Türkiye ve Almanya'daki İşletmelerde Esnek Çalışma Modellerine İlişkin Karşılaştırmalı Bir Araştırma

Bu çalışmada; esnek çalışma modellerinin, Türkiye ve Almanya'daki işletmelerde ne derece uygulama alanı bulduğu amştınknakta ve iki ülke işletmeleri, bu modelleri uygulama düzeyleri açısından karşılaştmlmaktadır. Çalışmamızın amacı, her iki ülke işletmelerinde esnek çalışma modellerinin ne düzeyde uygulandığını belirlemek ve ülkemiz işletmelerinin, bu konuda gelişmiş yasal düzenlemelere sahip olan ve uygulamada da önemli derecede yol katetmiş olan Almanya'daki işletmelere göre hangi noktada olduklarını ve eksikliklerim belirlemek, bu doğrultuda gerekli önlemlerin alınmasını sağlamaktır. Konuya ilişkin olarak CRANET^G Uluslararası Stratejik İnsan Kaynaklan Yönetimi Araştırması 2004-2005 verilerinden hareketle tasarlanan araştırmamız, söz konusu araştırmaya katılan 33 ülkeden Türkiye ve Almanya'daki yanıtlayıcı işletmeleri (toplam 518 işletmeyi) kapsamaktadır. Araştırmarmzın amaçları doğrultusunda geliştirilen 12 hipotez, ki^kare analizi aracılığıyla test edilmiş ve sonuç olarak iki ülke işletmelerinde 12 esnek çalışma' modelinin tamamının uygulama düzeylerinde farklılık olduğu tespit edilmiştir. Bu farklılık; iki ülkedeki yasal çerçeve doğrultusunda yorumianmayâ çalışılmış ve ülkemiz işletmelerine önerilerde bulunulmuştur.

A Comparative Research About Flexible Working Models in Companies in Turkey and Germany

n this study, the extent of flexible working models in companies in Turkey and Germany is researched and the extent of these models in the two countries is compared. The aims of the study are to determine the use of these models in the two countries, to determine the requirements öf the companies in Turkey and to evaluate in which phase they can be compared to the companies in Germany as V country which has extensive experience in the application öf flexible working models and has comprehensive regulations related to these models. In this way it is also aimed to assist the Turkish companies to effectively use these models. The research, which is designed with the database of the CRANET-G International Strategic Human Resource Management Research 2004-2005, includes the companies in Turkey and Germany of the 33 participating countries (totally 518 companies). 12 hypotheses, which have been developed according to the aims of the research, are tested via chi-square analysis and it is determined that the extent of all the 12 flexible working models differ in the two countries. The differences are then evaluated due to the1 legal framework in the two countries and some suggestions are presented for the companies in Turkey.

___

  • ACAR, A.C., AYDINLI, F. ve YILDIRIM, O., Kasım 2005, "4857 sayılı İş Kanununda Yer Alan Başlıca Yeni Düzenlemelerin İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, C:34, S:2, s:7-29.
  • AKTAY, A.N., Temmuz 1999, "İş Hukukunda Esneklik Kavramının Ortaya Çıkışı ve Esneklik Uygulamaları", Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yd:4, S; 15, s:53-61.
  • AKTEKİN, Ş., Nisan 2006, "Belirli Süreli İş Sözleşmesinde Objektif Neden Kavramı ve AB Uygulamaları", Sicil, iş Hukuku Dergisi, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl; 11, S:42, s.100-105.
  • BAŞKAN, R., Temmuz 1999, "Çalışma Barışı ve Esneklik Tartışmalarında Farklı Bir Yaklaşım.", Mercek,, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl:4, S: 15, s:33-46.
  • BREWSTER, C, MAYNE, L, ve TREGASKIS, O., 1.997, "Flexible Working in Europe", Journal of WarU Business, Vol:32, No:2, s: 133-151.
  • CENTEL, T., Temmuz 1999, "Esneklik Uygulamaları ve Türkiye", Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl:4, S: 15, s:25-32.
  • ÇAĞLAR, S., Eylül 2005, "Haftanın 4 Günü, Günde 9 Saat Çalışan İşçinin Çalışması Kısmi Süreli Çalışma mıdır?", Yaklaşım, Yıl: 1.3, S: 153, s.197-200.
  • ÇELİK, N-, Ağustos 2005, İş Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 18. Bası, İstanbul, Beta Basım,
  • DEMİRCİOĞLU, A.M. ve ENGİN M., 2002, Dünyada ve Türkiye'de Esnek Çalışma, İstanbul Ticaret Odası, Yayın No:2002~52, İstanbul, Mega Ajans.
  • DERELİ, T,, "Teknolojik Değişmeler, Çalışma İlişkileri ve Yeni İstihdam Türleri", (Çevrimiçi) http://www.isguc.org/?avc=arc_viewphp&ex=2 24&pg=m, Erişim Tarihi: 20 Temmuz 2006.
  • EKİN, N., Temmuz 1999, "Esneklik Çağı...", Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl:4, S:15,s:6-14.
  • ENGİN, E.M., Nisan 2000,"Türk İş Hukukunda Evde Çalışma", Kamu-İş, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C:5, S:3, s:269-287.
  • ERTÖR, S., Nisan 2005, "Esnek Çalışmanın Sanayi İçin Önemi ve Almanya'dan Örnekler", Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl: 10, S:38, s:75-77.
  • ERTÜRK, Ş., Nisan 2000, "Türk İş Hukukunda Evde Çalışma", Kamu-İş, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C:5, S:3, s:225-247.
  • GÜMÜŞ, M., Nisan 2005, "Çalışma Yaşamımızda Yeni Bir Dönem: Esnek Çalışma Sürelerine Geçişte Yoğunlaştırılmış (Sıkıştırılmış) Çalışma", Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl:10,S:38,s:51-62.
  • GÜZEL, A., Nisan 2000, "İş Hukukunda Yeniden Yapılanma Süreci ve İşin Düzenlenmesi Konusunda Esneklik", Kamu-İş, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C:5, S:3, s:203-221.
  • HEKİMLER, A., Nisan 2004, "Federal Almanya'da Profesyonel Ödünç İş İlişkisinin Yasal Çerçevesi", İşveren, Türkiye İşveren Sendikaları Tarafından Yayınlanan Aylık Dergi,(Çevrimiçi) http://www.tisk.org.tr/isveren__sayfa.asp?yazi_i d=941&id=54. Erişim Tarihi: 1 Temmuz 2006.
  • HOFSTEDE, G., 1991, Cultures and Organizations: Software of the Mind, London, McGraw-Hill.
  • IŞIK, R., Ekim 2003, "'Esneklik' Üzerine Bir Not", Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl:8, S:32, s.107-111.
  • JUNG, L., April 2001, "National Labour Law Profile: Federal Republic of Germany", (Çevrimiçi) http://www.ilo.org/dyn/natlex. Erişim Tarihi: 25 Nisan 2004.
  • KENAR, N., Mart 2002, "Dünya Uygulamaları Çerçevesinde Türk Çalışma Hayatında Esneklik İhtiyacı ve Yapılması Gerekenler", İşveren, Türkiye İşveren Sendikaları Tarafından Yayınlanan Aylık Dergi, (Çevrimiçi) http://www.tisk.org.tr/isveren_sayfa.asp?yazi_i d=4828&id=29. Erişim Tarihi: 17 Eylül 2005.
  • KLEEMANN, F., 23-26 April 2003, "Telehomework: On the Temporal, Spatial and Social Disembedding of Work and Its Consequences-Inferences from the German Case", Paper Presented at the EMTEL Conference "New Media and Everyday Life in Europe",London, (Çevrimiçi) http://www.lse.ac.uk/collections/EMTEL/Conf erence/papers/kleemamı.pdf. Erişim Tarihi: 2 Temmuz 2006.
  • KURTULUŞ, K., 2004, Pazarlama Araştırmaları, Genişletilmiş 7. Basım, İstanbul, Literatür Kitabevi, Literatür Yayınlan: 114.
  • KUTAL, G., 2004, "Türkiye'de İstihdam Politikaları, Esneklik ve Yeni İstihdam Türleri", AB-Türkiye & Endüstri İlişkileri içinde, Ed. Alpay Hekimler, İstanbul, Beta Basım Yayım, s.121-136.
  • MCCANN, D., 2005, Working Time Laws: A Global Perspective (Findings from the ILO's Conditions of Work and Employment Database), Geneva, International Labour Organization.
  • MOORE, J., 2006, "Homeworking and Work-Life Balance: Does It Add to Quality of Life?", Revue Europeenne de Psychologie Appliquee, Vol:56, s:5-13.
  • ÖZÇELİK, A.O., Nisan 1995, ''Esnek Çalışma", İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, C:24, S:l, s:97-108.
  • ÖZGENER, Ş., Eylül 2005, "Çalışma Hayatında Esnekliğin İşletme Verimliliği Üzerine Etkileri: Karşılaştırmalı Bir Çalışma", TODAİE Amme İdaresi Dergisi, C:38, S:3, s:51-79.
  • PRINZ, T., Mart 2006, "Almanya'da Esnek Çalışma Süresi Modelleri", Çev. Zülfü Dicleli, Sicil, İş Hukuku Dergisi, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl: 11, S:41, s.190-194.
  • SABANCI, S., Temmuz 1999, "Esnek Çalışma", Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl:4,S:15,s:4-5.
  • TUNCAY, A.C., Temmuz 1999, "Değişim, Esneklik ve Türkiye İçin Çözüm Önerileri", Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl:4, S:15, s:67-82.
  • UYARGİL, C, Kasım 1984, "Modern Örgüt Yaşamında Esnek Çalışma Saatleri", İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, C:13, S:2, s.110-118.
  • YAVUZ, A., Temmuz 1999, "Çalışma Süresi Esnekliği ve Türleri", Mercek, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Yıl:4, S:15, s:88-95.
  • ZENGİNGÖNÜL, O., 2003, "Sosyal Politika - Esnek Çalışma Biçimleri Paradoksunda Avrupa Birliği Örneği", Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C:5, S:4, s.157-171.
  • Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), İş Kanunu Tasarısı ve AB Uygulamaları, Yayın No:231, Ankara, Mayıs 2003.
  • İş Kanunu, Kanun No:4857, 10 Haziran 2003 tarih ve 25134 sayılı Resmi Gazete.
  • istihdam Yaratılmasında Geçici Çalışma Türleri ve Özel İstihdam Bürolarının Rolü", Haziran 2003, İşveren, Türkiye İşveren Sendikaları Tarafından Yayınlanan Aylık Dergi, Can Tuncay'ın Seminer Notlan, Ankara Bilkent Oteli.
  • (Çevrimiçi) http://www.ilo.org/ilolex/english/convdispl.htm, Erişim Tarihi: 1 Haziran 2006.
  • (Çevrimiçi) http://www.einclusioneu.org/ShowCase.asp Case TitleID=1001&CaseID=2576&MenuID=189 , Erişim Tarihi:! Haziran 2006.