Sanatta Geleneğin Döngüsü: Güncel İmgelerin Geleneksel İmgelerden Yeniden Üretilmesi

Bu çalışmada sanatta gelenek kavramının belli bir döneme sıkışmış bir zaman dilimi olarak düşünmek yerine, bu kavramın güncel ve gelenek kavramlarıyla karşıt ilişkisi göz önünde bulundurularak birbirini beslediği ileri sürülmüştür. Aynı şekilde güncel kavramının da zaman-‐‑mekân düzleminde gelenek kavramı içinde konumlandığı öne sürülmüştür. Bu bağlamda geçmişten günümüze uzanan sanat çalışmalarındaki imgelere geleneksel imgeler, bu imgelerden yeniden üretilenlere güncel imgeler ön tanımı getirilmiştir. Bu tanımlar ışığında, yeni ve güncel kavramları da tartışılarak diyalektik bir süreç gerektiren, kendinden öncekini olumsuzlayabilen, kopuş-‐‑kesintiye neden olabilen bir yeni kavramı önerilmiştir. Güncel kavramı ise belirli bir şimdide aktif bir an olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla güncel rutin süreci belirli bir şekilde aşma isteği ve süreci olarak görülebilirken, gelenek günümüze kadar devamlılık ile ilişkilendirilebilmektedir. Günümüz güncel sanatında temellük sanatı gibi alternatif yeniden üretim eğilimler, Cindy Sherman, Ai Weiwei, Marina Abramovic gibi pek çok sanatçı tarafından tercih edilmektedir. Bu sanatçıların eğilimleri, geleneksel imgeleri yeniden üreterek yeni ve güncel bir tavırla ilişkilendirilebilir. Ancak bu yeni ve güncel yaklaşımı beraberinde bazı çelişkileri getirmekte, geleneksel olanı pekiştirmekte ve güncel imgenin geleneksel imgeye bağımlılığı saptanabilmektedir. Dolayısıyla bu çalışma, geleneksel ve güncel imgelerin temsillerini karşılaştırmalı bir yöntemle analiz ederek varsayılan saptamaları deşifre etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Geleneksel imge, güncel imge, gelenek, modern, yeniden üretim, temellük sanatı.

The Cycling of Tradition in Art: Reproduction of Contemporary Images from Traditional Images

In this study, instead of considering the concept of tradition in art as a timeframe stuck in a certain period, it has been argued that this concept feeds each other by considering its opposite relationship with the concepts of contemporary and tradition. Likewise, it has been suggested that the concept of contemporary positions itself in the concept of tradition in the time-space plane. In this context, traditional images in artworks are defined as images; those reproduced from these images are defined as modern images. In light of these definitions, the concepts of new and modern have also been discussed; and the concept of new has been proposed, which requires a dialectical process, can negate the previous one, and can cause break-interruption. The concept of contemporary is defined as an active moment in a particular present. Therefore, while modern can be seen as the will and process of transcending the routine process in a certain way, tradition can be associated with continuity up to the present. Alternative reproduction trends such as appropriation art in today's contemporary art are preferred by many artists such as Cindy Sherman, Ai Weiwei, and Marina Abramovic. These artists tendencies can be associated with a new and modern attitude by reproducing traditional images. However, this approach for new and modern brings along some contradictions, reinforces the traditional, and the dependence of the current image to the traditional image can be detected. Consequently, this study aims to decipher the assumed determinations by analyzing the representations of traditional and modern images with a comparative method.

Keywords:

traditional images, contemporary images, tradition, modern, reproduction, appropriation art,

PDF

___

Artun, A. (2013, 21 Şubat). Sahte Sanat. e-skop sanat tarihi eleştiri. Erişim adresi: https://www.e-skop.com/skopbulten/sahte-sanat/1162
Baudrillard, J. (2014). Sanat Komplosu Yeni Sanat Düzeni ve Çağdaş Estetik 1 (E. Gen, I. Ergüden. Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Benjamin, W. (2015). Teknik Olarak Yeniden-Üretebilirlik Çağında Sanat Yapıtı (G. Sarı. Çev.). İstanbul: Zeplin Kitap.
Bourriaud, N. (2004). Postprodüksiyon Senaryo Olarak Kültür: Sanat Dünyayı Nasıl Yeniden Programlıyor (N. Saybaşlı, Çev.). İstanbul: Bağlam Yayınları.
Buchloh, B. H.D. (2018, 28 Mart). Temellük Sanatı ve Parodi (E. Gen, Çev.). e-skop sanat tarihi eleştiri. Erişim adres: https://www.e-skop.com/skopbulten/temelluk-sanati-ve-parodi/3739
Cambridge Dictionary, (t.y). Appropriation. Erişim adresi: https://dictionary.cambridge.org/tr/sözlük/ingilizce/appropriation
Ersu, B. (2013). Sanatta Yeniden Anlamlandırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.
Etymonline, (t.y.). Modern. Erişim adresi: https://www.etymonline.com/word/modern#etymonline_v_17375
Genç, M. ve Tezcan, V. (2015). Gelenek ve Yenilik Kavramlarının Felsefi Tartışması Ekseninde Geleneksel Türk Sanatlarını Yeniden Düşünmek. Kalemişi Dergisi, 3(6), 135-156.
Géricault, T. (1812). The Charging Chasseur [Yağlıboya]. Louvre Museum, Paris. Erişim adresi: https://en.wikipedia.org/wiki/The_Charging_Chasseur
Giddens, A. (1994). Modernliğin Sonuçları. (E. Kuşdil, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Guangyi, W. (2006). Great Criticism: Coca-Cola [Litografi Baskı]. The Kwai Po Collection, Hong Kong. Erişim adresi: https://www.artsy.net/artwork/wang-guangyi-wang-yan-yi-coca-cola-red-from-the-great-criticism-series
Guangyi, W. (2006). Great Criticism: Coca-Cola [Litografi Baskı]. The Kwai Po Collection, Hong Kong. Erişim adresi: https://www.artsy.net/artwork/wang-guangyi-wang-yan-yi-coca-cola-red-from-the-great-criticism-series
Kelleci, R. (2018, 2 Mart). Binbir Yüzlü Cindy Sherman. 5 Harfliler. Erişim adresi: https://www.5harfliler.com/binbir-yuzlu-cindy-sherman/
Konuhov, V. (1969). The Victory of Communism is Inevitable [Poster]. Musée D'Histoire Contemporaine, Paris. Erişim adresi: https://www.invaluable.com/auction-lot/propaganda-poster-the-victory-of-communism-is-ine-32-c-f3d440ca17
Lynton, N. (2015). Modern Sanatın Öyküsü (C. Çapan, S. Öziş, Çev.). İstanbul: Remzi Kitapevi.
Mangion, C. (2015). Gelenek, İletişim ve Toplumsal Yeniden Üretim Üzerine. Kaygı Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, (E. Yıldızer., M. Bal. Çev.), 25, 154-168.
Michelangelo, B. M. (1498-1499). Pietà [Mermer Heykel]. Saint Peter's Basilica, Rome. Erişim adresi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Pietà_(Michelangelo)
Oxford Learner’s Dictionaries, (t.y). Up to date. Erişim adresi: https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/up-to-date
Özlem, D. (2016). Kavramlar ve Tarihleri. İstanbul: Notos Kitap Yayınevi.
Touraine, A. (2002). Modernliğin Eleştirisi (H. Tufan, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Rajchman, (2012, 31 Ekim). Çağdaş: Yeni Bir Fikir mi?. e-skop sanat tarihi eleştiri. Erişim adresi: https://www.e-skop.com/skopbulten/cagdas-estetik-cagdas-yeni-bir-fikir-mi/949#_edn5
Sanzio, R. (1518-1519). La Fornarina [Ahşap üzerine yağlıboya]. Galleria Nazionale d'Arte Antica, Rome. Erişim adresi: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Raffael_045.jpg
Sartre, J. P. (2009). İmgelem (A. Tümertekin, Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
Sherman, C. (1989). Untitled#205 [Kromojenik renkli baskı]. The Board, Los Angels, CA. Erişim adresi: https://www.thebroad.org/art/cindy-sherman/untitled-205
Tatlin, V. (1920). Tatlin's Tower [Anıt Heykel]. Model of Tatlin's Tower in the courtyard of the Royal Academy, London. Erişim adresi: https://en.wikipedia.org/wiki/Tatlin%27s_Tower
Yeksan, E. (2021, 14 Nisan). ‘Yeni’nin Diyalektiğine Doğru. e-skop sanat tarihi eleştiri. Erişim adresi: https://www.e-skop.com/skopbulten/‘yeninin-diyalektigine-dogru/6126
Wallis, H. (1856). The Death of Chatterton [Ahşap panel üzerine yağlıboya]. Yale Center for British Art, NH. Erişim adresi: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Henry_Wallis_-_The_Death_of_Chatterton_-_Google_Art_Project.jpg
Wiley, K. (2007). Officer of the Hussars [Yağlıboya]. Detroit Institute of Arts, Detroit, MI. Erişim adresi: https://www.dia.org/art/collection/object/officer-hussars-98007
Wood, S. T. (1998). Soliloquy I [Fotoğraf]. Solomon R. Guggenheim Museum, New York. Erişim adresi: https://www.guggenheim.org/artwork/9408
Weiwei, A. (2007). Working Progress (Foundation of Light) [Enstalasyon]. Tate Modern, London. Erişim adresi: https://www.tate.org.uk/whats-on/tate-liverpool/exhibition/real-thing-contemporary-art-china/real-thing-exhibition-guide-11