Türkiye'de yabancı sermayeli bankaların etkinlik analizi

Küreselleşme sürecinin önemli sonuçlarından birisi dış ticaret ve uluslararası sermayehareketlerinin birçok ülkede liberalleştirilmesi olmuştur. Yabancı banka girişlerindeki artış ise busürecin sonuçları arasında dikkat çeken bir gelişmedir. Buna bağlı olarak da yabancı bankagirişlerinin bir ülkede bankacılık sistemi üzerinde yarattığı etkilerin özellikle etkinlik boyutundananalizi çok sayıda çalışmaya konu olmuştur.Bu çalışmada yabancı banka girişlerinin yoğun olarak yaşandığı Türkiye'de hem yabancıbankaların hem de yerli özel ve kamu bankalarının etkinlikleri analiz edilmiştir. MalmquistToplam Faktör Verimlili ği Analizi (TFV) sonuçlarına göre yabancı bankalardaki verimlilikartışının genelde yerli bankalardan daha yüksek olduğu ve bu durumun ortaya çıkmasındateknolojik altyapının daha belirleyici olduğu tespit edilmiştir. A yrıca yabancı bankaların TFVdüzeyindeki değişmelerin alt b ileşenleri incelendiğinde pür teknik etkinlik değişiminin ve ölçeketkinliği değişiminin sınırlı etkiye sahip olduğu, hem olumlu hem olumsuz değişimde teknolojikdeğişmenin öne çıktığı görülmüştür.

Efficiency analysis of the foreign banks in turkey

An important result of the globalization process is the liberalization of foreign trade andinternational capital flow in many countries. Increased entrance of foreign banks is amongremarkable outcomes of this course. Due to this fact, analysis of the impact of foreign bankentrances on the domestic banking systems, especially with respect to efficiency, has been subject to numerous studies.In this paper, efficiency of both foreign banks and domestic private and public banks inTurkey has been analyzed, where entrance of foreign banks has been experienced intensively.According to the results of the Malmquist Total Factor P roductivity (TFP) Analysis, productivityincrease in case of foreign banks is found to be higher compared to that of the domestic ones, andthis finding is found to be rather related to technological infrastructure. When sub - components ofthe changes in the TFP level of the foreign banks were further analyzed, it is identified thatchanges in both pure technical efficiency and in efficiency of scale had limited impact and thattechnological change was the leading reason for both positive and negative changes.

PDF

___

Akgüç, Ö. (2007) Türkiye‟de Yabancı Bankalar Muhasebe ve Finansman Dergisi, 36.
Aracıoğlu, B. ve Demirhan, D. (2011) Kriz Öncesi ve Kriz Sonrası Dönemler İtibariyle Finansal Hizmetler Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi İle Değerlendirilmesi, Dayanışma, İzmir Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası Dergisi, 111: 23 35.
Aydın, Ü. (2010) Finans Endüstrisinde Karşılaştırmalı Organizasyonel Etkinlik: Türkiye Örneği, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Programı, İzmir.
Bayraktar, N. ve Wang, Y. (2004) Foreign Bank Entry Performance of Domestic Bank and Sequence Financial Liberalization Second Draft, 18 August.
BDDK (2005) Bankacılık Sektörüne Yabancı Girişi: Küresel Gelişmeler ve Türkiye, ARD Çalışma Raporları No: 2005/6, http://www.bddk.org.tr/websitesi/turkce/Raporlar/Calisma_ Raporlari/13012005 -6.pdf, (01.02.2013).
BDDK (2008) Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler, BDDK Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, Sayı: 3, Aralık, Ankara.
BDDK (2009) Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler, BDDK Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, Sayı: 4, Aralık, Ankara.
BDDK (2010) Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler, BDDK Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, Sayı: 5, Aralık, Ankara.
B DDK (2011) Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler, BDDK Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, Sayı: 6, Aralık, Ankara.
Behdioğlu, S. ve Özcan, G. (2009) Veri Zarflama Analizi ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İ dari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (3): 301 326.
Berger, A. N. ve D. B. Humphrey (1997) Efficiency of Financial Institutions: International Survey and Directions for Future Research, European Journal of Operatinal Research, 98: 175 212.
Budak, H. (2011) Veri Zarflama Analizi ve Türk Bankacılık Sektöründe Uygulaması, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 23 (3): 95 110.
Cardenas, J. ve Graf, J. P. ve O‟Dogherty, P. (2003) Foerign Banks Entry in Emerging Market Economies:A Host Country Persp ective, Banco de Mexico Paper, www.bis.org, (06.08.2007).
Cingi, S. ve Tarım, Ş. A (2000) Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü: DEA Malmquist TFP Endeksi Uygulaması, Türkiye Bankalar Birliği Araştırma Tebliğleri, Sayı: 2000 01.
Claessens, S. ve Kun, J. (2002) LeeForeing Banks in Low- Income Countries: recent Developmnets and Impacts The World Bank, www1.fee.uva.nl, (14.09.2007).
Claessens, S.ve Demirgüç-Kunt, A. ve Huizinga, H. (1998) How Does Foreign Entry Affect The Domestic Banking Market, , www.worldbank.org, (01.08.2007)
Clarke, G. R. G.ve Cull, R. ve Peria, M. S. M. (2002) Does Foreign Bank Penetration Reduce Access To Credit İn Developing Countries? Evidence From Asking Borrowers, www.worldbank.org , (01.08.2007).
Coşkun, N. ve diğerleri, (2012) Türkiye‟de Bankacılık Sektörü Piyasa Yapısı, Firma Davranışları ve Rekabet Analizi, Türkiye Bankalar Birliği, İstanbul.
Çipil, F. (2011) Karayolu Ulaştırma Sisteminin Toplam Faktör Verimliliği ve Avrupa Birliği Konum Analizi, Yayınlanmamış Dokto ra Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Demir, Y. ve Gençtürk, M. (2006) İMKB‟de İşlem Gören Yerli ve Yabancı Bankaların Göreli Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi İle Ölçümü, DEÜİİBF Dergisi, 21 (2): 49 74.
Demirgüç- Kunt, A. ve Detragiache, E. (1998) Financial Liberalization and Financial Fragility, IMF Working Paper, http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/wp9883.pdf, (05.06.2010).
Denizer, C. (1999) Foreing Entry in Turkey‟s Banking Sector:1980 -1997, The World Bank, (14.09.2007).
Denizer, C. Dinç, M. (2000) Measuring Banking Efficiency in Pre- And Post- Liberaliation Environment: Evidence from the Turkish Banking System World Bank, (16.08.2007).
Ekren, N. ve Emiral, F. (2002) Türk Bankacılık Sisteminde Etkinlik Analizi (Veri Zarflama Analizi Uygulaması), Active Bankacılık ve Finans Dergisi, 4(24): 6 27.
Floro, M. ve Dymski, G. (2000) Finacial Crisis, Gender and, Power: An Analyical Framework,World Development, 28 (7).
Haas, R.T.A. de ve Lelyveld, I.P.P van, (2002) Foreign Bank Penetration and Private Sector Credit in Central and Eastren Europe, DNB Staff Reports . No. 91/2002,http://www.cepr.org/meets/wkcn/5/580/papers/lelyveld.pdf, (25.02.2013).
Haselmann, R. ve Vig, V. (2007) The Differantial İmpact of Financial Liberalization,February, http://www.bundesbank.de/Redaktion/EN/Downloads/Bundesbank/Research_Centre/conference s/2007/2007_06_21_eltville_01_haselmann_vig_paper.pdf?__blob=publicationFile, (01.03.2010)
Hellman, T. F. ve. Murdock, K. C. ve Stiglitz, J. E. ( 2000) Liberalization, Moral Hazard in Banking and Prudential Regulation: Are Capital Requirements Enough? , American Economic Review , Vol 90, No:1. www. strategy.sauder.ubc.ca, (02.08.2007 )
Işık, İ. ve Uysal, D. (2006) The Sources of Productivity Growth in Turkish Banks by Ownership: The Initial Responses of Public, Private, and Foreign Banks to Liberalization, Turkish Studies, Vol 7, No 3, http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/14683840600891059, (04.02.2013)
Kaminsky, G. L. Ve Schmukler, S.L. (2 002) Short - Run Pain, Long - Run Gian: The Effects Of Financial Liberalization, www.worldbank.org, (03.08.2007).
Köksal, C. D. (2001) Veri Zarflama Analizi İle Bankacılıkta Göreceli Verimlilik Ölçümü, Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal B ilimler Enstitüsü, Isparta.
Lensink, R. ve Hermes, N. (2004) The short- term effects of foreign bank entry on domestic bank behaviour: Does economic development matter? , Journal of Banking and Finance, Volume 28, Issue 3, pp. 553- 568, www.bdk.rug.nl, (03 .07.2007).
Okuda, H.ve Rungsomboon, S.(2004) The Effects of Foreign Bank Entry on The Tai Banking Market Empirical Analysis From 1990 To 2002, CEI Working Paper Series, No: 2004- 20.
Öncü, S. ve Aktaş, R. (2007); Yeniden Yapılandırma Döneminde Türk Bankacılık Sektöründe Verimlilik Değişimi, Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1): 247 266.
Pasadilla, G ve Milo, M. (2005) Effect of Liberalization on Banking Competition,Philipinne Institute for Development Studies, Discussion Paper Series No:2005- 3, www3.pids.gov.ph, (08.08.2007).
Ribon, S.ve Yosha, O. (2001) Financial Liberalization and Competition in Banking: An Emprical Investigation, The Bank of Israel Research Deparment, Discusion Paper No: 99.05,
www.bankisrael.gov.il, (08.08.2007).
Seyrek, İ. H. ve Ata, H. A. (2010) Veri Zarflama Analizi ve Veri Madenciliği ile Mevduat Bankalarında Etkinlik Ölçümü, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 4(2):67 84.
Sturm, J. E. ve Williams, B. ( 2002) Deregulation, Entry of Foreign Banks and Bank Efficiency in Australia, CESIFO Working Paper, N: 816, Erişim: 26.08.2013, http://www.cesifo - group.de/portal/page/portal/lang -en/DocBase_Content/WP/WP- CESifo_Working_Papers/wp - cesifo -2002/wp -cesifo -2002 -12/cesifo_wp816.pdf
Şen, S. A. (2006) Bankacılık Sektörü ve Devlet Müdahaleleri: Politik Devresel Dalgalanmalar Çerçevesinde Türk Bankacılık Sektörü Etkinlik Analizi, Sosyoekonomi Dergisi, 2(4): 11 30.
Tarım, A. (2001) Veri Zarflama Analizi Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçüm Yaklaşımı, Sayıştay Başkanlığı Yayınları No: 15, Ankara.
Türker, K., Doğan, Y. ve Doğan, E. (2005) Desenflasyon Sürecinde Türk Bankacılık Sektöründe Etkinliğin Gelişimi, BDDK ARD Çalışma Raporları 2005/10, Kasım, Ankara
Türkiye Bankalar Birliği (1998) 40.Yılında Türkiye Bankalar Birliği ve Türk B ankacılık Sistemi 1958 -1997, TBB, Yayın No: 207, İstanbul.
Türkiye Bankalar Birliği, Bankalarımız Kitabı çeşitli sayılar, www.tbb.org.tr.
Yaşa, A. (2008) Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Ölçülmesi, Yayınlanmamış YL Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.