Melike ÇETİNBAŞ, Sinan BUTAR, Hakkı KOÇAL, Yılmaz SESLİ, Hasan Cumhur SARISU, Halil Güner SEFEROĞLU

Rootpac Anaçlarına Aşılı Badem, Erik ve Kayısı Çeşitlerinin Aşı Kaynaşma Durumları

Bu çalışma, Rootpac anaçlarının badem, erik ve kayısı çeşitleri ile aşı kaynaşma durumlarını hakkında kısa sürede temel bir bilgi edinebilmek amacı ile yapılmıştır. Bu araştırmada bitki materyali olarak ‘Rootpac-R’, ‘Rootpac-90’, ‘Rootpac-70’, ‘Rootpac-40’, ‘Rootpac-20’ anaçları ve ‘Nonpareil’, ‘Ferragnes’ badem, ‘Aprikoz’, ‘Hacıhaliloğlu’ kayısı ve ‘Black Diamond’ ve ‘Papaz’ erik çeşitleri kullanılmıştır. T göz aşısı yöntemi ile oluşturulan kombinasyonlardan alınan 1, 4 ve 12 ay sonra aşı örnekleri mikroskobik ve makroskopik olarak değerlendirilmiştir. Enine kesitler (20-45 μ) rotary mikrotom ile kesilmiş ve enine kesitlerde aşılamadan 4 ve 12 ay sonra alınan, kalem ve anaçtan elde edilen tüm kombinasyonlarda kallus oluştuğu, farklı yoğunluklardaki nekrotik tabakaların kırıldığı ve kalem ile anaç arasında kambiyal farklılığın ve kambiyal sürekliliğin sağlandığı gözlenmiştir. Bununla birlikte, ‘Rootpac-R’ üzerine aşılanmış ‘Aprikoz’ ve ‘Hacıhalioğlu’ kayısı çeşitlerinin, ‘Rootpac-40’ üzerine aşılanmış ‘Black Diamond’ çeşidinin, ‘Rootpac-20’ üzerine aşılanmış ‘Papaz’ erik, ‘Aprikoz’ ve ‘Hacıhaliloğlu’ kayısı çeşitlerinin oluşturduğu kombinasyonlarda doku gelişiminde farklılıklar gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kambiyal farklılaşma, Aşı birleşme, Anaç, Kalem

The Graft Unions of Almond, Plum and Apricot Varieties Grafted on Rootpac Rootstocks

The aim of this study was to obtain a basic information about the graft union formation in relation with growth characteristics between ‘Rootpac’ rootstocks and almond, plum and apricot varieties. In this trial, ‘Rootpac-R’, ‘Rootpac-90’, ‘Rootpac-70’, ‘Rootpac-40’, ‘Rootpac-20’ rootstocks and ‘Nonpareil’, ‘Ferragnes’ almond, ‘Aprikoz’, ‘Hacıhaliloğlu’ apricot and ‘Black Diamond’, ‘Papaz’ plum cultivars were used as plant materials. 1, 4 and 12 months after T budding, graft samples were evaluated microscopically and macroscopically. Transverse sections (20-45 µ) were cut by rotary microtome. At transverse sections that taken from 4 and 12 months after grafting were observed forming of callus in all combinations from scion and rootstocks, being broken of necrotic layer as different densities and occurring of cambial differentiations and cambial continuity between scion and rootstock were established. However, tissue development differences were observed in the combinations of ‘Aprikoz’ and ‘Hacıhaliloğlu’ apricots grafted on ‘Rootpac-R’, ‘Black Diamond’ plum grafted on ‘Rootpac-40’, and ‘Black Diamond’ plum, ‘Papaz’ plum, ‘Aprikoz’ and ‘Hacıhaliloğlu’ apricots grafted on ‘Rootpac-20’.

Keywords:

Cambial differentiation, Graft union, Rootstock, Scion,

PDF

___

Ağaoğlu S, Çelik H, Çelik M, Fidan Y, Gülşen Y, Günay A, Halloran N, Kösal D, Yanmaz R (2001) Genel Bahçe Bitkileri. Ankara Univ. Ziraat Fak. Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, Ankara.
Baş M (1998). Farklı Prunus Klon ve Çöğür Anaçlarının Bazı Kayısı Çeşitleriyle Uyuşma Düzeyi, Bitki Besin Maddeleri Alımı ve Büyümeye Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Çukurova Univ., Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, Adana, pp. 201.
Errea P, Felipe A, Herrero M (1994) Graft establishment between compatible and incompatible Prunus spp. Journal of Experimental Botany 45: 393-401.
Hartmann H T, Kester D, Davies F T (1990) Plant Propagation Principles and Practices. Fifth Edition. Regents/Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey.
Hartmann H T, Kester D E (1983) Plant Propagation Principles and Practices. Forth Edition, Printice-Hall, Inc., New Jersey, pp.727.
Kankaya A, Özyiğit S, Tekintaş F E, Seferoğlu G (1999) Bazı erik ve kayısı çeşitlerinin pixy anacı ile uyuşmalarının belirlenmesi, Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Ankara 1, 295–299.
Koçal H, Pırlak L (2011) Bazı Prunus ve klon ve çöğür anaçlarının Alyanak ve Roksana kayısı çeşitleriyle aşı uyuşma düzeylerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakultesi Dergisi 48(1): 39-45.
Moore, R., 1984. A model for graft compatibility-incompatibility in higher plants. American Journal of Botany 71(5): 752-758.
Mosse B (1962) Graft-incompatibility in fruit trees. Tech.Commun., No.28. Comm. Bur. Hort. and Plant Crops, East Malling, England.
Özçağıran R (1974) Meyve Agaçlarında Anaç ile Kalem Arasındaki Fizyolojik Ilişkiler. Ege Üniv. Ziraat Fak. Meyve-Bağ Yetistirme ve Islahı Kursusu. Ege Üniv. Zir. Fak. Yayınları No. 243, Bornova. Izmir.
Pinochet J (2010) ‘Replantpac’ (Rootpac-R), a Plum–almond hybrid rootstock for replant situations. HortScience 45(2): 299–301.
Seferoğlu H G (1995) Compatibility of some plum varieties with apricot rootstock. Ten International Symposium on apricot culture 384: 505-509.
Simons R K (1987) Compatibility and stock-scion intecations as related to dwarfing (Eds. Rom C.R. and Carlson, F.R.). Rootstocks for Fruit Crops. John Wiley Sons., New York, USA, 79-106.
Tekintas F E (1988) Cevizlerde (J. regia) Aşı kaynaşması ve aşı ile ilgili sorunlar üzerine araştırmalar. Ege Univ., Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, İzmir, pp. 105.
Tekintaş F E (1991) Farklı anaçlar üzerine aşılanan turunçgil tür ve çeşitlerinde kaynaşmanın anatomik ve histolojik olarak incelenmesi üzerinde araştırmalar. Yüzüncü Yıl Univ. Ziraat Fakültesi Dergisi 21(3): 399-407.
Tekintas F E and Dolgun O (1996) An investigation on compatibility in some peach and nectarin cultivars grafted on almond seedlings, Yüzüncü Yıl Univ. Ziraat Fakültesi Dergisi 6(1): 51-54.
Ünal A (1984) Ayva anaçlarının bazı armut çesitleriyle uyuşma durumları üzerinde arastırmalar. Ege Univ. Ziraat Fakültesi Dergisi 20(3): 141-155.
Ünal A and Tanrısever A (1986) Bazı ayva ve armut çesitlerinde kalburlu boruların yapıları ve bunların uyuşmazlıkla ilişkileri üzerine arastırmalar. Doga Tarım Orman Dergisi 10(2): 288-297.
Ünal A (1992) Seftali cogur anaclarinin bazi badem, kayısı, erik çeşitleriyle oluşturduğu aşı kombinasyonlarında aşı yerinin anatomik yapısının özellikleri ile ilgili araştırmalar. Türkiye I. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Izmir, 1: 41-45.
Westwood N M (1995) Temperate Zone Pomology, Plysiology and Culture. Timber press. Portland. Oregon.
Zarrouk O, Gogorcena Y, Moreno M A, Pinochet J (2006) Graft compatibility between peach cultivars and Prunus rootstocks. Hortscience 41(6): 1389-1394.