TÜRKİYE’DE SÜRDÜRÜLEBİLİR CARİ AÇIK

Cari açıklar için belirleyici olan, bu açıkların ülke ekonomileri için hangi noktalardan sonra tehlike arz ettiği yani nasıl finanse edildiğidir ki bu cari işlemler açığının sürdürülebilirlik kavramını ortaya çıkarmıştır. Cari işlemler açığı dönemler boyunca devam ediyorsa sürdürülebilir olup olmadığının öngörülmesi gerekmektedir. Bu çalışmada da Türkiye’de 1998-2011 döneminde cari açıkların sürdürülebilirliğinin analizi ihracat (mal ve hizmet ihracı) ve ithalat (mal ve hizmet ithali + net faiz ödemeleri + net tek taraflı transferler + sermaye hesabı) serileri ile test edilmiştir. İncelenen dönemde cari açıkların sürdürülebilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

SUSTAINABLE CURRENT ACCOUNT DEFICIT IN TURKEY

What is decisive for the current account deficits is that, after which point it becomes a danger to the economies of the related countries, in other words how it is financed, which revealed (created) the concept of the sustainability of current account deficit. If the current account deficit endures several years, then it should be foreseen whether it is sustainable or not. In this study, sustainability of the current account deficit of Turkey, for the period 1998-2011, is analyzed for exports (goods and services) and import (goods and services + net credit-debit interest payments + net current transfers + financial account). This study has revealed that the current deficit can be sustainable.

___

  • ADEDEJI, O. S. (2001), “The Size and Sustainability of Nigerian Current Account Deficits”, IMF Working Paper, 01/87, pp. 1-32.
  • ALKİN, E. (1990), Uluslararası Ekonomik İlişkiler, Filiz Kitapevi, İstanbul.
  • APERGIS, N., Katrakilidis, K. P. ve Tabakis, N. M. (2000), “Current Account Deficit Sustainability: The Case of Greece”, Applied Economics Letters, vol: 7, pp. 599-603.
  • ARIZE, A. C. (2002), “Imports and Exports in 50 Countries: Tests of Cointegration and Structural Breaks”, International Review of Economics and Finance, vol: 11, pp. 101-115.
  • AYDOĞUŞ, İ ve H. Öztürkler (2006), Türkiye’de Cari İşlemler Açığı Sorununun Analizi, Gazi Kitabevi, Ankara.
  • BABAOĞLU, B. (2005), “Türkiye’de Cari İşlemler Dengesi Sürdürülebilirliği”, TCMB Uzmanlık Tezi, Ankara.
  • BAHARUMSHAH, A. Z., E. Lau ve S. Fountas (2003),“On Sustainability of Current Account Deficits: Evidence from Four ASEAN Countries”, Journal of Asian Economics, pp. 465-487.
  • BARIŞIK, S. ve H. Çetintaş (2006), “Türkiye’de Cari Açıkların Sürdürülebilirliği: 1987-2003 Yapısal Kırılma Modeli”, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.11, S. 1, ss. 1-16.
  • CALDERON C., C. Alberto, ve L. Norman (2001), “Determinants of Current Account Deficits in Developing Countries”, Policy Research Working Paper Series 2398, The World Bank.
  • CELASUN, M. (2001), “Gelişen Ekonomilerin Dış Kaynak Kullanımı, Finansal Krizler ve Türkiye Örneği”, Doğu Batı Dergisi: 4 (17), ss. 42-173.
  • ÇİL YAVUZ, N. (2006), “Türkiye’de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Testi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7 (2), ss. 162-171.
  • EREN, A. (1999), “Türkiye’nin Ekonomik Yapısı ve Güncel Sorunlar”, Muğla Üniversitesi Yayını, Muğla. (http://www.mevzuatdergisi .com/2003/10a/03.htm) (Erişim 15 Temmuz 2011).
  • ERTÜRK, E. (1999), Makro İktisat, Alfa Yayınları, Bursa.
  • EDWARS, S. (2004), “Thirty Years of Current Account Imbalances, Current Account Revesals and Sudden Stops”,NBER, Working Paper No: 10276.
  • GANDOLFO, G. (2002), International Finance and Open-Economy Macroeconomics, Springer, Berlin.
  • HAKKIO ve Rush (1991), “Is The Budget Deficit Too Large?”, Economic Inquiry, Volume 29, pp. 429-445.
  • HUSTED, S. (1992) “The Emerging U.S. Current Account Deficit in the 1980s: A Cointegration Analysis”, The Review of Economics and Statistics, Vol: 74 (1), pp. 159-166.
  • İŞGÜDEN, T. ve M. Akyüz (1998), Uluslararası İktisat, Evrim Dağıtım, İstanbul.
  • KADILAR, C. (2000), Uygulamalı Çok Değişkenli Zaman Serileri Analizi, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara.
  • KARLUK, R. (2009), Uluslararası Ekonomi: Teori ve Politika, 9. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
  • KUTLAR, A. (2002), Eş-Bütünleşme: Türkiye’de Para Talebi ve Döviz Kuru Uygulaması, Yargı Yayınevi, Ankara.
  • MATSUBAYASHI, Y. (2005), “Are US Current Account Deficits Unsustainable? Testing for the Private and Government Intertemporal Budget Constraint”, Japan and the World Economy, Vol: 17, pp. 223-237.
  • MILESI-FERRETTI, M. and A. Razin (1996a) ,“Current Account Sustainability: Selected East Asian and Latin American Experiences”, NBER Working Paper Series, No: 5791, pp. 1-61.
  • MILESI-FERRETTI, M. and A. Razin (1996b), “Sustainability of Persistent Current Account Deficits”, NBER Working Paper, No: 5467.
  • MILESI-FERRETTI, G. M. and A. Razin (1997), “Sharp Reductions in Current Account Deficits: An Empirical Analysis,” European Economic Review, Vol: 42, May, pp. 897-908.
  • OBSTFELD, M. and Rogoff, K. (1994), “The Intertemporal Approach to the Current Account”, National Breau Economic Research, Working Paper, No: 4893.
  • ONGUN, T. (2002), “Türkiye’de Cari Açıklar ve Ekonomik Krizler”, Kriz ve IMF Politikaları, editör: Ömer Faruk Çolak, Alkım Yayınevi, ss. 39-93.
  • ÖZMEN, E. (2004),”Cari Açık ve Ekonomi Politikaları Üzerine”, İsletme ve Finans Dergisi, Ekim 2004, ss. 6-9.
  • PARASIZ, İ. (1996), Uluslararası Para Sistemi, Ezgi Kitabevi. Bursa.
  • ROUBINI, R. and P. Watchel (1998), “Current Account Sustainability in Transition Economies” NBER Working Paper Series, pp. 1-72.
  • SAATÇİOGLU, C. (2005),” Ödemler Dengesi ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme”, (http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/ 55MaliCozum/11 %20-2055%20cem%20saatcıoglu.doc) (Erişim: 7 Temmuz 2012).
  • SEVÜKTEKİN, M., ve M. Nargeleçekenler (2007), Ekonometrik Zaman Serileri Analizi (EViews Uygulamalı), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • SEYİDOĞLU, H. (2003), Uluslararası İktisat – Teori, Politika ve Uygulama, Güzem Yayınları, Onbeşinci Baskı, İstanbul.
  • SEYİDOĞLU, H. (1993), Uluslararası Finansman, Güzem Can Yayınları. İstanbul.
  • TARI, R. (2005), Ekonometri, Kocaeli Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 172, Kocaeli.
  • TELATAR, Erdinç (2006), Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicileri, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, TCMB İstatistik Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • TİRYAKİ, T. (2002), “Cari İşlemler Hesabına Çeşitli Yaklaşımlar, Sürdürülebilirlik ve Türkiye Örneği”, TCMB Veri Tabanı.
  • TOGAN, S. ve Ersel, H. (2005), “Current Account Sustainability: The Case of Turkey”, AB’ye Katılım Sürecinde Makroekonomik Politikalar Konferansı, 6-7 Mayıs Ankara.
  • TUNCER, N. (2001), “Para krizleri ve Türkiye”, İktisat Dergisi, ss. 410-411.
  • UYGUR, E. (2004),” Türkiye’de Cari Açık Tartışmaları”, İktisat, İsletme ve Finans Dergisi, 222, 12-23.
  • WU, L. (2000), “Mean Reversion of the Current Account: Evidence from the Panel Data Unit-Rout Test”, Economics Letters, Vol: 66, pp. 213-222.
  • YAMAK, R. ve A. Korkmaz (2007), “Türk Cari İşlemler Açığı Sürdürülebilir mi? Ekonometrik Bir Yaklaşım”, Bankacılar Dergisi, ss. 17-32.
  • YAPAR SAÇIK, S. ve Alagöz, M.,(2010), “Türkiye’de Cari İşlemler Açığı Sorunu ve Borçlanma İle İlişkisi”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, ss. 113-120.
  • YILANCI, V. (2009), “Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin İşsizlik Histerisinin Sınanması”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10 (2), ss. 324-335.
  • YÜCEL, F. ve R. Yanar (2005), “Türkiye’de Cari İşlem Açıkları Sürdürülebilir mi? Zaman Serileri Perspektifinden Bir Bakış”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Vol: 14 (2), ss. 483-492.
  • ZIVOT, E., Andrews, D.W.K. (1992), “Further Evidence of Great Crash, the Oil Price Shock and the Unit Root Hypothesis”, Journal of Bussiness and Economic Statistics, 10 (3), pp. 251-270.