomatoes have approximately a share in 40-45% of total vegetable production of Turkey. On the other hand, the share of leafy and tuber vegetables in vegetable production of EU countries is higher than that of Turkey. Most (65-70%) of the vegetable in the EU is produced in 7 member countries. These countries are Italy (21.3%), Spain (18.7%), Poland (8.5%), France (7.5%), Netherlands (7.2%) and Greece (5.3%). Turkey's self-sufficiency in vegetable production is higher than that of EU countries.

Keywords:

The European Union (EU), Vegetable, Vegetables production, Turkey, Sufficiency,

PDF

___

AKİB (2017). Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Çalışma Raporu 2017, Yenişehir-Mersin, S:22.
Alan, R. ve Güvenç İ (1992). Türkiye’nin Sebze İhracatına Genel Bir Bakış. Tarımda Kaynak Dergisi, 1, (1-2): 15-17.
Bashimov G (2016).Türkiye’nin Domates İhracat Performansı ve Rekabet Gücü. (bk. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/311449).
Bojnec, S, Fertő I (2006). Does Comparative Advantages in Agro-Food Trade Matter for Multifunctional Rural Development: The Case of Hungary and Slovenia. Journal of Central European Agriculture, 7(3), 583-586.
BÜGEM (2017). https://www.tarim.gov.tr/BUGEM/Menu/9/Veriler. Erişim Tarihi: 03.04.2018
Erkan B, Arpacı BB, Yaralı F, Güvenç İ (2015). Türkiye’nin Sebze İhracatında Karşılaştırmalı Üstünlükleri. KSÜ Doğa Bil. Derg., 18(4): 70-76.
Erkan B (2012a). Türkiye’nin Geleneksel İhraç Tarım Ürünlerinde Uzmanlaşma Düzeyi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1):75-83.
Erkan B (2012b). BRIC Ülkeleri ve Türkiye’nin İhracat Uzmanlaşma ve Rekabet Düzeylerinin Karşılaştırmalı Analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (1):101-131.
FAO (2018). http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC. Erişim Tarihi: 11.05.2018
Fertő I. Hubbard LJ (2001). Regional Comparative Advantage and Competitiveness in Hungarian AgriFood Sectors. 77th EAAE Seminar / NJF Seminar No. 325, August 17-18, Helsinki, p: 1-13.
Güvenç I, Kaymak HC (2008). Türkiye’de Sebze Üretimi ve Tüketimindeki Değişme, Gereksinim ve Projeksiyon. Alınteri, 15 (B): 40-45.
Güvenç İ, Alan R (994a). Türkiye’nin Orta Doğu Ülkelerine Sebze İhracatı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25, (2):269-274
Güvenç İ, Alan R (1994b). Türkiye’nin Avrupa Topluluğu Ülkelerine Sebze İhracatı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25, (1) :94-99.
Güvenç İ, Alan R (1994c9. Türkiye ile Avrupa Topluluğu Ülkeleri Sebzeciliğinin Temel Üretim Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25, (4) :627-633.
Güvenç İ (2017). Sebzecilik: Temel Bilgiler, Muhafaza ve Yetiştiricilik. Nobel Yayınları, Ankara, S: 288.
Hajiyev NO (2004). Study of Azerbaijan’s Current and Potential Comparative Advantage. Center of Economic Reforms Ministry of Economic Development-UNDP Azerbaijan, Baku, p:8
Kaymak HC, Güvenç İ, Dursun A (2005). Türkiye’de Sebze Tarımının Mevcut Durumu, Önemli Bazı Gelişmeler ve Çözüm Önerileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 36, (2): 221-228.
TUİK (2018). http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001. Erişim Tarihi: 01.05.2018.
Uysal ÖK, Erdoğan O (2008). Türkiye Ve Avrupa Birliği Tarım Sektörlerinin Karşılaştırılması. 2. Ulusal İktisat Kongresi / 20-22 Şubat 2008 / DEÜ İİBF İktisat Bölümü / İzmir –Türkiye.