I. Haçlı Seferinde Haçlıların İznik’ten Eskişehir’e Takip Ettikleri Güzergâhın Tespiti

Haçlı Seferleri Anadolu Türk Tarihi’nin şüphesiz en önemli kırılma noktalarından biridir. Malazgirt sonrası on yıl gibi kısa bir sürede İstanbul’a dayanan ve 1081 barışı ile perçinlenen Türk ilerleyişi Haçlı Seferleri ile gerilemiş ve Bizans kuzeybatı Anadolu’da tekrar hâkim güç haline gelmiştir. Papa Urban’ın çağrısı üzerine Fransa başta olmak üzere Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden hareket eden Haçlılar, Anadolu topraklarındaki ilerleyişlerine İznik’i Anadolu Selçukluları’nın elinden alarak devam etmişlerdir. Çalışmamıza konu olan kısım da Haçlıların İznik’ten Dorylaion Savaşı’nın yapıldığı muhtemel alana kadar izledikleri güzergâh ile ilgilidir. Haçlıların ilerledikleri istikamet hakkında yerli ve yabancı kaynaklarda kesin bir malumat olmayıp, birbirlerinden çok farklı yollardan bahsedilmektedir. Yürütmekte olduğumuz saha araştırmaları ile Haçlıların yürüdüğü muhtemel yol ile ilgili önemli verilere ulaştık. Özellikle var olan tüm çalışmaların kullandıkları Lefke (Osmaneli) yakınlarındaki Göksu üzerindeki köprüden başka aynı bölgede kalıntılarını tespit ettiğimiz Sakarya Nehri’ndeki Roma köprüsü kalıntıları, Haçlıların ilerledikleri muhtemel rotayı önermemizde kuvvetli bir delil oldu. Bu noktadan hareketle, yapılacak arkeolojik çalışmalarla, Sultan Kılıçarslan ile Haçlılar arasında meydana gelen Dorylaion Savaşı’nın yerinin kat’i olarak tespit etmek de mümkün olacaktır. 

Determination of the Route of the Crusaders from İznik to Eskişehir During the First Crusade

The Crusades is one of the most important turning points in the history of Turks in Anatolia. Only in a decade after the battle of Malazgirt Turks’ advances, which had reached to İstanbul and was secured by the treaty of peace in 1081, however, began to decline following the Crusades, and the Byzantine Empire became a dominant power in North-western Anatolia. On the call of Pope Urban, the Crusaders, moving from various countries of Europe, mainly France, continued their progress in the Anatolian lands by taking Iznik from Anatolian Seljuks. The subject of my work is related to the route the Crusaders followed from the Iznik to the possible area where the Battle of Dorylaion was made. There is no definite information about the direction of the Crusaders in both local and foreign sources, and they are talking about very different ways. We have reached important data about the field investigations we are conducting and the possible way the Crusaders walked. The remains of the Roman bridge in the Sakarya River, where we have identified other remains of the same area, as well as the bridge over the Göksu, which are all used by all of the existing studies, were strong evidence for the possible course of the Crusaders. From this point, it will be possible to determine the place of the Battle of Dorylaion, which is the place between Sultan Kılıçarslan and the Crusaders, with archeological works to be done.

___

  • Arıkan Refik, “Bilecik’in Tarihi Coğrafyası”, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi BAP Projesi; Proje No: 2014-01.BİL.04-03, Bilecik 2016.
  • Arıkan Refik, “An An Known Roman Bridge On Sangarius And Ancient Road System Around It”, Global Journal on Humanites&Social Sciences, Issue 3, 2016, pp. 873-881.
  • Ayönü Yusuf, Selçuklular ve Bizans, TTK Yayınları, Ankara 2014.
  • Baldwin Marshall W., “The First Hundred Years”, A History Of The Crusades, Generak Edt. Kenneth M. Setton, Vol I, The University Of Wisconsin Press, Madison-Milwaukee-London 1969.
  • Comnena Anna, The Alexiad, Çev. Elizabeth A.S. Dawes, In Parentheses Publication, Cambridge 2000.
  • Demirkent Işın, Haçlı Seferleri, Dünya Yayınları, İstanbul 2008.
  • Dirimtekin, F. (1946), Haçlı Seferlerde İnönü ve Eskişehir Meydan Muharebeleri, Ahmet Sait Matbaası, İstanbul 1946.
  • France John, Victory In The East, Cambridge University Press, Edinburg 1994.
  • French David H., Roman Roads & Milestones, British Institute, Yayınları, Ankara, 2013.
  • Kahraman Nurfeddin, Arıkan Refik, “Gebze’den İznik’e İpek Yolu”, Uluslararası Gazi Akçakoca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu Bildirileri, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kocaeli 2015.
  • Kahraman Nurfeddin, Arıkan Refik, “Lefke-Bilecik ve Söğüt Arasındaki Tarihi Yollar”, Tarih Boyunca Söğüt ve Kültürü, Ertuğrul Gazi’yi Anma ve Söğüt Şenlikleri Vakfı Başkanlığı Yayınları, Söğüt 2015.
  • Krey August C. , The First Crusade, Priston University Press, Priston 1921.
  • Lamb Harold, Haçlı Seferleri, İlgi Kültür Sanat Yayınları, İstanbul 2010.
  • Linder Rudi Paul, Explarations in Ottoman Prehistory, Universitiy of Michigan Press, 2007.
  • Nicolle David, Birinci Haçlı Seferi 1096-99, çev. Ece Sakar, İş Bankası Yayınları, İstanbul 2010.
  • W.M. Ramsey, Historical Geography of Asia Minor, Cambridge University Press, New York, 2010.
  • Roche, J. T. , Conrad III and The Second Crusade in The Byzantine Empire and Anatolia, 1147 (Un phD Thesis), University of St. Andrews, 2008.
  • Runciman Steven, Haçlı Seferleri Tarihi, çev. Fikret Işıltan, c.I, TTK Yayınları, Ankara, 2008.
  • Setton, M. Kennetth, A History Of The Crusades, The University Of Wisconsin Press, London 1969.
  • Sevim Ali, Erdoğan Merçil, Selçuklu Devletleri Tarihi, TTK Yayınları, Ankara 1995.
  • Taeschenner Franz, Anadolu Yol Ağı, Çev. Nilüfer Epçeli, Bilge Kültür Sanat yayınları, İstanbul 2010.
  • Texier Charles, Küçük Asya, Çev. Ali Suad, Enformasyon ve Dokümentasyon Hizmetleri Vakfı, Ankara 2002.
  • The Gesta Tancredi of Ralph of Caen-A History of the Normans on the First Crusade, Translated By Bernard S. Bachrach and David S. Bachrac, , Ashgate Publishing, Hampshire, England.
  • Turan Osman, Selçuklular Tarihi ve Türk-İslam Medeniyeti, Ötüken Yayınları İstanbul 2014.
  • Tyrensis Willermus, Haçlı Kroniği, Haz. Ergin Ayan, Ötüken Yayınları İstanbul 2016.