Türkiye’de Kamu Yönetimi Açısından Hukuk Devleti Algısının Ölçümü

Hukuk devleti idealine yaklaşma isteği, toplumdan topluma, aktörden aktöre farklılık gösterebilmektedir. Çünkü belirli zamanda ve uzamda, hukuk devletine anlam yükleyen aktörlerin ulaşmak istediği siyasal amaç, diğer paydaşların beklentilerini karşılamayabilir. Öte yandan sadece uluslararası kabul gördüğü iddia edilen herhangi bir kurumun, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin hukuk devleti idealine ne kadar yaklaşıp, yaklaşamadığına karar vermesi de tartışmalı bir konudur. Bu eksende çalışmanın birinci amacı Türk Kamu Yönetimi için hukuk devleti ölçümünün neden gerekli olduğunu ortaya koymaktır. İkincisi ise ölçümün nasıl yapılması gerektiği hakkında somut ölçütler türeterek, Türk Kamu Yönetimi literatürüne katkı sunmaktır. Çalışmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Alanyazındaki rapor, belge ve kaynaklardan elde edilen bulgulara göre 8 ana ölçüt ve bunlara bağlı toplam 51 alt ölçüt türetilerek, sonuç kısmında ortaya konmuş ve önerilmiştir. Ek olarak bu ölçütlere dayalı bir de anket oluşturulmuştur.

Measurement Of The Rule Of Law’s Perception From The Perspective Of Public Administration in Turkey

The desire to approach the ideal of the rule of law can vary from society to society, from actor to actor. Because at certain times and space, the political aim that the actors who give meaning to the state of law wants to achieve may not meet the expectations of other stakeholders. On the other hand, it is also a controversial issue just any institution claimed to be internationally accepted to decide Republic of Turkey’s rule of law ideal how close or not. The first aim of this study is to determine why the rule of law is necessary for Turkish Public Administration. The second is to contribute to the Turkish Public Administration literature by deriving concrete criteria about how the measurement should be made. Content analysis method was used in the study. According to the findings obtained from the reports, documents and sources in the literature, 8 main criteria and a total of 51 sub-criteria were derived and proposed in the conclusion section. In addition, a questionnaire was developed based on these criteria.

PDF

___

Akad, M. (1993), Genel Kamu Hukuku Ders Notları, İstanbul.
Akyılmaz, B.; Sezginer, M. ve Kaya, C. (2009), Türk İdare Hukuku, Seçkin Yayıncılık Ankara.
Balık, S. (2016), Çoğulcu Demokratik Hukuk Devleti İçin Kuvvetler Ayrılığı, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Kütahya.
Baş, S. (2006), Hukuk Devleti Olgusunun Türk Anayasalarındaki Yeri (1921-1982), Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Bayat, B. (2014), Uygulamalı Sosyal Bilim Araştırmalarında Ölçme, Ölçekler ve “Likert” Ölçek Kurma Tekniği, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3):1-24.
Bingham, T. (2011).,The Rule of Law, Penguin Kitapevi, İngiltere.
Birleşmiş Milletler (2011), The United Nations Rule of LawIndicators: Implementation Guide and Project Tools, United Nations Basımevi, New York.
Botero, J. C. ve Ponce, A.(2010), Measuring the Rule of Law, The World Justice Project – WorkingPaper Series WPS No:001.
Çağlayan, R. (1997), Anayasa Mahkemesi Kararlarında Hukuk Devleti İlkesi, Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(1):41-54.
Dünya Bankası (2018), World Justice Project-WJP (Dünya Adalet Projesi).
Erdoğan, M. (2019), Türk Anayasa Hukuku, 2 Baskı, Hukuk Yayınları, Ankara.
Erdoğan, M. (2000), Demokrasi, Laiklik, Resmi İdeoloji, Liberte Yayınları, Ankara.
Fabri, M. (2017), MethodologicalIssues in theComparative Analysis of theNumber of Judges, Administrative Personnel, and Court Performance Collected by the Commission for the Efficiency of Justice of the Council of Europe, OñatiSocio-Legal Series, 7(14) https://ssrn.com/abstract=3040109, erişim tarihi: 22.08.2019.
Fındıklı, R. (2001), İdare Hukuku. Özen Yayımcılık, Ankara
Gözler, K. (2008), İdare Hukuku Dersleri, 7. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa.
Gözler, K. (2008), Mahalli İdareler Hukuku, 1. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa.
Gözler, K. (2007), Türk Anayasa Hukuku Dersleri, 4. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa.
Gül, H., (2015), Kamu Politikası Analizi, Yöntemleri ve Teknikleri, Yasama Dergisi, 29: 5-31.
Johnsen, J.T., (2012), The European Commission for the Efficiency of Justice (CEPEJ) – Reforming European JusticeSystems - "Mission Impossible?". International Journal for Court Administration, 4(3): 1–19.
Hadfield, G. ve Weingast. B. (2014). Microfoundations of the Rule of Law. Annual Review of Political Science, 17:21–42.
Kasturi, M. (2015), Rule of Law in India, Academike, https://www.lawctopus.com/academike/rule-of-law-in-india-2/, erişim tarihi: 22.08.2019
Keser, H. (2005), Türk Anayasa Yargısında Hukuk Devleti, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Konya.
Mak, E. ve Taekema, S. (2016), The European Union’s Rule of Law Agenda: Identifying Its Core and Contextualizing Its Application, Hague J Rule Law, 8:28-50.
Mccorquodale, R.(2016), Defining The International Rule of Law:Defying Gravity?”, ICLQ, 65(2): 277-304
Özbudun, E. (2005), Türk Anayasa Hukuku, 8. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.
Özbudun, E. (1995), Türk Anayasa Hukuku, 4. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.
Rajah, J. (2015). ‘Rule of Law’ as Transnational Legal Order, T. Halliday & G. Shaffer (Ed), Transnational Legal Orders (Cambridge Studies in Law and Society, ss. 340-373). Cambridge: Cambridge Universitesi İngiltere.
Steın, R. (2009), Rule of Law: What Does it Mean?, Minnesota Journal of International 18(2): 293-303.
Tamanaha, B. (2004). On the Rule of Law: History, Politics, Theory, Cambridge Universitesi Basımevi, İngiltere.
Türe, İ. ve Türe, F. (2014), Liberalizm, Mülkiyet Hakları ve Hukuk Devleti Üzerine, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1): 357-369.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 03.07.2014 Tarih ve Esas Sayısı 2014/24, Karar Sayısı, 2014/122, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,12.12.2014-29203.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 04.12.2014 Tarih ve Esas Sayısı 2013/114, Karar Sayısı, 2014/184, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,16.07.2015-29418.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 07.04.2016 Tarih ve Esas Sayısı 2015/94, Karar Sayısı, 2016/27, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,03.05.2016-29701.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 07.04.2016 Tarih ve Esas Sayısı 2015/94, Karar Sayısı, 2016/27, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,03.5.2016-29701.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 10 Aralık 2013 Tarih ve Esas Sayısı 2013/44, Karar Sayısı 2013/59, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı, 10.12.2013-28847.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 11.09.2014 Tarih ve Esas Sayısı 2013/157, Karar Sayısı, 2014/138, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,10.07.2015-29412.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 11.09.2014 Tarih ve Esas Sayısı 2014/52, Karar Sayısı, 2014/139, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,9.4.2015-29321.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 20.11.1996 Tarih ve Esas Sayısı 1996/58, Karar Sayısı, 1996/43, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,06.11.1997-23162.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 22.05.2014 Tarih ve Esas Sayısı 2013/65, Karar Sayısı, 2014/93, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,24.06.2015-29396.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 26.12.2013 Tarih ve Esas Sayısı 2013/67, Karar Sayısı, 2013/164, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,27.03.2014-28954.
Türk Anayasa Mahkemesi Kararı, 29.01.2014 Tarih ve Esas Sayısı 2013/30, Karar Sayısı, 2014/13, Resmi Gazete Tarih ve Sayısı,12.09.2014-29117.
Türkiye Cumhuriyeti 1982 Anayasası, https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa82.htm, 7.11.1982, 21.02.2019.
Uygun, O.(2017), Devlet Teorisi, 4. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
Valcke, A. (2012), The Rule of Law: Its Origins and Meanings (A Short Guide for Practitioners) SSRN, https://www.researchgate.net/publication/255726723_The_Rule_of_Law_Its_Origins_an d_Meanings_A_Short_Guide_for_Practitioners, erişim tarihi: 22.08.2019.
Veen, E.V. (2017), A Shotgun Marriage Political Contestation and The Rule of Law in Fragile Societies, CRU Raporu, The Clingendael Enstitüsü, Hollanda.
Versteeg, M. ve Ginsburg, T. (2017), Measuring the Rule of Law: A Comparison of Indicators, Law & Social Inquiry, 42(1): 100-137.
Vikipedia (2018), Hukuk devleti, https://tr.wikipedia.org/wiki/Hukuk_devleti, erişim tarihi: 04.03.2018.
Waldron, J. (2016). The Rule of Law. Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/rule-of-law/., erişim tarihi:22.08.2019.
World Justice Project.(2014). The World Justice Project Rule of Law Index 2014
Yazıcı, S. (2005), Avrupa Birliği Süreci: Ulus Devletten Ulusüstü Devlete Geçişte Hukuk Devletinin Değişen İçeriği. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, LIV (4), s. 77- 118.
Yılmaz, S. (2010), Geleneksel Devletten Modern Devlete Geçişte Hukuk Devleti Paradigmasının Analizi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
Yüce, T. (1997), 1997. Türk ve Alman Anayasaları Açısından Hukuk Devleti Kavramı ve Sorunları, Doruk Yayınları, Ankara.