Mali Dışlama Etkisi: 1975 – 2016 Dönemi Türkiye İçin ARDL Sınır Testi Sınaması

Devletler kaynak ihtiyacını çeşitli nedenlere bağlı olarak borçlanma yoluyla sağlamaktadır. Borçlanmayla finansman yöntemi, diğerlerine göre önemli bir farklılığa sahiptir. Bu da karşılığında faiz ödemesinin olmasıdır. Borçlanmayla finansmanın makroekonomik olarak ortaya çıkardığı sorunlardan önemli birisi, özel sektör tarafından kullanılan kaynakların azalması ve / veya kaynakların maliyetini artırmasıdır. Bu sorun mali dışlama etkisi (fiscal crowding-out effect) olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada, 1975 – 2016 dönemi için Türkiye’de kamu kesimi borçlanma gereği ve iç borç ödemelerinin, özel sektör yatırım harcamalarına olan uzun dönemli etkisi test edilmiştir. Eşbütünleşme analizi (uzun dönemli etki) ARDL model ile gerçekleştirilmiş, nedensellik için de Toda – Yamamoto kullanılmıştır. Uzun dönemli ilişkinin varlığı bulgulanmıştır. Uzun dönemde bağımlı değişken olan özel sektör yatırımları, bağımsız değişkenler olan KKBG ve iç borç ödemelerinden negatif yönlü etkilenmektedir. Hata düzeltme modeli yani kısa dönem ilişkide de denklem istikrarlı çıkmış ve kısa dönem denge durumu görülmektedir. Nedensellik analizi ise bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında nedenselliğin kurulduğunu göstermektedir.

Fiscal Crowding Out: ARDL Bound Test 1975 - 2016 Period For Turkey

States meet their funding needs by borrowing for various reasons. Public borrowing has a significant difference compared to others. This is the interest payment in return. One of the problems of public borrowing is that the resources used by the private sector decrease and / or increase the cost of these resources. This problem is called fiscal crowding-out effect. In this study, it is tested the long-term relationship between the public sector borrowing requirement and debt payments and the private sector investment expenditures in Turkey for 1975 - 2016 period. Cointegration analysis is performed with ARDL model, Toda - Yamamoto is used for causality. The existence of a long-term relationship has been detected. Private sector investments are negatively affected by KKBG and domestic debt payments. In the error correction model the equation is stable and the short-run equilibrium state is observed. Causality analysis shows that causality is established between variables.

PDF

___

Akın, F., (2017). “Sürdürülebilir Yüksek Büyüme İçin Yurtiçi Tasarrufların Önemi”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52 Özel sayı, ss. 284 – 302.
Akpınar, Z., (2019). “Kamu Borcunun Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Ana Bilim Dalı, Ankara.
Altıntaş, H., (2003). “Türkiye’de Petrol Fiyatları, İhracat ve Reel Döviz Kuru İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı ve Dinamik Nedensellik Analizi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), ss. 1-30.
Ataç, B., (1997). Maliye Politikası, Anadolu Üniversitesi Yayınları, No.118, 4. Baskı, Eskişehir.
Azgan, M., (2019). “Kamu Borç Stokunun Uzun Dönem Faiz Oranları Üzerindeki Etkisi: Avrupa Birliği Ülkeleri Ve Türkiye Üzerine Bir Panel Veri Analizi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi İktisat Anabilim Dalı İktisat Programı, Denizli.
Berkay, F., Ağcakaya, S., (2017). “Türkiye’de Kamusal Açıkların Finansmanında İç ve Dış Borç Tercihi: 1990-2015 Dönemi”, AKÜ İİBF Dergisi-Cilt: XIX Sayı: 1, ss. 1 – 20.
Cuestas, J. C., Mercedes, M., Javier, O., (2020). “Is government consumption really crowding out investment? Evidence from the EU28”, Universitat Jaume I Working Paper, 05.
Demirel, B., Erdem, C., Eroğlu, İ. (2017). “The crowding out effect from the European debt crisis perspective: Eurozone experience”, Int. J. Sustainable Economy, Vol. 9, No. 1, pp. 1 – 18.
Devran, Ş., Songur, M., Muratoğlu, Y., (2017). “Ekonomik Büyüme, Borç ve Enflasyon İlişkisi: AB 15 Üzerine Bir İnceleme”, Proceedings of 2nd International Conference on Scientific Cooperation for the Future in the Economics and Administrative Sciences, September 6-8, 2017, Thessaloniki, Greece, ss. 125-133.
Durmuş, M., (2003). Maliye Politikaları Teori ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi, Yaklaşım Yayınları, Ankara.
Gündüz, F. Ö., Çelikay, F., (2019). “Kamu Borç Yükünün Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Seçilmiş Ülkeler Örnekleminde Bir İnceleme”, Maliye Dergisi, 177, ss. 247-275.
Kamacı, A., Kara, S. Ş., (2019). “Üçüz Açık Hipotezi: 1974-2015 Yılları Arası Türkiye Örneği”, Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 4(8), ss. 143-154.
Karayılmazlar, E., Özgün, M., (2019). “Tasarruflar ile Dış Borçlar Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi: Türkiye Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(3), ss. 489-515.
Nandu S. S., Arun, L., (2020). “Influence of Crowding Out Effect on Public-Private Investmentan Evaluation”, Our Heritage, Vol-78-Issue-16, pp. 140 - 147.
Narayan, P. K., (2005). “The Saving and Investment Nexus For China: Evidence From Cointegration Tests”, Applied Economics, 37(17), pp. 1979-1990.
Öruç, E., (2019). “Bütçe Açıklarının Milli Gelire Etkisi: 1975-2018 Dönemi Üzerine Bir Uygulama”, Econder 2019 I. Uluslararası İktisat, İşletme ve Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metin Bildiri E-Kitabı, 18 - 20 Ekim / Ekim 2019, ss. 363-370.
Pesaran, H., Shin, Y., Smith, R. J., (2001). “Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16, pp. 289–326.
T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Ekonomik ve Sosyal Göstergeler, http://www.sbb.gov.tr/ekonomik-ve-sosyal-gostergeler/, Erişim. 25.03.2020; TCBM, EVDS, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket/#collapse_3, Erişim. 25.03.2020.
Turan, T., (2019). “Kamu Borcunun Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye İçin Eşbütünleşme Analizi”, Maliye Dergisi, 177, ss. 2-27.
Tülümce, S. Y., Yavuz, E., (2017). “Türkiye’de Borçlanma ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı, ss. 1034 - 1048.
Varghese, M. K., (2020). “Fiscal Policy: A Macroeconomic Tool for Stabilizing the Economy”, Our Heritage, Vol-68, Special Issue-36, Internatıonal Conference On Global Economic Slowdowns: India's Preparedness to Meet the Emerging Challenges Organized BY:- M.C.E. Society's Abeda lnamdar Senior College Of arts, science and commerce, Camp Pune-411001, 14th & 15th, pp. 79-87.
Yılancı, V., Aydin, M., (2016). Testing of the crowding out effect for Turkey, Global Journal on Humanites & Social Sciences. [Online]. 04, Available from: http://sproc.org/ojs/index.php/pntsbs, pp 213-217.