Ev hizmetlerinde çalışma: Malatya'da bir alan araştırması

Bir atipik çalışma türü olan ev hizmetlerinde çeşitli ekonomik ve sosyal gelişmelerin sonucuolarak son yıllarda bir artış görülmektedir. Eski dönemlerden bu yana bilinen bu çalışma türü 20.yyakadar aile hukuku içinde değerlendirilmiştir. Fakat, sanayi toplumuyla birlikte ev hizmetleri iş kanunukapsamına dâhil edilmiştir. Günümüzde ise ev hizmetlerinin çok farklı türleri ortaya çıkmış, ko nununekonomik ve hukuki durumu karmaşık hale gelmiştir. Ev hizmetleri hakkında sistematik ve güvenilirveriler ile çalışmalar oldukça sınırlıdır. Tipik çalışma şartlarından farklı olarak atipik çalışmadafarklı ekonomik ve hukuki zorluklar bulunmaktadır. Bu anket çalışmasında Malatyada evhizmetlerinde çalışmanın ekonomik, hukuki ve sosyal yapısı ortaya konmuştur. Bu çalışmanınsonuçları Türkiye ve Dünyadaki uygulamalarla karşılaştırılmıştır.

Working at domestic services: A field survey in Malatya

Domestic services, as an atypical type of work, have increased in recent years as a result ofvarious economic and social developments. This type of work, known since ancient times, assessedwithin the family law until 20 century. But it has been included in the scope of labour law withindustrial society. In today, however, many different types of domestic services emerged and economicand legal situation of this issue has become very complex.Systematic and reliable datas and studiesabout domestic services are very limited. However, different from the typical working, atypicalworking has different economic and legal difficulties. This study that made as survey, economic, legaland social structure of working in domestic services are revealed for Malatya. This study s resultscompared with Turkey and World applications.

___

  • Bianet, http://bianeto rg./bianet/kadın186077evde (30.04.2013)
  • Dursun, H. (2009) “Yabancıların Sosyal Güvenlik Hakkına Genel Bir Bakış”, Kamu- İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 10 (4): 209- 216.
  • Ecevit, Y. (1998) “75 Yılda Kadın ve Erkekler”, Türkiye'de Ücretli Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Temelinde Analizi, 267 -284.
  • Engin, E. M. (2000) “Türk İş Hukukunda Evde Çalışma”, Kamu- İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 5 (3): 269- 287.
  • Erdem, Y. H. (2004) “Osmanlı’da Köleliğin Sonu 1800 -1909”, İstanbul:Kitap Yayınevi.
  • Erdem, Z. ve Şahin, L. (2009) “Ülkemizde Ev Hizmetlerinde İstihdam Edilen Yabancı Uyruklu İşgücünün Çalışma Koşulları”, Sosyal Siyaset Konferansları 57. Kitap, İstanbul, 281 - 325.
  • Erkul, İ. (1970) “Türk İş Hukuku Dersleri 931 Sayılı İş Kanunu ve Uygulaması”, Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları No:71, Ankara.
  • Etiler, N. ve Lordoğlu, K. (2010) “Göçmenlerin Sağlık Sorunları: BirAlanAraştırması”, Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu II, http://sosyalhaklarnet./2010/bildiri./lordoğlu.pdf (30.04.2013).
  • Ev İşçileri Dayanışma Sendikası, 2012 Http://Evid- Sen.Org/?P=28 (01.06.2012).
  • Evdeofis, www.Evdeofis.Com (2009), “Kadınlar İçin Homeofis Çalışarak Yapılabilecek İşler” 22 Şubat 2009 Http://Evdeofis.Com/İndex.Php/2009/02/22/Kadinlar - İcin-Homeofis - Calisarak-Yapilabilecek- İsler/ (09.03.2012).
  • Fidan, F. ve Özdemir, M. Ç. (2011) “Ev Hizmetlerinde Çalışan Kadınlar ya da Evlerin Kadınları”, Çalışma İlişkileri Dergisi, 2: 79 -89.
  • Güran, T. (1997) “İktisat Tarihi”, İstanbul:Acar Matbaacılık.
  • ILO, (2011) “189 Sayılı ILO Ev İşçileri Sözleşmesi Hakkında Bilgi Notu”, ILO Türkiye Ofisi, Kasım.
  • İnalcık, H. (2010) “Osmanlılar, Fütühat, İmparatorluk, Avrupa ile İlişkiler”, İstanbul:Timaş Yayınları.
  • Kalaycıoğlu, S. ve Rittersberger, H. (1998) “İş İlişkilerine Kadınca Bir Bakış: Ev hizmetlerinde Çalışan Kadınlar” 75 Yılda Kadın ve Erkekler, İstanbul:Tarih Vakfı Yayınları, 225- 231.
  • Kalyoncu, C. (2003) “Paranın Efendileri”, İstanbul:Zaman Kitap.
  • Karaca, N. G. ve Kocabaş, F. (2009) “Ev Hizmetlerinde Çalışanların Karşılaştıkları Sorunların Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Kamu- İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 10(4) Ankara.
  • Karadeniz, O. (2011) “Türkiye’de Atipik Çalışan Kadınlar ve Yaygın Sosyal Güvencesizlik” Çalışma ve Toplum Ekonomi ve Hukuku Dergisi, 2:, 83 - 127.
  • Kar adeniz, Ö. (1976) “Iustınıaus Zamanına Kadar Romada İş İlişkileri”, Ankara:Sevinç Mtabaası.
  • Kaşka, S. (2005) “Ev İçi Hizmetlerin Küreselleşmesi ve Türkiye’deki Göçmen Kadınlar”, Tes - İş Sendikası Dergisi, 49–54.
  • Koç, M. (2002) “İş Kanunu’nun Kapsamı ve İsti snalar (II)”, Lebib Yalkın Yayımları Mükellefin Dergisi, S.112, Nisan. İstanbul, 137- 144.
  • Koç, M. (2004) “4857 Sayılı İş Kanunu’nun Kapsamı Ve İstisnalar”, Vergici ve Muhasebeciyle Diyalog Aylık Dergi, 19: 168–176.
  • Koç, Y. (1994) “Türkiye’de Yabancı Kaçak İşçiler”, Türk- İş Dergisi, Ağustos. 26- 28.
  • Lordoğlu, K. (2003) “Kayıt Dışı Çalışmanın Bir Türü olarak Yabancıların Türkiye’de Kaçak çalışmaları”, TÜHİS; Kasım-Şubat. 31 - 37.
  • Okay, S. N. (1979) “Türk İş Hukuku Açısından Konut Kapıcıları ve Kapıcılık Hizmetleri”, Sosyal Siyaset Konferansları Otuzuncu Kitap, İstanbul:Güryay Matbaası, 40 - 56.
  • Okur, A.R. (2004) “Ev Hizmetlerinde (İşlerinde) Çalışanların Sigortalılığı”, Yargıç Resul Aslanköylü’ye Armağan, Kamu- İş Dergisi, Cilt 7, S.3, 347- 368.
  • http://www.kamu- is.org.tr/pdf/7318.pdf (30.04.2013)
  • Ortaylı, İ. (2004) “Osmanlı toplumunda Aile”, 6. Basım, Mart. İstanbul: Pan Yayınları.
  • Özdemir, C. S. (2005) “Evde Çocuk Bakan Bayanların Yasal Hakları”, Yaklaşım Dergisi , Mayıs. S.149, http://www.yaklasim.com/mevzuat/dergi/makaleler/2005056520.htm (30.04.2013).
  • Petrol İş Kadın Dergisi (2005) Aralık. S.17.
  • Petrol İş Kadın Dergisi (2010) “Evdeki Kadın Yine Tek Başına”, Aralık. S.37.
  • Popper, K. (1989) “Açık Toplum ve Düşmanları, Hegel Marx ve Sonrası”, Cilt 2, Çev:Harun Rızatepe, İstanbul:Remzi Kitabevi.
  • Sabah Gazetesi 20.3.2010.
  • Savaş, V. (2000) “İktisadın Tarihi”, Ankara:Siyasal Kitabevi.
  • Seyyar , A.(2000) “Küreselleşen Dünyada Kadın Ticareti”, Kamu- İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 5(2)
  • Taşoğlu, J. ve Limoncuoğlu, S. A. (2010) “4857 Sayılı Kanun Kapsamında Esnek Çalışma”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(2).
  • Temiz, E. (2004) “Küreselleşme Sürecinde Uluslararası Göç Hareketleri ve İş piyasasına Yansımaları” TÜHİS, Şubat.
  • TİSK, (2010) “99. Uluslararası Çalışma Konferansı”, İşveren Dergisi, Temmuz Ağustos , http://www.tisk.org.tr/isveren_sayfa.asp?yazi_id=2800&id=123 (30.04.2013).
  • Tunçomağ, K. (1989) “İş Hukukunun Esasları”, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
  • Turan, K. (1990) “İş Hukukunu Genel Esaslar”, Kamu- İş (Kamu İşletmeleri İşverenleri Sendikası), Ankara.
  • Uşan, F. (1999) “İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Konut Kapıcıları”, Kamu- İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Temmuz. Cilt 5, S.1, Ankara.
  • Uyanık, Y. (2003) “İşgücü Piyasalarında Esneklik ve Bölünme”, Kamu- İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi; 7, http://www.kamu- is.org.tr/pdf/7231.pdf (30.04.2013).
  • Vardar, N., (2011) “Ev İşçileri Sendikalaşıyor”, www.bianet.org, 15 Haziran. http://bianet.org/bianet/toplum/130762 - ev-iscileri -sendikalasiyor (09.03.2012).
  • Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 17.6.2010 tarihli 2008/32436 Esas ve 2010/19276 no’lu Kararı.
  • Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 9.10.2008 tarihli 2007/27814 esas ve 2008/25988 no’lu kararı.
  • Yüksel, İ. (2004) “Çalışma Yaşamı Kalitesinin Tipik Ve Atipik İstihdam Açısından İncelenmesi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5 (1), 47- 58.
  • http://journal.dogus.edu.tr/13026739/2004/Cilt5/Sayi1/M00105.PDF (30.04.2013).