TRENDS IN RESEARCHS TRAINING OF GIFTED: A METHODOLOGICAL ANALYSIS1
Türkiye'de giderek üstün yetenekli bireylerin keşfine, yetenek ve zekâ potansiyellerinin ortaya çıkarılmasına ve ilgi alanlarına göre yönlendirilmelerine önem verilmektedir. Bu doğrultuda üstün yeteneklilerin eğitimine yönelik araştırmalar da günümüzde artış göstermektedir. Bu araştırmanın amacı üstün yeteneklilerin eğitimi alanında hazırlanmış olan lisansüstü tezlerin yöntembilim açısından incelenmesidir. Nitel araştırma yaklaşımı doğrultusunda tasarlanan bu araştırmanın çalışma grubunu 2002-2016 yılları arasında Türkiye'deki üniversitelerde hazırlanmış, Ulusal Tez Merkezinde erişime açık olan ve erişim sağlanan 46 lisansüstü tezi oluşturmaktadır. Çalışma grubunun oluşturulmasında nitel araştırma metodolojisine uygun amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan ölçüt örnekleme yöntemine başvurulmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından uzman görüşü alınarak geliştirilen "Bilimsel Yayın Analiz Formu" kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde betimsel içerik analizden yararlanılmış olup; nitel araştırmaya özgü geçerlik ve güvenirlik önlemleri alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; 20022016 yılları arasında hazırlanan lisansüstü tezlerin büyük bir çoğunluğunu yüksek lisans tezlerinin oluşturduğu, tezlerin büyük çoğunluğunun nicel araştırma metodolojisine dayalı olup nitel ve karma yönteme dayalı araştırmalara yer verildiği tespit edilmiştir. Tezlerde nicel araştırmalarda çoğunlukla betimsel araştırma deseni, nitel araştırmalarda ise örnek olay ve tarihsel araştırma desenleri kullanıldığı tespit edilmiştir. Araştırmalarda veri toplama tekniği olarak en çok test/ölçekler, görüşme ve gözlem teknikleri kullanılmıştır. Nicel çalışmaların veri analizinde kestirimsel analiz yöntemleri; nitel araştırmalarda ise içerik analizi ön plana çıkmıştır
ÜSTÜN YETENEKLİLERİN EĞİTİMİ ARAŞTIRMALARINDA EĞİLİMLER: YÖNTEM BİLİMSEL BİR ANALİZ
Exploration of gifted individuals, revealing their talents and intelligence potentials and directing them according to their interests are increasingly attached importance in Turkey. Accordingly, gifted training-oriented researches is also increasing in our day. The aim of this study is to methodologically analyse the postgraduate theses prepared in the field of education of highly gifted individuals. The study group of this research, designed in compliance with qualitative research approach, has been consisted of 46 postgraduate theses prepared at universities in Turkey between the years 2002 and 2016, open to public, and accessible in the National Thesis Center. Criterion sampling method, which is one of the suitable sampling methods for qualitative research methodology, has been applied in the establishment of the study group. Document review has been used for the collection of the research data. “Scientific Publication Analysis Form” was used in the study, developed by researchers as an instrument for data collection. Descriptive content analysis has been used in the analysis of research data, and validity and the reliability measures specific to qualitative research were taken. According to the results of the research; it has been found that a large number of graduate theses prepared between the years 2002 and 2016 have been constituted by postgraduate theses, and the majority of the theses are based on quantitative research methodology, and include qualitative and mixed method- based researches.It has been determined that descriptive research design was mostly used in quantitative researches, and case studies and historical research designs have been used in qualitative researches in the theses. Mostly the data collection techniques, such as tests / scales, interview and observation techniques have been used in the researches. The methods of predictive analysis came into prominence in the data analysis of quantitative studies; content analysis in the data analysis of qualitative studies
___
- Altun, E., & Özsevgeç, T. (2016). 2005-2015 Yılları Arasında Argümantasyon Üzerine Yapılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi. Fen Eğitimi ve Araştırmaları Derneği Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 4(2), 74-87.
- Ataseven, N., & Oğuz, A. (2015). Türkiye’de Öğrenme Stilleri Konusunda Yapılan Tezlerin İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 192-205.
- Bacanak&vd. (2011). E-Dergilerde Yayınlanan Fen Eğitimi Makaleleri: Yöntem Analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8(1), 119-132.
- Başol, G. (2006). 2001-2006 Yılları Arasında Türkiye'de Eğitim Alanında Belli Başlı İndeksli Dergilerde Yayımlanan Araştırma Makalelerin Metodolojik Bakımdan Değerlendirilmesi. XV. Eğitim Bilimleri Kongresi: 13–15 Eylül 2006. Muğla: Muğla Üniversitesi.
- Bolat, Y. (2016). Türkiye'de 2005-2015 Yılları Arasında Mesleki ve Teknik Eğitim Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(8), 151-167.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., & vd. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Geliştirilmiş 12. Baskı b.). Ankara: Pegem Akademi.
- Coşkun, İ., Dündar, Ş., & Parlak, C. (2014). Türkiye’de Özel Eğitim Alanında Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi(2008-2013). Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 375-396.
- Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik Analizinin Parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
- Çalık, M., Ünal, S., Çoştu, B., & Karataş, F. (2008). Trends in Turkish science education. Essays in Education,Special Edition, 23-45.
- Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Gökçek, T., Babacan, F. Z., Kangal, E., Çakır, N., & Kül, Y. (2013). 2003-2012 Yılları Arasında Türkiye’de Karma Araştırma Yöntemiyle Yapılan Eğitim Çalışmalarının Analizi. International Journal of Social Science, 6(7), 435-456.
- Gülbahar, Y., & Alper, A. (2009). Öğretim Teknolojileri Alanında Yapılan Araştırmalar Konusunda Bir İçerik Analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 93-111.
- Gündoğdu, K., & Dönmez, B. (2016). 2002-2016 Yılları Arasında Türkçe Öğretim Programları Alanında Yayımlanan Makale ve Tezlerin Analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 2109- 2125.
- Karadağ, E. (2009). Eğitim Bilimleri Alanında Yapılmış Doktora Tezlerinin Tematik Açıdan İncelemesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75-87.
- Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Kazu, H., & Aslan, S. (2013). 2004 İlköğretim Programının “Ölçme-Değerlendirme” Boyutu İle İlgili Yapılan Araştırmaların Değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 12(1), 87-108.
- Koç, E. S. (2016). Türkiye’de ilköğretim programlarının değerlendirilmesine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi(2005-2014). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 198-216.
- Özer, B., Yazar, T., & Eren, A. (2013). 1992-2012 Yılları Arasında Güzel Sanatlar Eğitimi Alanında Türkiye'de Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 497-510.
- Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M., & Dündar, H. (2014). Eğitim ve Bilim Dergisinde Yayınlanan Araştırmaların Eğilimleri: İçerik Analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 430-453.
- Sozbilir, M., Kutu, H., & Yaşar, M. (2012). Science Education Research in Turkey: A Content Analysis of Selected Features of Papers Published. The World of Science Education: Handbook of Research in Europe( Ed. J. Dillon & D. Jorde) (s. 1-35). içinde Rotterdam: Sense Publishers.
- Sözbilir, M., Gül, Ş., Okçu, B., Yazıcı, F., Kızılaslan, A., Zorluoğlu, S. L., & Atilla, G. (2015). Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Fen Eğitimi Araştırmalarında Eğilimler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 218-241.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.