Kadın Giyim Modasında Siyah Renk Kullanımı

Günümüz moda oluşumlarında hızlı değişimler yaşanmaktadır. İnsanların dinamik yapılarından kaynaklanan sürekli değişim, tasarımcıları yeni arayışlara itmekte, dolayısıyla moda ve rengi oluşturan öğeler kendilerini yenilemek durumunda kalmaktadır. İnsan beğenisini şekillendiren en önemli ögelerden biri olan renk, tasarımcı ile kullanıcı arasındaki köprüyü doğrudan kurarak psikolojik algılamayı harekete geçirmektedir. Sözsüz iletişim aracı olan giyimin, karşı tarafa iletmek istediği mesajı renk belirlemektedir. Renklerin anlamı tarihsel süreçte ve farklı kültürlerde yaşandığı dönemlere göre farklılık gösterirken, siyah renk kalıcı geniş bir anlam aralığına sahip olmuştur. Bu çalışma olumlu ve olumsuz, geniş anlam aralığına sahip olan siyah rengin günümüz kadın giyim modasının vazgeçilmez rengi olma nedenlerinin sorgulanması amacı ile hazırlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, siyah rengin tarihsel süreçte ve farklı kültürlerde yeri ve önemi incelenmiş, mitolojiler, efsaneler, destanlar ve geleneklerde yüklenen sembolik anlamları tespit edilmiştir. Dönem ve kültürlere göre siyah rengin din, siyasal, ekonomik, sanat, toplumsal kurallar ve değişimlerden nasıl etkilendiği ve anlam bakımından olumlu ve olumsuz kazanımları örneklerle ele alınmıştır. Konu; siyah rengin kültürlere göre sembolik anlam ve psikolojik etkileri, toplumsal, sosyal, kültürel faktörler ve giyim kodları yönünden giyime yön veren bireysel ve toplumsal davranış biçimleriyle, giysinin işlevselliği ve simgesel kullanımı açısından incelenmiştir. Bu etkilerin kadın giyim modasında siyah renk kullanımına yansımaları tarihsel süreçte ele alınmış, siyah rengin yoğun kullanıldığı dönemler belirlenmiştir. Belirlenen dönemler ve bu etkiler kapsamında, siyah renge yüklenen sembolik anlamlar tespit edilmiş ve moda eğilimleriyle bağlantıları kurulmuştur. Siyah rengi tasarımlarında kullanan modacılar belirlenerek, tasarım felsefeleri ve bu rengi kullanım nedenlerini ortaya koyan koleksiyon analizleri yapılmıştır.

___

  • Andrews, J. (2017). İşte Rembrandt, (C. Ömürsuyu Seyis Çev.). İstanbul: Bilnet Matbaacılık ve Ambalaj San. A.Ş.
  • Aras, Y. (2012, 26 Ağustos). Siyah bir yaşam bir stili, Hürriyet Gazetesi, Erişim adresi: https://vogue.com.tr/metropol/siyah-bir-yasam-stili
  • Barnard, M. (1996). Fashion as communication, New York: Routledge.
  • Brain, M. (2018, 4 Şubat). Only black is the new black: A cultural history of fashion’s favorite shade, Quartzy, Erişim adresi: https://qz.com/quartzy/1194798/only-black-is-the-new-black-a-cultural-history-of-fashions-favorite-shade
  • Buxbaum, G. (1999). Icons of fashion The 20th Century, London: Prestel.
  • De Bortoli, M.- Maroto, J. (2001). Colours across cultures: Ttranslating colours in ınteractive marketing communications, European Languages and the Implementation of Communication and Information Technologies (Elicit) Conference’nde sunulan bildiri. University of Paisley, 1-27, Erişim adresi: http://www.globalpropaganda.fresa.net/articles/TranslatingColours.pdf
  • De Young, J. (2019, 2 Temmuz). 1550-1559, 16th century, decade overview, Fashion History Timeline, Erişim adresi: https://fashionhistory.fitnyc.edu/1550-1559
  • Delmare, F. ve Guineau, B. (2007). Renkler ve malzemeleri, (O. Türkay Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Demir Parlak, S. (2020) Kadın giyim modasında siyah renk. (Yayınlanmamış sanatta yeterlik tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanat Enstitüsü, İzmir.
  • Exton, C. (2018, 26 Temmuz). History of the little black dress (and our favorite ones), Norestforbridget, Erişim adresi: https://www.norestforbridget.com/blogs/news/history-of-the-little-black-dress-and-our-favorite-ones
  • Fischel, A., Baggaley A., O’hara, S., Surgeon Alison, G. ve Khurana, A. (2013) Moda geçmişten günümüze giyim kuşam ve stil rehberi, (D. Özen, Çev.) İstanbul: Kaktüs Yayınları.
  • Fogg, M. (2014). Modanın tüm öyküsü, (E. Gözgü Çev.). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
  • Fukai, A. (2004). Fashion in colors, New York: Assouline Publishing.
  • Harvey, J. (2008). Giysiler, Renk ve Anlam, (U. Apak Çev). Sanat Dünyamız, 107, İstanbul: YKY, 76-85.
  • Harvey, John (2012). Siyah giyen adamlar, (E. Yücesoy Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Harvey, J. (2013). The story of black, London: Reaktıon Books.
  • Heyman, J. (2015, 4 Mayıs). Happy birthday, audrey hepburn! 10 things you never knew about _breakfast at tiffany'_s, Vogue, Erişim adresi: https://www.vogue.com/article/audrey-hepburn-birthday-breakfast-at-tiffanys
  • Hope, A. ve Walch, M. (1990) The color compendium, New York: Van Ncstrand Reinhold İnternational Company Limited.
  • Kaprol, A. kişisel görüşme, (2020, 28 Nisan). Dokuz Eylül Üniversitesi, Erişim adresi: https://webmail.deu.edu.tr/kail/src/webmail.php
  • Mackenzie, Mairi (2017). …İzmler modayı anlamak, (M. Tuna Çev.). İstanbul: Hayalperest Kitap 66, Moda 4.
  • Master of deconstruction!, (2013, 20 Şubat). Starsweare, Erişim adresi: http://starsweare.com/2012/02/19/masters-of-deconstruction
  • Miloşyan, S. (2014, 21 Nisan). Siyahın felsefesi, Elle Dergisi, Erişim adresi: https://www.elle.com.tr/moda/moda-haberleri/siyahin-felsefesi?sayfa=2
  • Pastoureau, Michel (2013). Mavi bir rengin tarihi, (İ. Malak Uysal Çev.). İstanbul: Can Sanat Yayınları.
  • Pastoureau, Michel (2016). Siyah bir rengin tarihi, (M. Tufan Çev). İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Picardie, Justine (2019). Chanel efsanesi ve hayatı, (S. E. Ümitvar ve Z. Yeşiltuna Çev.). İstanbul: Artemis Yayınları.
  • Sinelair, C. (2014). Vogue on Christian Dior, New York: Abrams İmage.
  • Steele, V. Ve Menkes, S. (2016). Fashion designers A-Z, New York: Taschen.
  • Steele, V. (2007). The black dress, New York: Harper Collins Publishers.
  • Queen Victoria in 1897, (t.y.). Pinterest, Erişim adresi: https://tr.pinterest.com/pin/422001427585223098
  • Ünal, S. (2017, 30 Eylül). Neslihan Yargıcı’dan 22 yıl sonra muhteşem defile, Milliyet Gazetesi, Erişim adresi: http://blog.milliyet.com.tr/neslihan-yargici-dan-22-yil-sonra-mutesem--defile/Blog/?BlogNo=570550
  • Varlı Gürer, Z. (2015). Giyimin dili: Siyasal iletişimde giyim kodlarının rolü, İstanbul: Volga Yayıncılık.
  • Victor & Rolf fall 2001 ready to wear. (2001, 9 Mart). Vogue Runway, Erişim adresi: https://www.vogue.com/fashion-shows/fall-2001-ready-to-wear/victor-rolf