Dönüşümcü Liderliğin Çalışan Performansı Üzerindeki Etkisinde İş Tatmininin Aracı Rolü

Bu çalışmanın amacı dönüşümcü liderliğin çalışan performansı üzerindeki etkisinde iş tatmininin aracılık rolünün araştırılmasıdır. Bu amaçla Muğla ili Marmaris ilçesindeki dört ve beş yıldızlı konaklama işletmelerinde çalışan 282 katılımcıdan anket aracılığıyla veri toplanmıştır. Ölçek geçerliliği için doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılarak, değişkenler arası ilişkiler tespit edilmiş ve yapısal eşitlik modeli ile modelin uyum iyiliği testleri ve regresyon analizi yapılmıştır. Aracılık rolünü test edebilmek için ise dolaylı etkilerin anlamlılığına bakılmış ve bunun için boostrap yöntemi kullanılmıştır. Yapılan analizlerde dönüşümcü liderliğin çalışan performansı ve iş tatminini pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. Aracılık analizi neticesinde ise iş tatmininin dönüşümcü liderlik ile çalışan performansı arasındaki ilişkide kısmi aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir.

The Mediating Role of Job Satisfaction in the Influence of Transformational Leadership on Employee Performance

The aim of this study is to investigate the mediating role of job satisfaction in the influence of transformational leadership on employee performance. For this aim, data was collected through a questionnaire from 282 participants working in four and five star hospitality establishments in Marmaris, Muğla. Confirmatory factor analysis (CFA) was done for scale validity, relationships among variables were determined and goodness-of-fit tests and regression analysis were realised with the structural equation model. To test the mediation role, the significance of indirect effects was examined and the boostrap method was used for this purpose. In the analyzes, it was found out that transformational leadership positively influences employee performance and job satisfaction positively. As a result of the mediation analysis, it was found out that job satisfaction has a partial mediation role in the relationship between transformational leadership and employee performance.

PDF

___

Aslan, H., (2020). “Hizmetkar liderliğin iş tatmini üzerindeki etkisinde psikolojik sahiplenmenin aracı rolü”, Business and Management Studies: An International Journal, Vol 8, Issue:1, pp 196-212.
Baron, R.M. and Kenny, D., A., (1986). “The Moderator-Mediator Variable Distinction İn Social Psychology Research: Conceptual, Strategic And Statistical Considerations”. Journal Of Personallity And Social Psychology, Vol.51, No.6, 1173-1182.
Bass, B. M., Avolio, B. J., Jung, D. I., and Berson, Y. (2003). “Predicting unit performance by assessing transformational and transactional leadership”. Journal of applied psychology, 88(2), 207-218.
Bingöl, D. (1996). “Personel Yönetimi”. İstanbul: Beta Yayınevi.
Börü, D. ve Güneşer, B. (2005). “Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü”, Hacettepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 23(1), 135-156.
Bozkır, H. S. (2014). “Dönüşümcü Liderlik ile İş Tatmini Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma”, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Bushra, F., Usman, A. and Naveed, A.,(2011). “Effect of Transformational Leadership on Employees’ Job Satisfaction and Organizational Commitment in Banking Sector of Lahore (Pakistan)”, International Journal of Business and Social Science, c. 2, s. 18, 263.
Carless, S. A., Wearing, A. J., & Mann, L. (2000). “A short measure of transformational leadership”, Journal of business and psychology, 14(3), 389-405.
Çekmecelioğlu, H. (2014). “Göreve ve İnsana Yönelik Liderlik Tarzlarının Örgütsel Bağlılık, İş Performansı ve İsten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkileri”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Kocaeli. Sayı 28:21-34.
Chen, F. C., Ku, E., Shyr, Y. H., Chen, F. H., Chou, S. S. (2009). “Job demand, Emotional Awareness, and Job Satisfaction in İnternships: The Moderating Effect of Social Support”, Social Behavior and Personality: an international journal, 37(10), 1429-1440.
Çöl, G., (2008). “Algılanan Güçlendirmenin İş gören Performansı Üzerine Etkileri”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, cilt; 9, Sayı;1, ss.35-46.
Güğerçin, U., ve Ay, Ü. (2016). “Etik Konumun Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi: Etik Konum Kuramı Çerçevesinde Bir Analiz”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19 (32), 34-46
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe, Yöntem, Analiz “(3. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hackman, J. Richard and Oldham, Greg R. (1975). "Development of The Job Diagnostic Survey." Journal Of Applied Psychology, 60.2: 159-170.
İraz, R., ve Akgün, Ö. (2011). “Örgütsel Bağlılığın Çalışma Performansına Üzerine Ölçmeye Yönelik Bir Çalışma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 14(1-2), 225-250.
Kammerhoff, J., Lauenstein, O., & Schütz, A. (2018). “Leading toward harmony–Different types of conflict mediate how followers’ perceptions of transformational leadership are related to job satisfaction and performance”, European Management Journal,1-12.
Karahan, A. (2008). “Hastanelerde Liderlik ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 10(1), 145-162.
Karcıoğlu, F. ve Kaygın, E., (2013). “Girişimcilik Sürecinde Dönüştürücü Liderlik Anlayışı: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, c. 27, s. 3, 4
Kim, W. G. ve Brymer, R. (2011). “The Effects of Ethical Leadership on Manager Job Satisfaction, Commitment, Behavioral Outcomes, and Firm Performance”, International Journal of Hospitality and Management, 30: 1020-1026.
Kirkman, B. L., and Rosen, B. (1999). “Beyond Self-Management: Antecedents And Consequences Of Team Empowerment”, Academy of Management journal, 42(1), 58-74.
Lok, P. ve Crawford, J. (1999). “The Relationship Between Commitment and Organizational Culture, Subculture, Leadership Style and Job Satisfaction in Organizational Change and Development”, Leadership&Organizational Development Journal, 20 (7), 365-374.
Maqsood, S., Bilal, H., Nazir, S. ve Baig, R. (2013). “Manager’s Leadership Styles and Employee’s Job Satisfaction”, Human and Social Science Research, 1(2), 139-144.
Mert, G., Dördüncü, H., ve İcaz, S. (2019). “Dönüştürücü Liderlik Davranışlarının İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Vakıf Üniversitesi Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 65 Ağustos.
Meydan, C. H., ve Şeşen, H. (2015). “Yapısal Eşitlik Modellemesi: AMOS Uygulamaları”, (2.Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Mihalcea, A. (2014). “Leadership, Personality, Job Satisfaction And Job Performance”, ProcediaSocial and Behavioral Sciences, 127, 443-447.
Mihalcea, A. (2014). “Leadership, Personality, Job Satisfaction And Job Performance”, ProcediaSocial and Behavioral Sciences, 127, 443-447. Mohammad, S., I., S., AL-Zeaud, A., H., ve Batayneh, A., M., E., (2011). “The Relationship Between Transformational Leadership and Employees’ Satisfaction at Jordanian Private Hospitals”, Journal of Business and Economic Horizons, c. 5, s. 2, 39.
Neves, P., and Eisenberger, R. (2012). “Management Communication And Employee Performance: The Contribution Of Perceived Organizational Support”, Human performance, 25(5), 452-464.
Özalp, İ. ve Öcal, H., (2000). “Örgütlerde Dönüştürücü (Transformational) Liderlik Yaklaşımı”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c. 3, s. 4 ,210-211.
Pillai, R., Schriesheim, C. A. ve Williams, E. S. (1999). “Fairness Perceptions And Trust As Mediators For Transformational And Transactional Leadership: A Two-Sample Study”, Journal of Management, 25(6), 897-933.
Pugh, S. Douglas, (1991), “Organizational Behaviour”, Prentice Hall Interneational (UK) Ltd.
Rizi R. M., Azadi, A., Farsani, M. E. ve Aroufzadi, S. (2013). “Relationship Between Leadership Styles and Job Satisfaction Among Physical Education Organizations Employees”, European Journal of Sports and Exercise Science, 2(1), 7-11.
Rousseau, Denise M. ve Parks, Judi Parks. (1993). “The Contracts of Individuals and Organizations” Research in Organizational Behavior, Sayı; 15, ss.1-43.
Şahin, F., Sarıdemir, T. (2016). “Okul Müdürlerinin Liderlik Stillerine Göre Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarının ve Evlilik Doyumlarının İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1): 391-426, Ankara. 6.
Schwarz, G. (2017). “Transformational Leadership And Job Performance: The Role Of Organizational İdentification”, In The Palgrave handbook of leadership in transforming Asia (ss. 519-539). Palgrave Macmillan, London.
Sigler, T. H., and Pearson, C. M. (2000). “Creating An Empowering Culture: Examining The Relationship Between Organizational Culture And Perceptions Of Empowerment”, Journal of Quality Management, 5(1), 27-52.
Spector, P. E. (1985). “Measurement Of Human Service Staff Satisfaction: Development Of The Job Satisfaction Survey”, American journal of community psychology, 13(6), 693-713.
Sungu, L. J., Weng, Q., & Xu, X. (2019). “Organizational Commitment And Job Performance: Examining The Moderating Roles Of Occupational Commitment And Transformational Leadership”, International Journal of Selection and Assessment. 27, 280–290.
Tekin, E., (2019), “Paternalist Liderliğin İş Tatmini ve Çalışan Performansına Etkisi Üzerine Bir Araştırması”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1), 178-204.
Tengilimoğlu, D. (2005). “Hizmet İşletmelerinde Liderlik Davranışları ile İş Doyumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:1.
Thomas, W. H. (2017). “Transformational Leadership And Performance Outcomes: Analyses Of Multiple Mediation Pathways”, The Leadership Quarterly, 28(3), 385-417.
Tok, N., T. ve Bacak, E., (2013). “Öğretmenlerin İş Doyumu ile Yöneticileri İçin Algıladıkları Dönüşümcü Liderlik Özellikleri Arasındaki İlişki”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, c. 10, s. 1, 1143.
Turunç, Ö., Çelik, M. (2010). “Algılanan Örgütsel Desteğin Çalışanların İş-Aile, Aile-İş Çatışması, Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Savunma Sektöründe Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 209-232.
Turunç, Ö., Tabak, A., Şeşen, H. ve Türkyılmaz, A. (2010). “Çalışma Yaşamı Kalitesinin Prosedür Adaleti, İş Tatmini, İş Stresi ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi”, "İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 12, (3): 79-96.
Tutar, H. ve Altınöz, M., (2010), “Örgütsel İklimin İş gören Performansı Üzerine Etkisi: Ostim İmalat İşletmeleri Çalışanları Üzerine Bir Araştırma” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Cilt: 65 Sayı: 2, ss. 196-218.
Voon, M. L., Lo, M. C., Ngui, K. S. ve Ayob, N. B. (2011). “The Influence of Leadership Styles on Employees’ Job Satisfaction in Public Sector Organizations in Malaysia”, International Journal of Business, Management and Social Sciences, 2, (1): 24-32.
Vroom, V., (1964). “Work and Motivation”, Willey, New York.
Walumbwa, F. O., Orwa, B., Wang, P. ve Lawler, J. J. (2005). “Transformational Leadership, Organizational Commitment, And Job Satisfaction: A Comparative Study Of Kenyan And US Financial Firms”, Human Resource Development Quarterly, 16(2), 235-256.
Wang, G., Oh, I. S., Courtright, S. H., & Colbert, A. E. (2011). “Transformational Leadership And Performance Across Criteria And Levels: A Meta-Analytic Review Of 25 Years Of Research”, Group & Organization Management, 36(2), 223-270.
Yılmaz, A. ve Ceylan, Ç. B. (2011). “İlköğretim Okul Yöneticilerinin Liderlik Davranış Düzeyleri ile Öğretmenlerin İş Doyumu İlişkisi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(2), 277-394.
Yılmaz, H.A., Dönmez, A. (2013). “İş Doyumunu Tayin Eden Bazı Psikolojik ve Demografik Değişkenler”, Ankara Üniversitesi, Türk Psikoloji Yazıları.16(31), 91-97.
Yukl, G. (1989). “Managerial Leadership: A Review of Theory and Research”, Journal of Management, 15(2), 251-289.
Yusof, A. (2002). “Transformational Leadership Behaviours of Athletic Directors and Their Effects on Coaches’ Job Satisfaction”, Pertanika Journal of Social Sciences and Humanities, 10(1), 1-8.
Zhao, X, Lynch, J.G. Ve Chen, Q. (2010). “Reconsidering Baron And Kenny: Myths And Truths About Mediation Analysis”, Journal Of Consumer Research Inc., Vol. 37, No. 2, 197-206.
Zhu, W., Avolio, B. J. ve Walumbwa, F. O. (2009). “Moderating Role Of Follower Characteristics With Transformational Leadersihip And Follower Work Engagement”, Group & Organization Management, 34(5), 590-619.