Faaliyet tabanlı maliyetleme yönteminin inşaat taahhüt işletmelerinde uygulanması

Çalışmada faaliyet tabanlı maliyetleme (FTM) yönteminin, bir inşaat taahhüt işletmesinde uygulamasına yer verilmiştir. Çalışmanın amacı, inşaat taahhüt işletmelerinde faaliyet tabanlı maliyetleme yönteminin uygulanabilirliliğini araştırmak ve geleneksel maliyetleme yöntemleri ile arasındaki farkı ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle örnek olarak alınan inşaat taahhüt işletmesinde ortaya çıkan faaliyetler inşaatlar bazında tek tek gözlemlenmiş ve birbiriyle benzerlik gösteren faaliyetlerden oluşan faaliyet merkezleri oluşturulmuştur. Daha sonra genel üretim giderleri., birinci ve ikinci aşama maliyet etkenleri aracılığıyla faaliyetler bazında mamullere yüklenmiştir. Bu dağıtım sonucunda ulaşılan maliyetlere direkt ilk madde ve malzeme giderleri ve direkt işçilik giderleri ilave edildikten sonra örnek olarak alınan inşaat taahhüt işletmesinin FTM’ye göre toplam maliyetleri hesaplamıştır. Uygulama sonucunda FTM yöntemine göre hesaplanan birim ve toplam maliyetler ile geleneksel maliyetleme yöntemlerine göre hesaplanan birim ve toplam maliyetler karşılaştırılarak, farklılıklar ortaya konulmuştur.

Application of activity based costing of construction contract enterprises

In this study, we mentioned the application of activity based costing (ABC) management in construction contract enterprises. The aim of this work is to research the applicability of activity based costing management in construction contract enterprises and compares it with the traditional costing management methods. For this purpose, firstly all the activities observed at the subject construction sites and similar activities are grouped and centralized. Followed by general production expenses are installed to the products in the basis of the activities through the first and second phase of cost factors. According to this distribution, the direct expenses of the materials and supplies and the direct expenses of the workmanship are added to the costs and these costs are calculated according to the ABC for the subject construction site. The costs calculated by using the ABC management are then compared with the costs calculated by using the traditional costing management to observe and detect any existing differences.

PDF

___

Akgün, Melek (2004), “Standart Maliyetlemede Faaliyet Tabanlı Sapma Analizleri”, Mali Çözüm Dergisi, Yıl 14, Sayı 66 (Ocak-Şubat-Mart), s. 96-109.

Alkan, A. Tunga (2005), “Faaliyet Tabanlı Maliyet Sistemi Ve Bir Uygulama”, _____http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler/Alper%20Tunga% 20ALKAN/39-56.pdf >, (30.10.2010).

Arzova, S. Burak (2002), Faaliyet Tabanlı Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitabevi, İstanbul.

Boyar, Ender ve Güngörmüş, A. Haydar (2006), “Özel (Yap-Sat) İnşaat Firmalarında Maliyet Sisteminin Oluşturulması”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı 76 (Haziran-Temmuz), s. 215-222.

Coşkun, Ali ve Güngörmüş, A. Haydar (2008), "Özel İnşaat (Yap-Sat) İşletmelerinde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Uygulanması", Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt 10, Sayı 3 (Haziran), s. 213-232.

Çankaya, İslam (2003), İnşaat Muhasebesi, Meslek Yapıtları, Ankara.

Dumanoğlu, Sezai (2005), “Faaliyet Tabanlı Maliyet Sistemi: Bir Digital Baskı İşletmesinde Uygulanması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 27 (Temmuz), s. 105-116.

Eker, Melek Çakır (2002), “Genel Üretim Giderlerinin Faaliyete Dayalı Maliyetleme Yöntemine Göre Dağıtımı ve Muhasebeleştirilmesinde 8 Nolu Ana Hesap Grubunun Kullanımı”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt XXI, Sayı 1, s. 237-256.

Erden, S. Aziz (2004a), Üretim Ortamları Maliyet Yönetim Sistemleri İlişkisi ve Stratejik Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitabevi, İstanbul.

Erden, S. Aziz (2004b ), “İnşaat İşletmelerinde, İnşaat Maliyetlerinin Tespitinde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yaklaşımının Yeri,” Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Sayı 11 (Ocak), s. 17-26.

Erdoğan, Nurten (1995), Faaliyete Dayalı Maliyetleme Maliyet Muhasebesinde Bir Yaklaşım, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.

Karacan, Sami, ve Aslanoğlu, Suphi (2005), “Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönetiminin Temel Mali Tablolar Üzerindeki Etkileri,” Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Sayı 16 (Eylül), s. 17 -38.

Öcal, Fikret, Erden, S. Aziz ve Işıklar, Sadi (2003), İnşaat Muhasebesi, Türkmen Kitabevi, İstanbul.

Öker, Figen (2003), Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Üretim ve Hizmet İşletmelerinde Uygulamalar, Literatür Yayıncılık, İstanbul.

Tanış, V. Naci ve Güner, M. Fatih (2003), “Yönetim ve Maliyet Muhasebesi Açısından Faaliyete Dayalı Maliyet Sistemi: Bir Konfeksiyon İşletmesinde Uygulama,” Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt 5, Sayı 3 ( Eylül), s. 1- 21.

Usul, Hayrettin (2003), İnşaat Muhasebesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, Isparta.

Ülker, Yakup ve İskender, Hüseyin (2005), “Doğru Maliyet Hesaplamada Güvenilir Bir Sistem: Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve John Deere Örneği”, http://sbe.balikesir.edu.tr/dergi/edergi/c8s13/makale/c8s13m10.pdf (05.11.2010)