‘Kymeli Atlet’ Heykeli

İnsanoğlunun milyonlarca yıl önce ayakta durma ve yürüme ile başlayan hareketi, kas ve sinir sistemi geliştikçe koşuya dönüşmüştür. Koşu, insanların ve hayvanların hızla hareket ettiği en yaygın aktivitelerden biridir ve binlerce yıldır sportif faaliyetlerin önemli bir dalı olmuştur. Koşuda bir ayak yerde diğer ayak ise havadadır. Antik koşu yarışmaları, uzaklıklarına ve hızına göre farklı isimlerle anılmaktadır. Antik Hellas’ta M.Ö. 776’da koşu, yarışmaların bir parçası haline gelmiştir. Koşunun türüne göre insan vücudu farklı biçimler göstermektedir. Önemli Aiol kentlerinden biri olan antik Kyme açıklarında 1979’da balıkçılar tarafından bronz bir atlet heykeli bulunmuştur. ‘Kymeli Atlet’ olarak da bilinen eser, günümüzde İzmir Arkeoloji Müzesi’nde korunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bir kolu eksik olan heykelin duruşunu antik dönem heykelleri ve seramiklerdeki resimlerden örneklerle karşılaştırarak incelemek ve kolun duruş teorilerini sunmaktır. Çalışma, heykelin kopyası üzerinden küçültülen 3D baskısı üzerinden yapılmıştır. Bronz ‘Kymeli Atlet’ heykeli döküm tekniği ile yapılmıştır. Bronz heykellerin yapım teknikleri ve metal analizleri, heykellerin kökenini ve sanatçısını belirlemede yardımcı olduğu kadar, kültür varlıklarını koruma ve onarım çalışmaları açısından da önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

anadolu, kyme, bronz, heykel, koşucu

The ‘Athlete of Cyme’ Statue

Running movement, which has been performed by people for millions of years, has been an important branch of sports activities for thousands of years. Studies on humans have focused on walking. Abundant fossil evidence has been found that the oldest hominids stood on two legs and Australopithecus walked as far as 4.4 million years ago. The ability to run is thought to have developed about 2 million years ago. Running is one of the most common activities in the world where people and animals are moving fast. In ancient Hellas in 776 BC, running became a part of competitions. The human body shows different forms according to the type of running.A bronze athlete statue was found by fishermen in 1979, of the ancient city of Kyme, one of the Aiolian cities and is preserved in the Izmir Archeology Museum. The aim of this study is to examine the stance of the statue which is missing an arm, by comparing it with examples from ancient sculptures and vase paintings and to study the posture theories of the arm. The work is carried out on a 3D print that has been produced over a copy of the statue. The Bronze Athlete of Kyne statue was made by using a casting technique. The construction techniques and metal analysis of bronze sculptures are important in terms of protecting and repairing cultural assets as well as helping to determine the origin and artist of the sculptures.

Keywords:

anatolia, kyme, bronze, sculpture, runner,

PDF

___

Bağdatlı, F. (2013). Sculptures from tabae/kale-i tavas. Sculpture in Roman Asia Minor: Proceedings of the International Conference at Selçuk, 431-440.
Bramble, D. M. & Lieberman, D. E. (2004). Endurance running and the evolution of homo. Nature, 432(18), 345-352.
Bulat, M. (2000). Antik çağ heykel sanatında kopya. Sanat Dergisi, 2, 83-94.
Davey, C. (2009). The early history of lost-wax casting. Metallurgy and Civilisation: Eurasia and Beyond, 147-154.
Gardiner, E. N. (2019). The history of ancient greek sports and athletic festivals. Mosaicum Books.
Golden, M. (2009). Greek sport and social status. University of Texas Press.
Herodotos. (2012). Herodot tarihi (M. Ökmen, Çev.). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Homeros. (2014). Odysseia (A. Erhat ve A. Kadir, Çev.). İş Bankası Kültür Yayınları.
İplikçioğlu, B. (2007). Hellen ve Roma tarihinin anahatları. Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
J. P. Getty Museum. (1989). Greek vases in the J. P. Getty Museum. Vol.4.
Kale, R. ve Erşen, E. (2010). Beden eğitimi ve spor kültürü. Nobel Yayınevi. Karaca, S. (2020, 7 Ekim). Foçalı balıkçı koşan atlet heykelinin izinde. http://www.focafoca.com/default.asp?sayfa=008&id=12683
Kyrieleis, H. (1990). Samos and some aspects archaic greek bronze casting. Small Bronze Sculptures from The Ancient World. J. P. Getty Museum, 15-30.
La Marca, A. (2020). Benvenuti a kyme folica, La cuma dell'Asia minöre. Archeologia Viva, 1-52.
Levey, M. & Burke, J. E. (1959). A study of ancient mesopotamian bronze. Chymia, Vol 5, 37-50.
Mallon, B. (2015). Historical dictionary of the olympic movement. Rowman & Littlefield. Publishers
Mansel, A. M. (1987). Ege ve Yunan tarihi. Türk Tarih Kurumu.
Mattusch, C. C. (2005). The villa dei papiri at herculaneum: Life and afterlife of a sculpture collection. J Paul Getty Museum.
Miller, S. G. (2006). Ancient Greek athletics. Yale University Press.
Özaltaş, H. N. (2015). Elit erkek atletlerde kısa, orta, uzun mesafe koşu performansları, [Yayınlanmamış doktora tezi], İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Ensititüsü.
Özdizbay-Erol A. (2011). Roma imparatorluk döneminde Pontus-bithynia eyaletinde agonlar ve agonistik sikkeler [Yayınlanmamış doktora tezi], İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Pausanias. (1918). Description of Greece (W.H.S., Jones, Litt, D. H.A., Ormerod, M.A., Çev.). Harvard University Press. http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0160:book=3:chapter=17
Plinius. (1855). Naturalis historia, Natural history (J. Bostock, M.D., F.R.S. H.T. Riley, Esq., B.A., Çev.) Taylor & Francis. https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Plin.+Nat.+35.43&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137
Ridgway, B.S. (1982). The study of ancient sculpture. American Journal of Archaeology, 86, 155-157.
Risser, E. & Saunders, D. (eds.) (2013). The restoration of ancient bronzes, naples and beyond. Getty Publications.
Scanlon, T. (2014). Sports in the Greek and Roman worlds [Vol. 2]. Oxford University Press.
Scott, D. A. ve Podany, J. (1990). Ancient copper alloys: Some metallurgical and technological studies of Greek and Roman bronzes. In Small Bronze Sculpures from The Ancient World, eds. Marion True and Jerry Podany, pp. 31-60. J. P. Getty Museum.
Sevin, V. (2001). Anadolu’nun tarihi coğrafyası. Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Spivey, N. (2012). The ancient olympics. Oxford University Press.
Strabon. (2015). Antik anadolu coğrafyası (geographika: XII–XIII–XIV) (A. Pekman, Çev.). Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Swaddling, J. (1999). The Ancient Olympic Games (2nd ed.). British Museum.
Tusa, S. (2009). Research, protection and evaluation of Sicilian and Mediterranean marine cultural heritage. Conservation Sciense in Cultural Heritage, 9, 79-112.
Yavuzer, G. (2014). Yürüme analizi ve temel kavramlar. TOTBİD Dergisi Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği, 13, 304–308.
Yüksel, H. (2014). Heykel döküm tekniklerinden mum yok etme tekniği ile bronz döküm. Akdeniz Sanat Dergisi, 7(14).