Futbolun değişen yapısı üzerine sosyolojik bir analiz

Futbol gerek dünyada gerekse Türkiye’de çok sevilen bir spor dalıdır. Futbol bu yönüyle hem ekonomik hem de politik kurumların ilgisini çekmektedir. Sözü edilen ilgi özellikle küreselleşme ile birlikte futbolun ticarileşmesini ve politikleşmesini beraberinde getirmektedir. Nitekim artık en- düstrisi olan bir futboldan ziyade kendisi endüstri olan futboldan bahsedilmektedir. Buna bağlı olarak futbolun kurallarında dahi önemli değişimler yaşanmaktadır. Buradan hareketle bu çalış- mada ilk olarak, endüstrileşen futbol analiz edilecektir. Ardından futbolun üstlendiği yeni politik ve toplumsal rollere değinilecektir. Son olarak futbola egemen olan milliyetçi ve ataerkil söylemler incelenecektir. Bahsedilen çalışmada futbolun yapısal olarak büyük değişim içinde olduğu iddia- sından hareket edilecektir.

A sociologıcal analysis on changing structure of soccer

Soccer is a very popular sports branch both in the World and Turkey. Soccer thus draws the interests of both economic and political institutions. Such interests bring the commercialisation and politicization of soccer with the process of globalization. As a matter of fact soccer itself is mentioned as an industry rather than soccer having its own industry. Accordingly, even the rules of soccer are undergoing change. Therefore in this study, first of all the industrialized soccer will be analyzed. Then the political and social roles of soccer will be discussed. Finally, the nationalist and patriarchal discourses that dominate soccer will be examined. In the aforementioned study it will be claimed that soccer is undergoing a big structural change.

___

Althusser, Louis., (1991) Devlet’in İdeolojik Aygıtları, (Çevirenler: Yusuf Alp, Mahmut Özışık), İstanbul: İletişim Yayınları.
Alver, Füsun,. (2008) “Irkçılık, Futbol ve Medya”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı 26, Kış-Bahar, Ankara.
Arık, Bilal M., (2004) Top Ekranda (Medya Çağında Futbol ve Televizyon Ara- sındaki Kaçınılmaz İlişki), İstanbul: Salyangoz Yayınları.
Armstrong, Garry & Harris, Rosemary, (1991) “Football Holigans: Theorie and Evidence”, Sociological Review, 3.
Boniface, Pascal., (2007) Futbol ve Küreselleşme, (Çeviren: İsmail Yerguz), İs- tanbul: NTV Yayınları.
Bora, Tanıl., (1993) Futbol ve Kültürü, (Derleme) İstanbul: İletişim Yayınları.
Clarke, A & Clarke, J., (1985) “Highlights and Action Replays: Ideology, Sport and Media”, Sport, Culture and Ideology (Ed: Jennifer Hargreaves).
Dobson, Stephen,. (2001) Economics of Football. Port Chester, NY, USA: Cam- bridge University Press.
Finn, G., (1994) “Football Violence: A Societal Psychological Perspective”. Football, Violence and Social Identity, (Ed: R. Giulianotti, N. Bonneyand M. Hepworth), London: Routledge.
Gramsci, Antonio., (1986) Hapishane Defterleri -Seçmeler, (çev. Kenan Somer), İstanbul: Onur Yayınları
Gratton, Chris,. (2000) Economics of Sport and Recreation, London, U. K. Spon Press,
Goloğlu, Erkan, Akkaya, Yüksel, Çiğdem, Ahmet, Bora, Tanıl,. (2008) “Futbol Üzerine Konuşmak”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı 26, Kış-Bahar, Ankara
Kern, William,. (2000) Economic of Sports, Kalamanzo MI. USA: W.E. Upjohn Institute for Employment Research.
King, Anthony,. (1997) “The Postmodernity of Football Hooliganism”, The British Journal of Sociology, Volume: 48, No: 4 (December).
Kuper, Simon,. (1996) Futbol Asla Sadece Futbol Değildir, (Türkçesi: Sinan Gürtunca), İstanbul: Sabah Kitapları Yayınları.
Kozanoğlu, Can,. (1990) Türkiye’de Futbol, “Bu Maçı Alıcaz!, İstanbul: Kıyı Ya- yınları.
Mike, Cronin & David, Mayall (2000) “Sport and Ethnicity: Some Introductory” Economics of Sportand Recreation, London, (Ed: Gratton, Chris) U. K. Spon Press
Önen, Engin, Talimciler, Ahmet, Şen, Hasan,. (2007) “Taraftarlık, Fanatizm ve Şiddet Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma: (Karşıyaka Ve Göztepe Örneği)”, İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi (Yayınlanmamış Proje).
Ritzer, George,. (1998) Çağdaş Toplum Yaşamının Değişen Karakteri Üzerine Bir İnceleme, (çev: Şen Süer Kaya), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Moran, Richie,. (2000) “Racism in Football: A Victim’s Perspective”, The Future of Football: Challenges for the Twenty‐First Century, Soccer & Society, 1: 1, Routledge.
Talimciler, Ahmet., (2010) Sporun Sosyolojisi Sosyolojinin Sporu, İstanbul: Bağ- lam Yayınları.
Talimciler, Ahmet., (2005) Türkiye’de Futbol ve İdeoloji İlişkisi: Medyadaki Futbol Söylemi Üzerine Bir İnceleme (yayınlanmamış doktora tezi), İzmir: E. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Zani, Bruna &Kirchler, Eric,. (1991) “When Violence Overshadows the Spirit of Sporting Competition: Italian Football Fansand Their Clubs”, Journal of Community & Applied Social Psycology, Vol: 1.
Matbu Gazeteler
Fotomaç, 06.09.2011.
Fotomaç, 19.11.2007.
Fotomaç, 20.06.2008.
Fotomaç, 20.11.2008.
Fotomaç, 21.11.2007.
Fotomaç, 20.06.2008.
İnternet
http://www.ingilizoyunu.com /tag/robin-van-persienin-nazi-selami, 03.04.2012.
http://www.ntvmsnbc.com/id/25340396/, 16.04.2012.
http://www.radikal.com.tr/ haber.php?haberno=85274, 13.02.2012.
http://www.radikal.com.tr/ Radikal.aspx?aType= Radikal DetayV3& ArticleID= 1078172 &CategoryID=84, 02.03.2012.
http://www.sabah.com.tr/SabahSpor/Futbol /2012 /04/ 10 / radudan-nazi-selami, 13.04.2012.
http://retailnews.com.tr/sn/news/pt/full/lang/tr/catId/56/id/4581/seo/Futbol_devler ininin_transfer_harcamalari, 02.03.2012.
http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetayV3&ArticleID=107 8172&CategoryID=84, 02.03.2012.