Psikolojik Güçlendirme, Örgütsel Bağlılık ve Yaratıcı Davranış Arasındaki İlişkilerin Değerlendirilmesi

Güçlendirmenin birey ve örgüt performansının temelini oluşturması, örgüt araştırmacıları ve iş dünyasının örgütlerde güçlendirme konusu ile giderek daha fazla ilgilenmesine neden olmaktadır. Ancak güçlendirme konusuna artan ilgiye rağmen, güçlendirmenin belirleyicileri ve sonuçlan ile ilgili yapılan çok az araştırma olduğu görülmektedir. Bu araştırmanın amacı psikolojik güçlendirmenin dört boyutu, Örgütsel bağlılık ve yaratıcı davranış arasındaki ilişkileri inceleyerek güçlendirme literatürüne katkıda bulunmaktır. Söz konusu değişkenler arasındaki ilişkileri incelemek üzere korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırma sonuçlan, psikolojik güçlendirmenin anlam, otonomi ve etki boyutlarının yaratıcı davranışı pozitif yönde etkilediğini göstermektedir. Sonuçlar ayrıca psikolojik güçlendirmenin anlam ve otonomi boyutlarının örgütsel bağlılığı pozitif yönde etkilediğini ve Örgütsel bağlılık ile yaratıcı davranış arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermektedir.

Assessment of Relationship Between Psychological Empowerment, Organizational Commitment and Creative Behavior

Organizational scholoars and business comunity have become increasingly concerned with empowerment in organizations, since it is the foundation of individuals and organizations' performance. Despite growing attention to empowerment, there has been little research on employee empowerment, its antecedents, and its consequences. The purpose of this research was to contribute to the growing literature on empowerment by investigating the relationships between four dimensions of psychological empowerment, organizational commitment and creative behavior. A correlation and regression analysis have been utilized in order to see the relationships. The results of research indicated that meaning, self determination and impact dimensions of psychological empowerment have a positive effect on creative behavior. The results also indicated that meaning and self determination dimensions of psychological empowerment have a positive effect on organizational commitment. The results further revealed that there are positive relationship between organizational commitment and creative behavior.

___

  • ACUNER, T., BAKİ, B., CENGİZ, E., 2004, ''Yaratıcı Örgüt Kültürü Faktörlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma: Trabzon Yurdu Müdürlüğü örneği", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 325-337.
  • ALLEN, N., 2003, "Examining Organizational Commitment In China ", Journal of Vocational Behavior, 62,511-515.
  • ALLEN, N., J., & MEYER, J.P., 1990, "The Measurement And Antecendents Of Affective, Continuance And Normative Commitment To The Organization", Journal of Occupational Psychology, 63,1-18.
  • AMABİLE, T., 1997, "Motivating Creativity In organizations: On Doing What You Love And Loving What You Do", California Management Review, Vol. 40. No. 1.
  • AMABİLE, T., M., CONTI, R., COON, H., LAZENBY, J. & HERRON, M., 1996, "Assessing The Work Environment For Creativity", Academey Of Management Journal, Vol 39, No.5,1154-1184.
  • AMABİLE, T., 2000, "Yaratıcılık Nasıl Yok Edilir", Çığır Açıcı Düşünme, Harvard Business Review, Mess Yayın No:326.
  • ARSLANTAŞ, C, 2001, "Girişimcilikte Yaratıcılık ve Yenilik", Yönetim Dergisi, Yıl 12, Sayı 38, 17-23.
  • BALAY, R., 2000, örgütsel Bağlılık, Nobel Yayın Dağıtım, Yayın No: 206, Ankara.
  • BAKAN, İ., 2004, "İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Yönünde Bir Adım: İşletmelerde Çalışanların Yetkilendirilmesi", H. Ü. İİBF Dergisi, Cilt 22, Sayı 1,181-207.
  • BASADUR, M., & HAUSDORF, A., 1996, "Measuring Divergent Thinking Attitudes Related To Creative Problem Solving And Innovation Management", Creativity Research Journal, Vol.9, No.l, 21-32.
  • BECKER T., 1992, "Foci and Bases Of Commitment: Are They Distinctions Worh Ma ", Academy Öf Management Journal, 35,1,232-244.
  • BOWEN, D., E., LAWLER, E.., 1992, "The Empowerment Of Service Workers:What, Why, How and When", Sloan Management Review, Vol.33, No.3, p.31(9)
  • CALANTONE, R., CAVUŞGİL, T., ZHAO, Y., 2002, "Learning Orientation, Firm Innovation Capability, Firm Performance, Industrial Marketing Management, 31,515-524.,
  • CAN BAYSAL, A., PAKSOY, M., 1999, "Mesleğe Ve örgüte Bağlılığın Çok Yönlü İncelenmesinde Meyer-Allen Modeli", İ.Ü İşletme Fakültesi Dergisi, C.28, S.l, 7-15
  • CEYLAN,A.,DEMÎRCAN,N.,2002, "Çalışanların Örgüte Bağlılığı İle İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilere Yönelik Bir Araştırma", İ.Ü, İşletme Fakültesi Dergisi, 4,1-13.
  • CLUGSTON, M., 2000, "Does Cultural Socialization Predict Multiple Bases and Foci of Commitment", Journal of Management, 26, 5-30.
  • COLLINS, M., AMABİLE, T., 1999, "Motivation and Creativity*', Handbook of Creativity, Robert Sternberg, Cambridge University Pres.
  • CONGER, J.A. and KANUNGO, R.N., 1988, "The empowerment Pocess: Integrating Theory and Practise, Academy of Management Review, Vol: 13, No:3,471-482.
  • ÇÖL, G., 2004, Güçlendirme ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, GYTE Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • DAMANPOUR, F., 1991, "Organizational Innovation: A Meta Analysis Of Effects Of Determinants And Moderators", Academy Of Management Journal, Vol. 34, N. 3.
  • DEMİRCAN, N., ERGÜN, E., ÇÖL, G., 2004, "Üniversite Personelinin Kendilerini Güçlü Hissetme Algılarının örgüte Bağlılık Üzerindeki Etkisi, DEÜ İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt V, Sayıl.
  • DEMİRCAN ÇAKAR, K, 2005, "Adalet ve Etik Algılarının Kuruma Güven ve Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Vakıf ve Devlet Üniversiteleinin Karşılaştırılması", XIII. Ulusal Yönetim Ve Organizasyon Kongresi, 105-108.
  • ERDİL, O., KESKİN, H., 2003, "Güçlendirmeyle İş Tatmini, İş Stresi ve örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiler: Bir Alan Çalışması ", İ. Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, C.32, S.l, s.7-24
  • ERDOĞAN, İ. (1991), İşletmelerde Davranış, İstanbul: İşletme Fakültesi Yayın No: 242.
  • EREN, E., GÜNDÜZ, H., 2002, "İş Çevresinin Yaratıcılık Üzerindeki Etkileri ve Bir Araştırma", Doğuş Üniversitesi Dergisi, (5), 65-84.
  • ERSTAD, M., 1997, "Empowerment and Organizational Change", International Journal of Contemporary Hospitality Management, Volume 9, Number 7, s.325-333.
  • FORD, C. M., 1996, "A Theory Of Individual Creative Action In Multiple Social Domains", Academy Of Management Review, Vol. 21, No. 4,1112-1142.
  • GÜNDÜZ ÇEKMECELİOĞLU, H., 2006, "İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Usurlarının Yaratıcılık Üzerindeki Etkileri", İşletme Finans Dergisi, Yıl, 21,243, 120-131.
  • GÜNDÜZ ÇEKMECELİOĞLU, H., KAYA, G., 2005, "Arrenging Work Environment for Creativity: Effects on Job Satisfaction and Intention to Leave", Fourteenth Business Congress, 384-391.
  • HACKETT, BYCIO, HAUSDORF, 1994, "Further Assessments Of Meyer And Allen's (1991) Three Component Model Of Organizational Commitment", Journal Of Applied Psychology, 79(1), 15-24.
  • HILL, K., AMABILE, T., 1993 "A Social Psychological Perspective on Creativity: Intrinsic Motivation and Creativity in the Clasroom and Workplace", Understanding and Recognizing Creativity , Scott Isaksen; Mary Murdock, Roger L. Firestien, Donald Treffingy, Ablex Publishing Corparation.
  • HONOLD, L., 1997, "A Review Of The Literature On Employee Empowerment", Empowerment in Organizations, Volume 5, Number 4, s. 202-212.
  • İBİCÎOĞLU, H. & KARAÖZ, M., 2001, "Türkiye'de İşletmelerin Yaratıcılık Boyutlarının Analizine İlişkin Bir Araştırma", 9. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 567-578.
  • KANTER, R., M., 1982, "Dilemmas of Managing Participation", Organizational Dynamics, Vol.11, pp.5-29.
  • KAO, J., 1989, Enîrepreneurshıp, Creativüy& Organization, London: Prentice Hall International Limited.
  • KOÇEL, T. 2005, İşletme Yöneticiliği, Arıkan Yayın evi, 10. Bası, İstanbul.
  • MARCHIORI, D., HENRIN, A., 2004, "Organizational Commitment Of Health Profession Faculty: Dimensions, Correlates And Conditions", Medical Teacher, Vol.26, No.4, pp. 353-358.
  • MENON, S., T., 2001, "Employee Empowerment: An Integrative Psychological Approach", International Review, 50 (1), pp. 153-180.
  • MEYER, J., ALLEN, N., TOPOLNYTSKY, L., 1998, "Commitment In a Changing World Of Work", Canadian Psychology, Vol.39, Iss.l2.
  • MEYER, J., BECKER, T., VANDENBERGHE, C, 2004, "Employee Commitment and Motivation: A Conceptual Analysis And Integrative Model", Journal of Applied Pschology, 991-1007.
  • MEYER, J., STANLEY, D., HERSCOVİTCH, L., TOPOLNYTSKY, L., 2001, "Affective, Continuance, And Normative Commitment To The Organization: Meta Analysis Of Antecedents,Correlates, And Consequences", Journal of Vocational Behavior, 61, 20-52.
  • MEYER, J.P., ALLEN, N.J., 1991, "A Three Component Conceptualization Of Organizational Commitment", Human Resource Management Review, 1 ,ss. 61-89.
  • MOK,E.,AU-YEUNG,B.,2002,''Relationship Between Organizatinol Climate and Empowerment of Nurses in Hong Kong", .Journal of Nursing Management, Vol. 10 , pp.129-137.
  • MOWDAY, R.T.,STEERS, R.M. & PORTER, L.W., 1979."The measurement of organizational commitment", Journal of Vocational Behavior, 14, 224-247.
  • NICKERSON, R., 1999, "Enhancing Creativity", Handbook Of Creativity. Cambridge University Press.
  • NOWELL, L., 1993, Using Alternative Perspective to Build More Robust Theories of Organizational Creativity", Nurtering, Recognizing Creativity, Scott Isaksen; Mary Murdock, Roger L. Firestien, Donald Treffingy, Ablex Publishing Corparation.
  • NYKODYUM, N., SIMONETTI, J. L., NIELSEN, W., R., WELLING, B., 1994, "Employee Empowerment", Empowerment in Organizations, Vol. 2, No. 3,1994, pp.45-55.
  • O'REILLY, C, 1989, "Corporations, Culture, And Commitment: Motivation And Social Control In Organizations", California Management Review,Vol 31, No. 4.
  • OLDHAM, G., CUMMINGS, A., 1996, "Employee Creativity: Personal And Contextual Factors . At Work", Academy Of Management Joun&ul, Vol.39, No.3.
  • PORTER, L., STEERS, R., MOWDAY, R., BOULIAN, P., 1974, "Organizational Commitment, Job Satisfaction, and Turnover amnong Psychiatric Technicians", Journal of Applied Psychology, Vol.59, No 5, 603-609
  • RANDOLPH, W.A., 2000, "Re- thinking Empowerment: Why is it so Hard to Achieve ?"., Organizational Dynamics, Nowember, 29, 2, s.94-107.
  • SAĞLAM , G., ERGENELİ, A., 2003, "Psikolojik güçlendirme algısı ve Bazı Demografik.Değişkenlerin Örgütsel Bağlılığa Etkisi", Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 21 (1).
  • SCOTT, S., BRUCE, R., 1994, "Determinants of Innovative Behavior: A Path Model of Individual Innovaton In The Workplace", Academy of Management Journal, 37(3), 580-607.
  • SHALLEY, C, GILSON, L., BLUM, T., 2000, "Matching Creativity Requirements And The Work Environment: Effects On Satisfaction And Intentions To Leave", Academy Of Management Journal, Vol.43, Issue 2.
  • SIEGALL, M., GARDNER, S., 2000, "Contextual Factors of Psychological Empowerment", Personel Review, Vol.29, No.6, pp.703-722.
  • SPREUZER, G., M., 1995, "Psychological Empowerment in The Workplace: Dimensions, Measurement, and Validation", Academy of Management Journal, Vol. 38, No. 5, pp.1442-1465.
  • SPREITZER, G., M., 1996, "Social Structural Characteristics of Psychological Empowerment", Academy of Management Journal, Vol. 39, No, %, pp.483-504.
  • SPREITZER, G.,M,, KIZILQS,M.,A., W., NASON, s.,1997,"A Dimensional Analysis of The Relationships Between Psychological Empowerment and Effectiveness, Satisfaction, and Strain", Journal of Management, Vol.23, No. 5, 679-704.
  • STEERS, R.M., 1977, "Antecedents And Outcomes Of Organizational Commitment", Administrative Science Quarterly, 22, 46-56.
  • SUNGUR,N.,1997,Yaratıcı Düşünce,Evrim Yayınevi, İstanbul.
  • THOMAS, K. W., VELTHOUSE, B., A.,1990,"Cognitive Elements of" Management Review,Vol: 15, No:4,666-681.
  • ÜLGEN, H., DURNA, U., 2001, "Yenilik Yönetimi ve Yenilik Yönetiminde Etkili Olan Örgütsel Yapı Ve Faktörlere Yönelik Bir Araştırma", 9. Ulusal Yönetim Ve Organizasyon Kongresi, 579- 592.
  • WASTİ, A. ve ÖNDER, Ç., 2003, "Kültürlerarası Çalışmalarda Yöntem: Örgütsel Bağlılık Yazınından Dersler", Yönetim Araştırmaları Dergisi, Güt 3, Sayı 2,125-145.
  • WILKINSON, A., 1998, "Empowerment: Theory and Practise", Personel Review, Vol:27, No:l, 1998, pp. 40-56.
  • WOODMAN, R., W., SAWYER, J.,E., GRIFFIN, R., W.,1993,"Toward A Theory Of Organizational Creativity", Academy of Management Review, Vol. 18, N. 2., 293-317.
  • YAHYAGİL, M., 2001,"Örgütsel Yaratıcılık ve Yenilikçilik", Yönetim Dergisi, Yıl 12, Sayı 38,7-16.
  • YÜKSEL, İ, 2003, "Hemşirelerin İş Güçlüğü Faktörlerinin Belirlenmesi ve îş Doyumu ile örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri", Öneri Dergisi, Cilt 5, Yıl 10, Sayi 20, 131-139.