Bursa' da tüketilen bazı sebzelerde nitrat ve nitrit

Bu çalışmayla brokoli, ıspanak, marul, beyaz lahana, pırasa ve rokadaki nitrat ve nitrit konsantrasyonunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Sebze numuneleri Bursa'daki farklı sebze bahçelerinden ve bir pazaryerinden, 2000 yılının şubat, mart, nisan aylarında alındı. Toplam 51 sebze numunesi spektrofotometrik yöntemle analiz edildi. Nitrat konsantrasyonları nitrat azotu olarak minimal 0.50, maksimal 206.00 ppm bulundu. Sebzelerdeki nitrat miktarları büyükten küçüğe doğru roka, marul, taze ıspanak, brokoli, beyaz lahana ve pırasa olarak sıralanmaktadır. Yöntemin duyarlılık sınırları içinde nitrit tespit edilemedi. Araştırmanın sonuçlarına göre, analizi yapılan sebzelerin nitrat ve nitrit konsantrasyonlarının insan ve hayvan sağlığı açısından bir risk oluşturmayacağı kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler:

nitrat, nitrit, kalıntı, analiz, sebzeler

Nitrate and nitrite in some vegetables consumed in Bursa

The objectives of this study were to determine the effect of PRID (Progesterone Releasing Intravaginal Device) on heifers and cows with anoestrus and suboestrus. Eight heifers and 12 cows were inserted a PRID for 10 days. A single injection of 500 mcg Cloprostenol, PGF2 alpha analogue, on the day removal of PRID. All animals inseminated three times at 48, 72 and 96 h following removal of PRID. Pregnancy rate in animals with anoestrus and suboestrus were 81.8 % and 62.5 % respectively, while onset of the oestrus occurence in animals with anoestrus and suboestrus were 91.7 % and 100 % respectively. The onset of the oestrus and pregnancy rates in all animals that PRID application were 95.0 % and 73.6 % respectively. The findings indicate that the use of PRID is effective for treatment of animals with anoestrus and suboestrus.

Keywords:

nitrate, nitrites, residues, analysis, vegetables,

PDF

___

1. BARTIK M., PISKAC A. Veterinary Toxicology. Elsevier Scientific Publishing Company, Amster dam-Oxford-Newyork, 47-59, 1981.
2. COREE WJ, BREMIMER T. Nitrate and nitrite in vegetables. Centre for agricultural publishing and documentation, Wageningen, 1-85, 1979.
3. ENVIRONMENTAL HEALTH CRITERIA 5. Nitrates, nitrites and N-nitroso compounds. WHO, Geneva, 1977.
4. EUROPEAN COMMISSION SCIENTIFIC COMMİTTE FOR FOOD (SCF. Opinion on Nitrate and Nitrite. Annex 4 to Document III/5611/95. ), 1995.
5. FİDAN F, SÜRMELİ N, GENÇ Ç. Ispanaklarda nitrat birikimi üzerinde çeşitli azot dozu ve ekim zamanının etkisinin araştırılması. Atatürk Bahçe Kül. Merk. Araş. Ens., Yalova, 1993.
6. GÖK M., ÖZBEK H., ÇOLAK AK. İçel Bölgesi sera koşullarında yapılan aşırı nitrat gübrelemesi nin hıyarda nitrat birikimi üzerine etkisi. Ç.Ü. Zir.Fak.Derg.,1991, 6(3):47-58.
7. GÜR K, ZENGİN M, UYANÖZ R, POLAT H, GÜLDEREN M. Ş. Konya ve çevresinden toplanan bazı sebze örneklerinde nitrat ve nitrit kirliliği. Çevre sempozyumu bildirisi, 18-20Eylül, 1995. Atatürk Ü. Müh. Fak. Çevre Müh. Böl., Erzurum.
8. HÖLSCHER PM, NATZSCHK AJ. Methemoglobinaemia in young children due to the nitrite contents of spinach. Dtsch Med Wschr 1964, 89:1751-1754.
9. MINISTRY OF AGRICULTURE, FISHERIES AND FOOD (MAFF). Nitrat in Vegetables. Number 91, 1996.
10. NABRZYSKI, M., GAJEWSKA, R., 1994. The content of nitrates and nitrites in fruits, vegetables and other foodstuffs. Rocz Panstw Zakl Hig, 45(3): 167-180.
11. NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES. The health effects of nitrate, nitrite, and N-nitroso compounds. Washington, D.C.: National Academy Press. 1981.
12. ORGERON JD, MARTIN JD, CARAWAY CT, MARTINE RM, HAUSER GH. Methemoglobinemia from eating meat with high nitrite content. Public Health Rep. 1957, 72(3): 189-193.
13. ORUÇ HH. Bursa Yöresinde sığırların yemlerinde, içme sularında ve rumen içeriğinde nitrat, nitrit ve kanda methemoglobin düzeylerinin araştırılması. Doktora tezi. U.Ü. Sağ. Bil. Enst., Bursa, 1999.
14. OSWEILER GD, CARSON TL, BUCK WB, VAN GELDER GA. Clinical and Diagnostic Veterinary Toxicology, 3rd ed., Kendall- Hunt Publishing Company, Dubuque, Iowa, 460-466, 1985.
15. PETERSEN A, STOLTZE S. Nitrate and nitrite in vegetables on the Danish: content and intake. Food Additives and Contaminants, 1999, 16(7):291-299.
16. RADELEFF RD. Veterinary Toxicology,2nd ed.,Lea&Febiger Philadelphia,176-178, 1970.
17. RASBY R, ANDERSON B, SCHNIDER N. Nitrates in livestock feeding. NebGuide. Cooperative Extension, G-74-170-A13, 1996.
18. ROSTKOWSKI J, BORAWSKA M, OMIELJANIUK N, OTLOG K. Content of nitrates and nitrites in early vegetables and potatoes sold in marketplace of Bialystok in the year 1992. Rocz Panstw Zakl Hig, 1994, 45(1-2):81-87.
19. SEN NP, DONALDSON B. Improved colorimetric method for determining nitrate and nitrite in foods. J.A.O.A.C. 1978, 61(6): 1389-1394.
20. SINGLEY TL. Secondary methemoglobineamia due to the adulteration of fish with sodium nitrite. Ann. Internal Med. 1962, 57(5): 800-803.
21. SZYMCZAK J, PRESCHA A. Content of nitrates and nitrites in market vegetables in Wroclaw in the years 1996-1997. Rocz Panstw Zakl Hig, 1999, 50(1):17-23.
22. ŞAHİN İ, ÇOPUR U, KORUKLUOĞLU M, GÖÇMEN D, ERSÖZ N. Havuç, turp, şalgam ve karnabaharın nitrat ve nitrit miktarı üzerine bir a raştırma. U.Ü. Zir. Fak. Bil. Araş. ve İncelemeler, no:11, Bursa, 1995.
23. THE MERCK VETERINARY MANUAL. Nitrate and nitrite poisoning. 8th ed., National Publishing Inc., Philadelphia, Pensylvania, 2091-2094, 1998.
24. TÜRK GIDA KODEKSİ YÖNETMELİĞİ. Ya bancı madde ve bileşikler (Ek-16), sayfa 130 (16 Kasım 1997 tarihli T.C. Resmi Gazete), 1997.
25. VIRGIL FF. Hemoglobin, hemoglobin derivatives, and myoglobin, In NORBERT, W.T.: Fundamentals of Clinical Chemistry. 2nd ed., Philadelphia: W.B. Saunders Company, 409-418, 1976.
26. ZEREN O, KUMBUR H, DEĞER A, TURABİK M, UYSAL Y. Aşırı azotlu gübre kullanımının yaprağı yenen sebzelerdeki nitrat kirliliğine olan etkilerinin araştırılması. I. Uludağ Çevre Müh. Semp. Bild. Kitapçığı, 1996, 713-720.