Pozitif Liderlik Davranışlarının, Çalışanların Duygusal İyi Oluşlarına Etkilerinin Analizine Yönelik Bir Araştırma

Bu makalenin amacı pozitif liderliğin, çalışanların işyerinde duygusal iyi oluşları üzerine etkilerininaraştırılmasıdır. Araştırmanın yöntemi; Kuramsal açıdan bu çalışmada tümevarım yöntemi esas alınmışve varsayımlar çerçevesinde belirlenen hipotezler arasındaki ilişkiler analiz edilmiştir. Veri toplamaaraçları; demografik özelliklere yönelik sorular, “Pozitif Liderlik Ölçeği” ve “Duygusal İyi Oluş Ölçeği”şeklinde sıralanabilir. Katılımcıları basit tesadüfi örneklem seçimi tekniği ile belirlenmiş ve anketlerKahramankazan ilçesinde faaliyetlerini sürdüren metal yapı malzemeleri imalatı yapan işletmelerdeçalışmakta olan 465 kişiye uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda: özerkliğin; yaşam amacı, kendinikabullenme ve insanlarla olumlu ilişkiler üzerinde pozitif etkiye sahip olduğu; ayrıca, güçlendirmenin,çevresel hakimiyet ve kendini kabullenme üzerinde pozitif etkiye sahip olduğu ve bireysel ilginin, yaşamamacı üzerinde pozitif etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

A Study on the Analysis of the Effects of Positive Leadership Behaviors on Employees' Emotional Well-Being

The purpose of this article is to investigate the effects of positive leadership on the emotional well-being of the employees in the workplace. From a theoretical point of view, the inductive method was taken as a basis in this study and the relations between the hypotheses determined within the framework of the assumptions were analyzed. Data collection tools; Questions about demographic characteristics can be listed as “Positive Leadership Scale” and “Emotional Well-Being Scale”. The participants were determined by simple random sampling technique and the questionnaires were applied to 465 people working in metal building materials manufacturing enterprises operating in Kahramankazan district. As a result of the analysis: autonomy; it has a positive effect on life purpose, self-acceptance and positive relationships with people; It was also found that empowerment had a positive effect on environmental mastery and selfacceptance, and Individual attention had a positive effect on life purpose.

PDF

___

Adams, B.G., Meyers, M.C., Sekeja, L. (2019). Positive leadership: Relationships with employee inclusion, discrimination, and well‐being, Applied Psychology 69 (4), 1145-1173.
Ağırbaş, Ş. Çelik, Y. ve Büyükkayıkçı, H. (2005). Motivasyon Araçları ve İş Tatmini: Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Hastane Başhekim Yardımcıları Üzerinde Bir Araştırma, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8(3), 326-350.
Akduman, G. (2020). Çalışan Mutluluğu Dersinin Öznel İyilik Algısı İle İşe İlişkin Duyuşsal İyilik Algısına Etkisi: Lisansüstü Öğrenciler Üzerinde İlişkisel-Nedensel Bir Tarama Çalışması, Journal of Organizational Behavior Review, 2(2), 90-114.
Akkoyunlu, B., Orhan, F. ve Umay, A. (2005). Bilgisayar Öğretmenleri İçin Bilgisayar Öğretmenliği Öz yeterlilik Ölçeği Geliştirme Çalışması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (29), 1-8.
Alparslan, A. M. (2016). Emek İşçilerinde Fazladan Rol Davranışının Öncülü: İş Tatmini mi İşyerinde Mutluluk mu?, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 203- 215.4
Alparslan, A. M. ve Yastıoğlu, S. (2018). Mutlu Çalışanlar İçin Öncelikli Yönetici Erdemleri: Bir Saha Araştırması, Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 629-650.
Alparslan, A. M. Yastıoğlu, S. ve Taş, M. A. (2019). Mutlu Eden Yöneticiler: Pozitif Psikoloji Bağlamında Araştırmalar ve Öneriler, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Alparslan, A., Kıran, F., Aksoy, Ş. K. ve Pehlivan, D. (2020). Mutsuz Eden Yöneticilerden Beklenen Liderlik Tarzları Üzerine Senaryo Araştırması, Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 2(2), 65-72.
Argyle, M. (1999). Causes and Correlates of Happiness‖, Well-Being: the Foundations of Hedonic Psychology. D. Kahneman, E. Diener, N. Schwarz (Ed), New York: Russel Sage Foundation, 356-357.
Aydın, A. Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2013). Eğitim Yönetiminde Pozitif Psikoloji, International Journal of Human Sciences, 10(1), 1470-1490.
Bass, B. M. and Steidlmeier, P. (1999). Ethics, character, and authentic transformational leadership behavior. The Leadership Quarterly, 10(2), 181-217.
Biggio, G. and Cortese, C. G. (2013). Well-Being in the Workplace Through Interaction Between Individual Characteristics and Organizational Context, International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-Being, 8(1), 1-13.
Blanch, J., Gil, F., Antino, M., & Rodríguez-Muñoz, A. (2016). Positive leadership models: Theoretical framework and research. Psychologist Papers, 37(3), 170–176.
Bono, J. E. and Ilies, R. (2006). Charisma, Positive Emotions and Mood Contagion, The Leadership Quarterly, 17(4), 317-334.
Cameron, K. (2012). Positive Leadership: Strategies for Extraordinary Performance. San Francisco: Berrett-Koehler Publishers, 1-159.
Cameron, K. (2013). Pozitif Liderlik: Olağanüstü Bir Performans İçin Stratejiler, 1 Baskı, Çeviren: T. Çekinirer, İstanbul: Arıtan Yayınevi.
Can, N. ve Çelikten, M. (2000). Liderlik Davranislari Açisindan Kadin ve Erkek Yöneticiler. iX. Egitim Bilimleri Kongresi, 27-30 Eylül Erzurum.
Carr, A. (2016a). Pozitif Psikoloji. Çeviren: Ü. Şendilek, İstanbul: Kaknüs Yayıncılık, 79-92.
Carr, A. (2016b). Pozitif psikoloji: Mutluluğun ve İnsanın Güçlü Yönlerinin Bilimi (Ü. Şendilek, Çev.) İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Clifton, D. O. and Harter, J. K. (2003). Investing in Strengths. K. S. Cameron, J. E. Dutton, and R. E. Quinn (Dü) içinde, Positive organizational scholarship: Foundations of a new discipline. San Francisco: Berett-Koehler Publishers, 111 – 121.
Conger, J. A. (1989). The Charismatic Leader: Behind the Mystique of Exceptional Leadership, (1st ed.). San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
Cross, R., Baker, W. and Parker, A. (2003). What Creates Energy İn Organizations?, MIT Sloan Management Review, 44(4), 49-56.
Çankır, B. (2019). Örgütlerde Duygusal Bağlılık ve Performans İlişkisi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(Özel Sayısı), 155-177.
Çetin, F. ve Basım, H. N. (2012). Örgütsel Psikolojik Sermaye: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması, Amme İdaresi Dergisi, 45(1), 121-137.
Çetin, S. Giderler, C. ve Güler, M. (2017). Lider Yöneticilerin Çalışanların Motivasyonuna ve Performansına Etkisi: Kamu Kuruluşunda Bir Çalışma, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 36-49.
De Vaus, D.A. (1990). Surveys in Social Research, London: Unwin Hym.
Demiriz, B. (2013). 10 soruda Tükenmişlik Sendromu. https://www.hurriyet.com.tr/10-sorudatukenmislik-sendromu-23410876 (Erişim Tarihi: 19.03.2021).
Diener, E. and Chan, M. (2011). Happy People Live Longer: Subjective Well-Being Contributes to health and Longevity, Applied Psychology: Health and Well-Being, 3(1), 1-43.
Diener, E. and Ryan, K. (2009). Subjective Well-Being: A general Overview, South Africa Journal of Psychology, 39(4), 391-406.
Dierendonck, D. V., Diaz, D., Carvajal, R.R., Blanco, A. and Jimenez, B.M. (2007). Ryff’s Sixfactor Model of Psychological Well-being, A Spanish Exploration, Soc Indic Res, (87), 473–479.
Ekşili, N. (2019). Pozitif Liderlik Modeli, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Burdur.
Ekşili, N. ve Alparslan, A. M. (2021). Hizmet Sektöründe Pozitif Liderlik Ölçeği Geliştirme Çalışması. Journal of Organizational Behavior Review, 3(1), 88-112.
Fritz, M. H. Y., Leinonen, R., Cochrane, G. and Birney, E. (2011). Efficient storage of high throughput DNA sequencing data using reference-based compression, Genome research, 21(5), 734-740.
Fry, L. W. (2005). Introduction: Toward a paradigm of spiritual leadership. The Leadership Quarterly, 16(5), 619-622.
Fry, L.W. and Matherly, L.L. (2006). Spiritual Leadership and Factor affecting motivation market organizational Performance: An Exploratory Study, Tarleton State University Central Texas.
Ginsburg, L. and Oore, D. G. (2016). Patient Safety Climate Strength: a Concept That Requires More Attention, BMJ Quality & Safety, 25(9), 680-687.
Greenleaf, R. K. (1977). Servant leadership: A journey into the nature of legitimate power and greatness. New York: Paulist Press.
Gül, K., Gül, M. ve Saatci, G. (2016). Akademik Yöneticilerin Yönetsel Yetkinlik Düzeylerinin Araştırılması: Balıkesir ve Bursa'da Ampirik bir Çalışma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(35), 283-302.
Gümüştekin, G. ve Durmaz, M. G. (2019). Örgüt İklimi ve Pozitif Psikolojik Sermayenin Etik Davranışlar Üzerindeki Etkisi, Management and Political Sciences Review, 1(1), 37-62.
Hackett, R. D. and Wang, G. (2012). Virtues and Leadership: An İntegrating Conceptual Framework Founded in Aristotelian and Confucian Perspectives on Virtues, Management Decision, 50(5), 868-899.
İmamoğlu, E. O. (2004). Self-Related Correlates of Well-Being (Unpublished Data), Middle East Technical Üniversity, Ankara.
Kahneman, D. and Deaton, A. (2010). High Income Improves Evaluation of Life but not Emotional Well-being, Proceedings of the National Academy of Sciences, 107(38), 16489- 16493.
Karacaoğlu, K. ve Köktaş, G. (2016). Psikolojik Dayanıklılık ve Psikolojik İyi Olma İlişkisinde İyimserliğin Aracı Rolü: Hastane Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. İş ve İnsan Dergisi, 3(2), 119-127.
Karahan, A. (2009). İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesine Katkısı Açısından Personel Güçlendirme Yaklaşımı: Afyon Kocatepe Üniversitesi Hastanesi Örneği. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 95-114.
Karakaş, A. (2014). İşletmelerde Personeli Güçlü Kılma Yollarından Personel Güçlendirme, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 79-105.
Karsak, B. (2016). Kurumsal İletişim, İstanbul: Beta Yayınları.
Keleş, H. N. (2017). Anlamlı iş ile psikolojik iyi oluş ilişkisi, The Journal of Happiness & WellBeing, 5(1), 154-167.
Kelloway, E. K., Weigand, H., McKee, M. C. and Das, H. (2013). Positive Leadership and Employee Well-Being. Journal of Leadership & Organizational Studies, 20(1), 107-117.
Kernis, M. H. (2003). Toward a Conceptualization of Optimal Self-Esteem, Psychological İnquiry, 14(1), 1-26.
Keyes, C. L. (2002). The Mental Health Continuum: From Languishing to flourishing in Life, Journal of Health and Social Behavior, 43(2), 207-222.
Koçak, R. D. ve Özüdoğru, H. (2012). Yöneticilerin liderlik özelliklerinin çalışanların motivasyonu ve performansı üzerindeki etkileri: Kamu ve özel hastanelerinde bir uygulama. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 76-88.
Kgomotso, S. M., Stander, M. W. ve Nell, W. (2019). Positive Leadership: Moving Towards an Integrated Definition and Interventions, In book: Theoretical Approaches to Multi-Cultural Positive Psychological Interventions.
Lucas, R. E., Clark, A. E., Georgellis, Y. and Diener, E. (2003). Reexamining Adaptation and the Set Point Model of Happiness: Reactions to Changes İn Marital Status. Journal of Personality and Social Psychology, 84(3), 527-539.
Luthans, F. and Avolio, B. J. (2014). Brief Summary of Psychological Capital, Journal of Leadership and Organizational Studies, 21(2), 125-129.
Lyubomırsky, S. (2007). The How of Happiness: A Scientific Approach to Getting the Life You Want, The Penguin Press, NY.
Lyubomirsky, S., King, L. A. and Diener, E. (2005). The Benefits of Frequent Positive Affect: Does Happiness Lead to Success?, Psychological Bulletin, 131(6), 803-855.
Mamacı, M., Alpar, G. ve Demir, B. (2020). Pandemi İş Yaşamı Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, İş'te Davranış Dergisi, 5(2), 114-124.
Meijman, T. F. and Mulder, (1998). Psychological Aspects of Workload, Editör: Pieter Johan Diederik Drenth, Henk Thierry, Handbook of work and Organizational Psychology, 5-33.
Middleton, J. (2002). Organizational Behavior, Oxford: Capstone Publishing.
Mishra, A. K. and Mishra, K. E. (2012). Positive Organizational Scholarship and Trust in Leaders. K. Cameron, and G. M. Spreitzer, The Oxford Handbook of Positive Organizational Scholarship, Oxford/New York: Oxford University Press, 449-461.
Morgan, G. A., Leech, N. L., Gloeckner, G. W. and Barrett, K. C. (2004). SPSS For İntroductory Statistics: Use and İnterpretation, Psychology Press.
Mumford, M. D. and Yitzhak, F. (2014). Give Them What They Want or Give Them What They Need? Ideology in the Study of Leadership. Journal of Organizational Behavior, 35(5), 622-634.
Myers, D. G. (2000). The Funds, Friends, and Faith of Happy People. American Psychologist, 55(1), 56-67.
Myers, D. G. and Diener, E. (1995). Who is Happy?, Psychological Science, 6(1), 10-19.
Naiyananont, P. and Smuthranond, T. (2017). Relationships Between Ethical Climate, Political Behavior, Ethical Leadership, and Job Satisfaction of Operational Officers in a Wholesale Company, Bangkok Metropolitan Region, Kasetsart Journal of Social Sciences, 38(3), 345-351.
Nell, T., Stander, M. W. & Latif, J. (2015). Investigating Positive Leadership, Psychological Empowerment, Work Engagement And Satisfaction With Life in A Chemical Industry, SA Journal of Industrial Psychology/SA Tydskrif vir Bedryfsielkunde, 41(1), 1-13.
Nielsen, K. and Munir, F. (2009). How do Transformational Leaders İnfluence Followers' Affective Well-Being? Exploring the Mediating Role of Self-Efficacy. Work & Stress, 23(4), 313-329.
Özüdoğru, H., Şekeroğlu, S., & Fidanli, O. (2018). Sigorta İşletmelerinde Müşteri Tatmini, Sadakati Ve Güveni Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Third Sector Social Economic Review, 53(2), 416-432.
Özdemir, A.A. (2016). Çalışanların Benlik Yönelimlerinin Liderlik İhtiyaçları ve Psikolojik İyi Oluş Halleri Üzerindeki Rolü, Türk Psikoloji Yazıları, 19(38), 23-32.
Özen, S. (1997). Türkiye'de Kadin ve Erkek Kamu Yöneticilerinin Yönetim Tarzi Açisindan Farklilasmasi ve Eril Erkek-Disi! Kadin Varsayiminin Geçeriiligi. 20. Yüzyilin Sonunda Kadinlar ve Gelecek Konferansi Bildirileri, Ankara: TODAiE Yayinlari, 217- 236.
Peker, Ö. ve Aytürk, N. (2002). Etkili Yönetim Becerileri, Ankara: Yargı Yayınevi, 55-61.
Peterson, C. and Seligman, M. E. (2004). Character Strengths and Virtues: A Handbook and Classification, Oxford University Press, 24-95.
Rath, T. and Harter, J. (2010). Wellbeing – The Five Essential Elements, New York: Gallup Press.
Ryff, C. D. (1989). Happiness is Everything, or is it? Explorations on the Meaning of Psychological Well-Being, Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069- 1081.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2001). Örgütsel Psikoloji, Bursa: Ezgi Kitabevi.
Scott, B. A. and Judge, T. A. (2006). Insomnia, Emotions, and Job Satisfaction: A Multilevel Study, Journal of Management, 32(5), 622-645.
Seligman, M. E. (2007). Coaching and Positive Psychology, Australian Psychologist, 42(4), 266- 267.
Simpson, P. A. and Stroh, L. K. (2004). Gender differences: Emotional Expression and Feelings of Personal İnauthenticity. Journal of Applied Psychology, 89(4), 715-721.
Taspınar, Y., & Eryesil, K. (2021). İstismarcı Yönetim ve Etik İklimin Örgütsel Sapma Üzerindeki Etkisi. Third Sector Social Economic Review, 56(2), 619-639.
Taşkın, E. O., Yüksel, E. G. ve Özmen, E. (2009). Üniversite Birinci Sınıf Öğrencilerinde Ayrılma Bireyleşme Özellikleri ve Depresyon İlişkisi, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10(3), 174-180.
Tombaugh, J.R. (2005). Positive Leadership Yields Performance and Profitability, Development and Learning in Organizations vol. 19 (3), 15-17
Tortumlu, M., Barutcu, A. S., Akcakanat, T. ve Uzunbacak, H. H. (2020). Temel Benlik Degerlendirmesinin Is Tatminine Etkisinde Psikolojik İyi Oluşun Aracılık Rolü, Business and Economics Research Journal, 11(4), 1147-1162.
Trevino, L. K., Hartman, L. P. and Brown, M. (2000). Moral Person and Moral Manager: How Executives Develop a Reputation for Ethical Leadership. California management review, 42(4), 128-142.
Trevino, L. K., Weaver, G. R. and Reynolds, S. J. (2006). Behavioral Ethics in Organizations: A Review, Journal of Management, 32(6), 951-990.
Veenhoven, R. (1997). Advances in Understanding Happiness. Revue Québécoise de Psychologie, 18(2), 29-74.
Vermaat, J. R. C. (2005). Household Production, Health and Happiness. Doctoral Dissertation, Phd. Thesis, Wageningen University, 1-212.
Wegner, J. (2016). The manifestations of Positive Leader Roles in Classical Theories of Leadership. Journal of Corporate Responsibility and Leadership, 3(3), 91-105.
Wijewardena, N., Samaratunge, R. and Härtel, C. (2014). Creating Better Employees Through Positive Leadership Behavior in the Public Sector. International Journal of Public Administration, 37(5), 288-298.
Wooten, L. P. & Cameron, K. S. (2010). Enablers of a positive strategy: Positively deviant leadership. In P. A. Linley, S. Harrington, & N. Garcea (Eds.), Oxford handbook of positive psychology and work (53-65). Oxford: Oxford University Press.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004) SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Detay Yayıncılık, Ankara.
Youssef-Morgan, C. M., Luthans, F., & (2013). Published in Organizational Dynamics 42 (3), 198–208
Yıldız, S. ve Dumlu, B. (2020). Duygusal Emeğin Çalışan İyi Oluşuna Etkisi, Ekev Akademi Dergisi, 24(84), 551-574.
Yılmaz, C. and Hunt, S. D. (2001). Salesperson Cooperation: The İnfluence of Relational, Task, Organizational, and Personal Factors, Journal of the Academy of Marketing Science, 29(4), 335-357.
Yılmaz, H. (2011). Güçlendirici liderlik, İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım.
Yılmaz, H. (2019). Otantik Liderlik Davranışının Örgütsel Etik İklim Üzerine Yansımaları: Kantitatif Bir Çalışma, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(2), 160-182.
Yukl, G. (2012). Leadership in organizations. New Jersey: Prentice Hall.
Yurcu, G. ve Atay, H. (2015). Çalışanların Öznel İyi Oluşunu Etkileyen Demografik Faktörlerin İncelenmesi: Antalya ili Konaklama İşletmeleri Örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 17-34.
Zbierowski, P. and Gora, K. (2014). Positive Leadership: Its Nature, Antecedents and Consequences, Journal of Positive Management, 5(1), 85-99.
Zheng, X., Zhu, W., Zhao, H. and Zhang, C. (2015). Employee Well-Being in Organizations: Theoretical Model, Scale Development and Cross-Cultural Validation, Journal of Organizational Behavior, 36(5), 621-644.