KÖROĞLU DESTANININ HALEP KOLU AMASYA RĠVAYETĠNĠN VARYANTLAġMA ÖRNEKLERĠ

Köroğlu destanlarının Anadolu sahası varyantlarından birisi olan Köroğlu’nun Halep Varyantı, bugüne kadarki Köroğlu çalıĢmalarında sıklıkla karĢımıza çıkan bir varyanttır. Bu varyant, ismen de olsa Boratav’dan itibaren düzenlenen çeĢitli tasniflerde kendisine ayrılan yeri almıĢtır. Ancak böyle olmasına rağmen bu varyantın metinlerine bugüne kadar yapılmıĢ olan çalıĢmalarda yeterince yer verildiğini söylememiz pek mümkün değildir. Biz bu hikâyenin metnine 1960 senesinden kalma bir ses kaydından ulaĢmıĢ bulunmaktayız. Bu kayıt, zikredilen tarihte Amasya’nın Aydınca Nahiyesi’nin YeĢilöz Köyü’nde düzenlenen bir âĢık meclisinde yapılmıĢtır. Bu mecliste dile getirilen hikâye, Halep Kolu hikâyesidir. Biz çalıĢmamızda bu Halep Kolu’nun metinlerine kısmen yer verebildik. Hikâyedeki manzumeler ise çalıĢmamıza olduğu gibi alınmıĢtır. Ayrıca mensur bölümlerin diğer Köroğlu varyantları ile olan benzerlikleri ve farklılıkları da çalıĢmamızda ele aldığımız bir diğer husustur. Mensur kısımlardaki aradığımız varyantlaĢma örneklerine manzum kısımlarda da bakılmıĢ ve diğer Köroğlu anlatmaları ile olan benzerlikler çalıĢmamızda gösterilmeye çalıĢılmıĢtır. ÇalıĢmamızda toplam 46 adet dörtlük üzerinde durulmuĢtur. Bu dörtlüklerden hareketle hikâyede koĢmalar, atıĢmalar ve müstakil kıtalar oluĢturulduğu görülmüĢtür. Elimizdeki çalıĢma ile Köroğlu’nun Halep Kolu muhteviyatına dair yeni bir eser meydana getirilmiĢ olup Türkoloji çalıĢmalarının hizmetine sunulmuĢtur.

___

  • URAL, O. (1972). Üç Destan Oğuz Kağan, Ergenekon, Köroğlu. Ankara: Türk Dil Kurumu
  • Yayınları.