GÜRCÜ YAZAR İLİYA ÇAVÇAVADZE’NİN “YOLCUNUN YAZILARI” ADLI ROMANININ TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DİL OYUNLARI ÜZERİNE İNCELEME

19. yüzyıl Gürcü edebiyatının ve siyasal yaşamının en önde gelen isimlerinden biri olan İliya Çavçavadze, Gürcistan'ın toplumsal gelişmesinin çok önemli bir dönemini oluşturur ve karmaşık olgusuyla dikkat çeker. Bir geçiş dönemi yazarıdır. Yapıtlarında dönemi için çok büyük önem taşıyan toplumsal sorunları sergilemiş, bu sorunlara çözüm getirebilmek için yaratıcı ideolojisinin silahıyla büyük bir mücadele veren bir kişidir. Bu çalışmamızdaki amaç; Gürcü yazar İliya Çavçavadze’nin en önemli eserlerinden biri olan Yolcunun Yazıları (მგზავრის წერილები) adlı romanının Türkolog Asmat Caparidze tarafından Türkçe çevirisi yapılan eserdeki dil oyunlarını tespit etmektir. Eserin tespit edilmesi sonucu çevirinin dilsel ve anlamsal açıdan oldukça başarılı olduğu, fakat dil oyunları çerçevesinde birtakım sorunları da beraberinde getirdiği tespit edilmiştir. Bu sorunlar kaynak metindeki sözcük düzeyinden kaynaklanmaktadır. Konu ilişkisi ve amaç dil özellikleri göz önünde bulundurularak dil oyunlarının sorunlarının çözümü için de öneriler getirilmiş ve tespit edilirken Türk Dil Kurumunun Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, Eter Mamulia Türkçe-Gürcüce Deyimler Sözlüğü ve Türkçe-Gürcüce iki ciltlik sözlük kullanılmıştır.

___

  • YALÇIN, P. (2003). Vedat Gülşen Üretürk’ün Kırmızı ve Siyah Çevirisindeki Dil Kullanımı.
  • Dil Dergisi, 118, 34-42.