Dijital Karşılaşmalar: Taktiksel Sanat Müdahalelerinin Politikası

İnternetin sağladığı ağ ortamı, yeni etkileşim ve iletişim biçimlerinin oluşmasına neden olmuştur. Katılımcıların artmasıyla gelişen ağ ortamı sayesinde sanatçılar bilgisayar teknolojileri ile çalışarak hem sanal ortamda sanatsal ifade biçimlerini deneyimlemiş; hem de güncel ekonomik, sosyal ve politik konuları taktiksel açıdan gündeme getirip, mevcut kapitalist sistemlere meydan okuyan, geçici müdahalelerde bulunmuşlardır. Dijital medya aracılığıyla gerçekleştirilen taktiksel yöntemleri incelemeden önce makalede taktiksel sanat hareketlerinin düşünsel ve tarihsel zeminini oluşturan 1960’lardaki gündelik hayatın içinde gerçekleşen, anlık etki yaratan avangart hareketler incelenmiştir. 1990’larda tanımlanan taktik, strateji, taktiksel medya ve taktiksel eğlence kavramları açıklanmış ve taktiksel sanat müdahale yöntemleri Christian Scholl’ün sanatsal müdahale, Nicholas Bourrioud ve Claire Bishop’ın ilişkisel estetik metinleri, Hardt ve Negri’nin çokluk, Antonio Gramsci’nin kültürel hegemonya teorileriyle ilişkilendirilmiştir. Son bölümde ise, Paolo Cirio’nun Loophole for All çalışmasının taktiksel yapısı incelenerek dijital ortamda sosyal ilişkilerle gerçekleşen ilişkisel estetik ve katılımcı çalışmalara benzer şekilde ilişkilerin, çatışma ya da uzlaşma sağlanarak dijital ağ üzerinde ve ağ sayesinde karşılaşmalar kurulabileceği öne sürülmüştür. Ancak aktivist, sanatsal, anlık hareketler sokakta ve hayatta fiilen toplumsal dönüşüme yönelik ve müdahaleye açık gerçekleştirilirken; taktiksel medya ile karşılaşmaların internet ve teknoloji sayesinde sanal ortamda toplumsal dönüşümü hedefleyen salt pragmatist tavırla ya da salt sanatsal ve sosyal söylemlerin ötesinde bir özerklik üretimi potansiyeli taşıdığı ifade edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Taktiksel, sanat, medya, avangard, aktivizm, ağ, dijital.

Digital Encounters: The Policy of Tactical Art Interventions

The network environment provided by the Internet has led to the formation of new forms of interaction and communication. Thanks to the network environment that has developed with the increase of the participants, the artists have experienced artistic expressions both in the virtual environment by working with computer technologies; they also made temporary interventions that challenged existing capitalist systems by bringing up the current economic, social and political issues tactically. Before examining the tactical methods carried out through digital media, the article examines the avantgarde movements that formed the intellectual and historical basis of the tactical art movements in the daily life of the 1960s and created an instant effect. The concepts of tactic, strategy, tactical media and tactical entertainment described in the 1990s were explained and tactical art intervention methods have been associated with Christian Scholl's artistic intervention text, Nicholas Bourrioud and Claire Bishop's relational aesthetics texts, Hardt and Negri's theory of multitude, Antonio Gramsci’s cultural hegemony theory. In the last section, by examining the tactical structure of Paolo Cirio's Loophole for All artwork, it has been suggested that relations, similar to the relational aesthetics and participatory studies carried out with social relations in the digital environment, can be established on the digital network and through the network by providing conflict or compromise. However, while activist, artistic, instant movements are actualized in the street and in life towards social transformation and open to intervention; It has been stated that encounters with tactical media can occur in the virtual space thanks to the internet and technology, and they have the potential to produce autonomy beyond purely pragmatist attitude targeting social transformation or purely artistic and social discourses.

Keywords:

Tactical, art, media, avantgarde, activism, network, digital.,

PDF

___

Antmen, A.. (2008). Sanatçılardan yazılar ve açıklamalarla 20. yüzyıl batı sanatında akımlar, Sel Yayınları.
Bishop, C.. (2007). Antagonizma ve ilişkisel estetik- olasılıklar, duruşlar, müzakere, güncel sanatta kamusal alan tartışmaları (N. Dikbaş, Çev.). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Bishop, C.. (2015). Katılımcı sanatın açmazları. https://e-skop.com/skopbulten/katilimci-sanatin-acmazlari/2634
Bourriaud, N.. (2005). İlişkisel estetik (S. Özen, Çev.). Bağlam Yayınları.
Certeau, M.. (2009). Gündelik hayatın keşfi I, eylem, uygulama, üretim sanatları. (L. Arslan Özcan, Çev.). Dost Yayınları.
Clausewitz, V.K. (2003) Savaş üzerine. (Ş. Yalçın, Çev.). Eriş Yayınları.
Cirio, P. (2013, Şubat). https://paolocirio.net/work/loophole-for-all/
Critical Art Ensemble. (2001). Digital resistance explorations in tactical media. Autonomedia Press.
Debord, G. (1996). Gösteri toplumu. (O. Taşkent ve A. Ekmekçi, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Duarte, S. (2014, Temmuz). https://www.vam.ac.uk/blog/disobedient-objects/tools-for-action-interview-with-artur-van-balen.
Gramsci, A.. (1986). Hapishane defterleri – seçmeler. (K. Somer, Çev.). Onur Yayınları.
Habermas, J. (2003). Kamusallığın yapısal dönüşümü. (T. Bora ve M. Sancar, Çev.). İletişim Yayınları.
Hardt, M. ve Negri, A. (2001). İmparatorluk. Ayrıntı Yayınları.
Laclau, E. ve Mouffe, C. (2015). Hegemonya ve sosyalist strateji. (A. Kardam, Çev.). İletişim Yayınları.
Lievrouw, L. A. (2016). Alternatif ve aktivist yeni medya. (İ. S. Temizalp, Çev.). Kafka Yayınları.
Lovink, G., and Rossiter N. (2005). Dawn of the organised networks. The Fibreculture Journal.5. http://five.fibreculturejournal.org/fcj-029-dawn-of-the-organised-networks/
Medosh, A.. (2016). Shockwaves in the new world order of information and communication. Christiane Paul, Hoboken. (Ed.). A Companion to Digital Art içinde (s. 355-383).John Wiley and Sons Inc.
Mouffe, C.. (2015). Dünyayı politik düşünmek agonistik siyaset. (M. Bozluolcay, Çev.). İletişim Yayınları.
Raley, R.. (2009). Tactical media. Minneapolis. University of Minnesota Press.
Ransome, P. (2010). Antonio Gramsci - yeni bir giriş. (A.İ. Başgül, Çev.). Dipnot Yayınları.
Scholl, C.. (2015). Bakunin’in zavallı kuzenleri: sanat yoluyla taktiksel müdahale. (B. Taş. Çev.). B. Ö. Fırat ve A. Kuryel (Ed.). Küresel ayaklanmalar çağında direniş ve estetik içinde (s. 197-225) İletişim Yayınları.
Sennett, R.. (2012). Beraber. (İ. Özkürapli, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Thompson, N.. (2018). İktidarı görmek 21. yüzyılda sanat ve aktivizm. (E. Kosova, Çev.). Koç Üniversitesi Yayınları.
Vila N. and Expósito M., (2007). https://archive.org/details/tacticalfrivolity
Wilson, P. L. (Hakim Bey). (2009). T.A.Z. geçici otonom bölge, ontolojik anarşi, şiirsel terörizm. (İ. M. Aru, Çev.). Altıkırkbeş Yayınları.