THE PROBLEMS FACED BY PROFESSIONAL ACCOUNTANTS IN ERZURUM AND EFFECTS ON THEIR BURNOUT OF THESE PROBLEMS1

Çalışmanın amacı, Erzurum il merkezinde faaliyetlerini serbest olarak yürüten muhasebe meslek mensuplarının sorunları, tükenmişlik düzeyleri, yaşadıkları sorunların tükenmişlikleri üzerinde etkisi olup olmadığını incelemektir. T testi, Anova testi ve Pearson korelasyon analizinin yapıldığı çalışmanın sonuçlarına göre, muhasebe meslek mensuplarının orta düzeyde duygusal tükenme ve duyarsızlaşma, düşük düzeyde kişisel başarı alt boyutunda tükenmişlik yaşadıkları; meslek mensuplarının duygusal tükenmişlik düzeylerinin yaşa, çalışma yılına, günlük çalışma saatine, mükellef sayısına ve yıllık tatil yapabilme durumlarına göre; duyarsızlaşma düzeylerinin yaşa, çalışma yılına, günlük çalışma saatine ve tatil yapabilme durumlarına göre; kişisel başarı düzeylerinin ise yaşa ve çalışma yılına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir. Ayrıca meslek mensuplarının mükelleflerle yaşadıkları sorunlar arttıkça duygusal tükenmişliklerinin ve duyarsızlaşmalarının arttığı, kamu kurumlarında yaşadıkları sorunlar arttıkça duygusal tükenmişliklerinin arttığı ve kişisel başarı hislerinin azaldığı, mevzuattan kaynaklanan sorunları arttıkça kişisel başarı hislerinin azaldığı ve diğer sorunları arttıkça duygusal tükenmişliklerinin arttığı belirlenmiştir

ERZURUM’DAKİ MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ YAŞADIKLARI SORUNLAR VE SORUNLARIN TÜKENMİŞLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

The aim of the study is to investigate the problems of the professional accountants who carry out their activities independently in Erzurum province, the burnout levels and whether the effects on the burnout of the problems they live in. According to the results of this study in which T test, Anova test, and Pearson correlation analysis have performed, the accounting profession members experienced moderate emotional exhaustion and depersonalization, and low level of exhaustion at personal accomplishment subscale. It was determined that the emotional exhaustion of professional accountants varied according to the age, working year, daily working hours, the number of taxpayers and the ability to make annual vacations, depersonalization levels differed according to the age, the year of work, the daily working hours and the availability of holidays and personal accomplishment levels differed significantly according to age and working year. In addition, it was determined that as the number of problems experienced by the members of the profession with taxpayers increases, emotional exhaustion and depersonalization increase, as the problems experienced in public institutions increase, emotional exhaustion increases and personal accomplishment feelings decrease,feelings of personal accomplishment decrease as the problems arise from the legislation, and emotional exhaustion increases as the other problems increase

PDF

___

Alagöz, A. ve Ceran, Y. (2007). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Sorunları, Meslek Örgütünden Beklentileri ile Mesleki Vizyon Algılarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Konya İli Uygulaması.” Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14: 291-312.
Altan, M. (2004). “Muhasebecilik Mesleğinin Toplumda Algılanma Biçimi Üzerine Bir Araştırma.”, Selçuk Üniversitesi SBE Dergisi, 11: 29-54.
Ardahan, F. ve Ağyar, E. (2012). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişliklerinin İncelenmesi: Antalya Merkezi Örneği.”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 1: 185-214.
Ay, M. ve Avşaroğlu, S. (2010). “Muhasebe Çalışanlarının Mesleki Tükenmişlik, İş Doyumu ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi I-Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri.”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (1): 1170-1189.
Basım H. N. ve Şeşen, H. (2006). “Mesleki Tükenmişlikte Bazı Demografik Değişkenlerin Etkisi: Kamuda Bir Araştırma.”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 6 (2): 15-23.
Bilen, A. (2008). “Doğu Anadolu Bölgesindeki Muhasebe Meslek Mensuplarının Profilleri, Etik Kurallarına Bakışları ve Meslek Sorunları Üzerine Bir Araştırma.”, Mali Çözüm Dergisi, 85: 27-42.
Bilen, A. ve Karakaş, A. (2014). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Tükenmişlik Düzeylerinin İşgören Performansına Etkisi.”, Bingöl Üniversitesi SBE Dergisi, 4 (8): 139-154.
Biyan, Ö. (2012). “Muhasebe Meslek Mensuplarına Yönelik Bir Çalışma: Meslek Mensuplarının Demografik Durumları, Mesleki Sorunları ve Değerlendirilmesi.”, Sosyo Ekonomi, 1: 106-134.
Boyar, E. (2011). Türkiye’de Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişlik Durumlarının Araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Budak G. ve Sürgevil O. (2005), “Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama.”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 20 (2): 95-108.
Bulgurcu Gürel, E. (2016). “Duygusal Tükenmişlik, İş Stresi ve İşe Bağlılığın İş-Aile Çatışması Üzerindeki Etkisi: Amprik Bir Araştırma.”, Sosyal Bilimler Dergisi, 48: 349-364.
Bulgurcu Gürel, E. ve Gürel, E. (2015). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişlik Düzeyinin Yaşam Doyumu Üzerine Etkisi: Aydın İli Örneği.”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 44: 37-47.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. 15.Baskı, Ankara: Pegem Akademi. Büyükyılmaz, O. ve Gürkan, S. (2014). “Mesleki Tükenmişliğin Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Tutumları Üzerindeki Etkisi.”, Mali Çözüm Dergisi, 124: 129-148.
Çavuşoğlu, C. (2013). “Meslek Yasamızın Yürürlüğü Girişi Hakkında Basın Açıklaması.”, http://www.burdursmmmo.org.tr/datamedia/dosyalar/2013/ODA/13062013meslek_yasas%C4%B1.p df.
Çelik, M. (2016). “Tükenmişlik Yaşam Doyumu ve İş Yükü İlişkisi: Denizli’de Faaliyet Gösteren Muhasebe Meslek Mensupları Üzerinde Bir Araştırma.”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 21 (4): 1139-1152.
Dalğar, H. ve Tekşen, Ö. (2014). “Muhasebecilerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile Rol Çelişkisi Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma.”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 62: 37-53.
Daştan, A. (2001). Meslek Ahlakı Kuralları ve Muhasebe Mesleğindeki Yeri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Dengiz, U. “Mali Müşavir Ne İş Yapar?”, http://www.muhasebegurusu.com/2015/12/mali-musavir-ne-isyapar.html, 11.12.2016.
Deran A. ve Beller, B. (2015). “Muhasebe Meslek Mensuplarında Tükenmişlik Sendromu Üzerinde Giresun İl Merkezinde Yapılan Bir Araştırma.”, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 45: 69-93.
Doğan, Z. ve Nazlıoğlu, E. H. (2010). “Muhasebe Meslek Mensuplarında Tükenmişlik Sendromu Üzerine Bir Araştırma.”, İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 12(3): 99-115.
Dursun, S., Kaya, U. ve İştar, E. (2015). “Kişilik-İş Uyumunun Duygusal Tükenmişlik ile İş ve Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkisi: Muhasebe Meslek Mensupları Üzerinde Bir Uygulama.”, Karadeniz Teknik Üniversitesi SBE Dergisi, 9: 55-69.
Ersoy, A. ve Demirel Utku, B. (2005). “Konaklama İşletmeleri Muhasebe Müdürlerinde Tükenmişlik SendromuI.”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 26: 43-50.
Fırat, H. “Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Açısından Muhasebe Mesleğinin Misyonu ve Vizyonu”, http://www.ismmmo.org.tr/, 12.01.2017.
Freudenberger, H. J. (1974). “Staff Burn‐Out.”, Journal of Social Issues, 30 (1), 1974: 159‐165.
Gelir İdaresi Başkanlığı, http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/GBG/Tablo_22.xls.htm, 10.01.2017.
Gökçen, G. (1998). “Uygulamacıların Muhasebe Eğitiminden Beklentileri.”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 9: 43-50.
Gökgöz, A. ve Zeytin, M. (2012), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Faaliyetlerinde Karşılaştıkları Sorunlar ve Beklentileri: Bilecik ve Yalova İlleri Uygulaması.”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 17(1): 477- 493.
Hacıhasanoğlu, T. ve Karaca, N. (2014). “Bağımsız Çalışan Muhasebe Meslek Mensuplarının ve Muhasebe Çalışanlarının Tükenmişlik, İş Tatmini ve Stres Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 19 (4): 153-170.
Helvacı İ. ve Turhan, M. (2013). “Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi: Silifke’de Görev Yapan Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma.”, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 1 (4): 58-68. http://www.tdk.gov.tr, 19.01.2017.
Izgar, H. (2000). Okul Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri (Burnout), Nedenleri ve Bazı Etken Faktörlere Göre İncelenmesi (Orta Anadolu Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
İlhan, G. (2007). “Vergi Ödemeyi Etkileyen Ekonomik Faktörler”, Akademik Bakış Dergisi, 12: 1-13.
Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. 3.Baskı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım
Kalaycı, Ş. ve Tekşen, Ö. (2006). “Muhasebecilik Mesleğinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Isparta İl Merkezi Uygulaması.”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 31: 90-101.
Kutlu, L. (2004). “Tükenmişlik ve Başa Çıkma Yöntemleri”, Çınar Hemşire Dergisi, 1: 21-26.
Marşap, B. (1996). “Muhasebe Mesleği Fonksiyonları ve Meslek Mensuplarının Nitelikleri.”, Yaklaşım Dergisi, 37: 119-123.
Maslach, C. and Jackson, S. E. (1981). “The Measurement of Experienced Burnout.”, Journal of Occupational Behaviour, 2: 99-113.
Maslach, C., Schaufeli, W. B. and Leiter, M. P. (2001). “Job Burnout.”, Annual Review of Psychology, 52: 397- 422.
Okutan, E., Yıldız, Ş. ve Konuk, F. (2013). “İş Hayatında Tükenmişlik Sendromu: Finans ve Muhasebe Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesine İlişkin Bir Çalışma.”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 3 (2): 1-17.
Özkan, F. ve Aksoy, C. (2015). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Tükenmişliğine Etki Eden Faktörler: Gaziantep İlinde Bir Alan Araştırması.”, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 1 (4): 23-41.
Öztürk, V., Çil Koçyiğit, S. ve Çına Bal, E. (2011). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile İşe Bağlılık Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Ankara İli Örneği.”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12 (1): 84-98.
Polatçı, S. ve Özyer, K. (2015). “Rol Stresörlerinin Tükenmişlik Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Araştırma.”, The Journal of Academic Social Sicence Studies, 33: 29-40.
Sağlam Arı G. ve Çına Bal, E. (2008). “Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi.”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15 (1): 131-148.
Sayım F. ve Usman Ö. (2016). “Muhasebe Mesleği için Mesleki Durum Analizi Kriterlerinin Belirlenmesi.” Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 12: 105-122.
Şengül, S. (2010). “Sürekli Muhasebe Meslek Eğitiminin Önemi ve Bir Değerlendirme.”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 47: 81-94.
Taysı, K. (2012). Muhasebe Meslek Mensuplarının Tükenmişlik Sendromu Üzerinde Kırklareli İlinde Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
TESMER (Temel Eğitim ve Staj Merkezi) Çalışma Raporu, (2014). http://www.aktifonline.net/TESMER.pdf. Türker, M. “Muhasebe Mesleğinin Bugünü, Konumu ve Geleceği”, archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/32MaliCozum/04-MASUMTURKER16.doc, 13.01.2017.
Uyar, S. ve Erdinç, S. B. (2011). “Muhasebe Personelinin İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeyi.”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 1: 213-232.
Uzay, Ş. ve Güngör, Ş. (2004). “Muhasebecilerin Sorunları ve Beklentileri: Kayseri ve Nevşehir İlleri Uygulaması.”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 22: 94-104.
Üngüren, E., Doğan, H., Özmen, M. ve Tekin, Ö. A. (2010). “Otel Çalışanlarının Tükenmişlik ve İş Tatmin Düzeyleri İlişkisi.”, Journal of Yasar University, 17 (5): 2922-2937.
Yanık, A. ve Dinçel Yanık, G. (2016). “Muhasebe Meslek Mensupları ve Tükenmişlik Sendromu: Bir Uygulama.”, Dicle Üniversitesi SBE Dergisi, 16: 88-104.
Yayla H. E. ve Cengiz, E. (2005). “Muhasebe Mesleğinin Tercih Edilmesinde Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması: Karadeniz Teknik Üniversitesi Örneği.”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 16: 147-168.
Yıldız, F. ve Durak, G. (2011). “Üniversitelerde Verilen Muhasebe Eğitiminin Kırklareli Yöresinde Faaliyet Gösteren Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Beklentilerini Karşılama Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma.”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 49: 37-47.
Yıldız, G. (2010). “Muhasebe Mesleğinde Meslek Etiği ve Kayseri İl Merkezinde Bir Uygulama.”, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 36: 155-178.
Yılmaz, E. (2014). “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile İşe Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişki: Samsun İlinde Bir Araştırma.”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 7 (3): 49-70.
Yumuk Günay, G. ve Demiralay, T. (2016). “Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlerin İş Stresi, Tükenmişlik Sendromu İş-Aile Yaşam Dengesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (58): 917-935.
Zincirkıran, M. ve Tiftik, H. (2013). “Burnout Research for Members of Practitioners of Accountancy: Practice in the City of Diyarbakır.”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(4): 240-253.