CLASSROOM STRATEGIES PROMOTING THE DEVELOPMENT OF PRESCHOOLERS’ EXECUTIVE FUNCTIONS (A QUALITATIVE ANALYSIS)

Aim of the present study was to determine preschool teachers’ habits concerning the use of classroom strategies promoting preschool children’s executive functions. The participants of the study were 43 private and state preschool teachers from Tokat province whose ages ranged from 23 to 46. A semi-structured interview form was developed and used by the researchers in order to collect data. The data was analyzed and interpreted using content analysis methodology. Throughout the study how the preschool teachers defined the executive functions and what strategies they used to promote the skills within this context were questioned and investigated. According to the findings, teachers did not develop enough awareness for the “executive functions concept” before and/or they did not hear about it. However, they were using both cognitive and behavioral strategies to improve following four themes: a) self-control and self- regulation, b) task initiation, determination and time management, c) effective and simultaneous use of metacognitive processes and d) working memory/active memory without knowing how they contributed to executive functions of the children.

OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARININ YÜRÜTÜCÜ İŞL EV BECERİLERİNİN GELİŞİMİNİ DESTEKLEYEN SINIF STRATEJİLERİ (NİTEL BİR ANALİZ)

Bu çal ışmada, okul öncesi öğretmenlerinin çocukların yürütücü işlev becerilerinin gelişimini destekleyen sınıf stratejilerini kullanma durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın katılımcılarını, Tokat İli merkezinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na ba ğlı kamu ve özel okullarda çalışan, yaşları 23 ile 46 arasında değişen 43 okul öncesi öğretmeni oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veriler içerik analizi tekniğinden yararlanılarak yorumla nmıştır. Araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin yürütücü işlevleri nasıl tanımladıklarına ve bu kapsamda yer alan becerilerin desteklenmesi için hangi stratejileri uyguladıklarına bakılmıştır . Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; öğretmenlerin tamamı yürütücü işlev becerileri kavramını ilk kez duyduklarını ifade etmiş olmalarına rağmen, bu becerileri geliştirici stratejileri; kendini kontrol ve öz düzenleme becerisi, görevi başlatma kararlılık ve zaman yönetimi, üst bilişsel süreçlerin etkili ve birlik te kullanımı ve çalışma belleği/aktif bellek olmak üzere dört temanın tamamının gelişimini desteklemek üzere sınıflarında hem bilişsel hem de davranışsal stratejiler stratejileri bir arada kullandıkları, ancak bu stratejilerin çocukların yürütücü işlev bec erilerine nasıl katkı sağladığını bilmedikleri görülmüştür

PDF

___

Alloway, T. P., & Alloway, R. G. (2010). "Investigating the Predictive Roles of Working Memory and IQ in Academic attainment. " Journal of Experimental Child Psychology, 106 (1), 20-29.

Anderson, P. (2002). "Assessment and Development of Executive Function (EF) During Childhood." Child Neuropsychology, 8(2), 71-82.

Anlıak, S. (2004). Farklı Eğitim Yaklaşımları Uygulayan Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Kişiler Arası Bilişsel Problem Çözme Becerisi Programının Etkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.

Anlıak, Ş. ve Dincer, Ç. (2005). "Okul Öncesi Dönemde Kişiler Arası Bilişsel Problem Çözme Becerilerinin Geliştirilmesi." Eurasian Journal of Educational Research (EJER), 20, 122-34.

Arslan, A. (2012). 6 Yaş Grubu Çocuklarda Genel Problem Çözme Becerilerinin Değerlendirme Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Baddeley, A. (1996). "Exploring the Central Executive." The Quarterly Journal of Experimental Psychology: Section A, 49(1), 5-28.

Baddeley, A. D. (2002). "Is Working Memory Still Working?" European Psychologist, 7(2), 85.

Baler, R. D., & Volkow, N. D. (2006). "Drug Addiction: the Neurobiology of Disrupted Self-control." Trends in Molecular Medicine, 12(12), 559-566.

Bandy, T., & Moore, K. A. (2010). "Assessing Self-Regulation: A Guide for Out-of-School Time Program Practitioners." Washington, DC, Child Trends.

Baptista, J., Osório, A., Martins, E. C., Castiajo, P., Barreto, A. L., Mateus, V., & Martins, C. (2017). "Maternal and Paternal Mental‐State Talk and Executive Function in Preschool Children." Social Development, 26(1), 129-145.

Barkley, R. A. (1997). "Behavioral Inhibition, Sustained Attention, and Executive Functions: Constructing a Unifying Theory of ADHD". Psychological Bulletin, 121(1), 65.

Becker, D. R., McClelland, M. M., Loprinzi, P., & Trost, S. G. (2014). "Physical Activity, Self-Regulation, and Early Academic Achievement in Preschool Children." Early Education & Development, 25(1), 56-70.

Benson, J. E., Sabbagh, M. A., Carlson, S. M., & Zelazo, P. D. (2013). "Individual Differences in Executive Functioning Predict Preschoolers’ Improvement from Theory-of-Mind Training". Developmental Psychology, 49(9), 1615.

Best, J. R., & Miller, P. H. (2010). "A Developmental Perspective on Executive Function." Child Development, 81(6), 1641-1660.

Blair, C. (2002). "School Readiness: Integrating Cognition and Emotion in a Neurobiological Conceptualization of Children’s Functioning at School Entry." American Psychologist, 57,111–127.

Borkowski, J. G., & Burke, J. E. (1996). Theories, Models, and Measurments of Executive Functioning: An Information Processing Perspective, In G. R. Lyon ve N. A. Krasnegor (Ed.), Attention, Memory and Executive Function (pp. 235 – 261). Baltimore, Maryland: Paul H. Brookes Publishing Co.

Budak, İ. ve Budak, A. (2014). Eğitim araştırmaları: Nicel, Nitel ve Karma Yaklaşımlar. Yarı-Deneysel ve Tek Durumlu Tasarımlar. S. B. Demir (Ed.), (215-242). Ankara: Eğiten Kitap.

Büyüköztürk, Ş., Çakmak E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.

Canbulat, T. (2016). "Beyin Uyumlu Öğrenme Yaklaşımının İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrencilerin Yönetici İşlevlerine Etkisi." International Journal of Active Learning, 1(1), 29-48.

Carlson, S. M., & Meltzoff, A. N. (2008). "Bilingual Experience and Executive Functioning İn Young Children." Developmental Science, 11(2), 282-298.

Caspe, M., & Lopez, E. M. (2006). "Lessons from Family-Strengthening Interventions: Learning from Evidence- Based Practice." Harvard Family Research Project.

Chan, R., Shum, D., Toulopoulou, T., Chen, E. (2008). "Assessment of Executive Functions: Review of Instruments and Identification of Critical Issues." Archieces of Clinical Neuropsychology, 23, 201-216. classroom. Developmental Psychology, 45(4), 958–972.

Clausén Gull, I. (2016). The Relation Between Executive Functions and Emotion Regulation in Preschool Children. Mater Thesis, Stockholms Universite Psylologiska Instıtutionen, Sweden.

Cooper-Kahn, J., & Dietzel, L. C. (2008). Late, Lost, and Unprepared: A Parents Guide to Helping Children With Executive Skill Functioning. Bethesda, MD: Woodbine House.

Cooper-Kahn, J., & Foster, M. (2013). Boosting Executive Skills in the Classroom: A Practical Guide For Educators. San Francisco, CA: Jossey-Bass.

Corcoran, R. P., & O'Flaherty, J. (2017). "Executive Function During Teacher Preparation." Teaching and Teacher Education, 63, 168-175.

Davidson, M. C., Amso, D., Anderson, L. C., & Diamond, A. (2006). "Development of Cognitive Control and Executive Functions From 4 to 13 years: Evidence From Manipulations of Memory, İnhibition, and Task Switching". Neuropsychologia, 44(11), 2037-2078.

Davis, J. C., Marra, C. A., Najafzadeh, M., & Liu-Ambrose, T. (2010). "The İndependent Contribution of Executive Functions to Health Related Quality of Life in Older Women." BsMC geriatrics, 10(1), 16.

Dawson, P., & Guare, R. (2010). Executive Skills in Children and Adolescents: A Practical Guide to Assessment and İntervention. New York, NY: The Guildford Press.

Decker,C.A., & Decker J.R.(2005). Planning and Administering Early Childhood Programs. Upper Saddle River; New Jersey, Columbus, Ohio.

DiCicco‐Bloom, B., & Crabtree, B.F.(2006). "The Qualitative Research İnterview." Medical education, 40(4),314- 321.

Dinçer, Ç. (1995). Anaokuluna Devam Eden 5 Yaş Grubu Çocuklarına Kişiler Arası Problem Çözme Becerilerinin Kazandırılmasında Eğitimin Etkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Duckworth, A. L., & Seligman, M. E. (2005). "Self-discipline Outdoes IQ in Predicting Academic Performance of Adolescents." Psychological Science, 16(12), 939-944.

Eakin, L., Minde, K., Hechtman, L., Ochs, E., Krane, E., Bouffard, R., Looper, K. (2004). "The Marital and Family Functioning of Adults With ADHD and Their Spouses." Journal of Attention Disorders, 8(1), 1-10.

Fantuzzo, J. W., Rouse, H. L., McDermott, P. A., & Sekino, Y. (2005). "Early Childhood Experiences and Kindergarten Success: A Population-Based Study of a Large Urban Setting." School Psychology Review, 34(4), 571.

Filiz, B. S. (2003). Yanal Düşünme. (Çok Alternatifli Düşünme Teknikleri). Yönetimde Problem Çözme Teknikleri. (Editör: T. Çalık). Nobel Yayın Dağıtım, 129, Ankara.

Gathercole, S. E., Pickering, S. J., Knight, C., & Stegmann, Z. (2004). Working Memory Skills and Educational Attainment: Evidence From National Curriculum Assessments at 7 and 14 Years of Age. Applied Cognitive Psychology, 18(1), 1-16.

Glesne, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş (çev. A. Ersoy, P. Yalçınoğlu) Anı Yayınları. Ankara.

Goldstein, S., Naglieri, J. A., Princiotta, D., & Otero, T. M. (2014). Introduction: a History of Executive Functioning as a Theoretical and Clinical Construct. Handbook of Executive Functioning (pp. 3-12): Springer.

Groen, L. (2015). De İnvloed van Gezinsfactoren op de Ontwikkeling Van Executieve Functies bij Kinderen in de Bovenbouw Van Het Basisonderwijs, Master's thesis. Education and Child Studies.

Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. ve Taşğın, S. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Harris, K. I. (2016). "Supporting Executive Function Skills in Early Childhood: Using a Peer Buddy Approach for Community, Confidence, and Citizenship". Journal of Education and Training, 3(1), 158-175.

Kalyoncu, Ş. (2008). 10-11 Yaşındaki Öğrencilerin Bilişsel Değerlendirme Sistemleri İle Yönetici İşlevler Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Karakaş, S. (2004). Bilnot Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testler İçin Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları. Ankara: Dizayn Ofsset.

Kaya, Ö. M. (2002). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Uygulanan Programlara Ailelerin İlgi ve Katılımları İle Okul Öncesi Eğitim Kurumlarının Aile Eğitimine Katkısı Konusunda Anne Baba Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.

Keleş, S. (2014). Kültürel-Tarihsel Kuram Bağlamında Hazırlanan Eğitim Programının 48-60 Aylık Çocukların Öz- Düzenleme Gelişimi Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Koechlin, E., & Summerfield, C. (2007). "An Information Theoretical Approach to Prefrontal Executive Function." Trends in Cognitive Science, 11/6, 229-235.

Levin, H. S., Culhane, K. A., Hartmann, J., Evankovich, K., Mattson, A. J., Harward, H., & Fletcher, J. M. (1991). "Developmental changes in performance on tests of purported frontal lobe functioning." Developmental neuropsychology, 7(3), 377-395.

Masten, A. S., Herbers, J. E., Desjardins, C. D., Cutuli, J., McCormick, C. M., Sapienza, J. K., Zelazo, P. D. (2012). "Executive Function Skills and School Success in Young Children Experiencing Homelessness." Educational Researcher, 41(9), 375-384.

McClelland, M. M., Cameron, C. E., Wanless, S. B., Murray, A., Saracho, O., Spodek, B. (2007). "Executive Function, Behavioral Self-Regulation, and Social-Emotional Competence." Contemporary Perspectives on Social Learning in Early Childhood Education, 1, 113-137.

Meltzer, L. (Ed.). (2007). Executive Function in Education: From Theory to Practice. New York, NY: The Guilford Press.

Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. Çev. Ed. S. Turan. Ankara: Nobel Yayıncılık.

Meuwissen, A. S. (2017). How Do Parents Affect Preschoolers' Self-Regulation Establishing the Role of Autonomy Supportive Parenting. Doctoral Dissertation, University of Minnesota.

Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. Sage.

Miller, H. V., Barnes, J., & Beaver, K. M. (2011). "Self-Control and Health Outcomes in a Nationally Representative Sample." American Journal of Health Behavior, 35(1), 15-27.

Öktem, G. (2006), İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Yer Alan Kavramları Anlama ve Kazanma Düzeyleri (Yeni programın pilot uygulaması Samsun İli örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.

Özcan, M. (2011). "Bilgi Çağında Öğretmen Eğitimi, Nitelikleri ve Gücü: Bir Reform Önerisi." (özet-summary). TED.

Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma Ve Değerlendirme Yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir (Çev. Ed. ). Pegem Akademi: Ankara.

Pennington, B. F., & Ozonoff, S. (1996). "Executive Functions and Developmental Psychopathology." Journal of Child Psychology and Psychiatry, 37(1), 51-87.

Rotenberg, K. J., Michalik, N., Eisenberg, N., & Betts, L. R. (2008). "The Relations Among Young Children's Peer-Reported Trustworthiness, İnhibitory Control, and Preschool Adjustment." Early Childhood Research Quarterly, 23(2), 288-298.

Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Atli, S. ve Şahin, B. K. (2015). "Okul Öncesi Dönem: Anne Baba Tutumları." Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3): 972-991.

Seggie, F. N. ve Bayyurt, Y. (2015). Nitel Araştırma: Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları. Ankara: Anı Yayıncılık.

Sezgin, E., & Demiriz, S. (2017). "Effect of Play-Based Educational Programme on Behavioral Self-Regulation Skills of 48-60 Month-Old Children." Early Child Development and Care, 1-14.

Sezgin, E., & Demiriz, S. (2016). "Çocuk Davranış Değerlendirme Ölçeği’nin (ÇODDÖ) Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2).

Şahin, G. ve Arı, R. (2016). "Okul Öncesi Çocukların Yürütücü İşlevleri Ve Duygu Düzenleme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi." Uluslararsı Eğitim Bilimleri Dergisi, 3,6, s.1-9.

Şahin, İ. T., Sak, R. ve Tuncer, N. (2013). "Okul Öncesi ve Birinci Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretime Hazırlık Sürecine İlişkin Görüşlerinin Karşılaştırılması". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1691-1713.

Tuncer, N. (2018). Okul Öncesi Çocuklarının Yürütücü İşlevlerinin Gelişimini Desteklemeye Yönelik Öğretmen Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Türnüklü, A. (2000). "Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme." Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 24, 543–559.

Verdine, B. N., Irwin, C. M., Golinkoff, R. M., & Hirsh-Pasek, K. (2014). Contributions of Executive Function and Spatial Skills to Preschool Mathematics Achievement. Journal of Experimental Child Psychology, 126, 37– 51.

Vitiello, V. E., & Greenfield, D. B. (2017). "Executive Functions and Approaches to Learning in Predicting School Readiness." Journal of Applied Developmental Psychology, 53, 1-9.

Vrantsidis, D. M. (2016). Parental İnfluences on Executive Functions in Early Childhood: Differential Effects of Harsh and Sensitive Parenting. Doctoral Dissertation, University of Alberta.

Welsh, J. A., Nix, R. L., Blair, C., Bierman, K. L. &S Nelson, K. E. (2010). "The Development of Cognitive Skills and Gains in Academic School Readiness for Children from Low-Income Families." Journal of Educational Psychology,102(1), 43–53. http://doi.org/10.1037/a0016738.

Welsh, M. C., Pennington, B. F., & Groisser, D. B. (1991). "A Normative‐Developmental Study of Executive Function: A Window on Prefrontal Function in Children." Developmental Neuropsychology, 7(2), 131- 149.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Zelazo, P. D., Müller, U., Frye, D., Marcovitch, S., Argitis, G., Boseovski, J., Sutherland, A. (2003). "The Development of Executive Function in Early Childhood." Monographs of the Society for Research in Child Development, 151.

Zelazo, P. D., & Carlson, S. M. (2012). "Hot and Cool executive function in Childhood and Adolescence: Development and Plasticity." Child Development Perspectives, 6(4), 354-360.

Zelazo, P. D. (2013). Developmental psychology: A New Synthesis: Body and Mind. In Oxford Handbook of Developmental Psychology: Body and Mind. Oxford University Press.

Zelazo, P. D. (2015). "Executive Function: Reflection, İterative Reprocessing, Complexity, and the Developing Brain." Developmental Review, 38, 55-68.