Liderlik Olgusu Ve Katılımcı Liderlik Özellikleri Üzerine Nitel Araştırma:“Bir Sivil Toplum Kuruluşunda Uygulama Örneği

Bu çalışma, liderlik olgusu ve katılımcı liderliğin üyeleri arasında nasıl değerlendirildiğini, gönüllü bir sivil toplum kuruluşu olan Arama Kurtarma Derneği’nin bakış açısıyla olumlu ve olumsuz yönlerini tespit etmek, üyelerin katılımcı liderliğe olan bakışları, liderlik noktasındaki görüşlerini tespit etmek amacıyla yürütülmüştür. Bu maksatla Türkiye’de 36 noktada faaliyet gösteren yaklaşık 2110 gönüllüsüyle Arama Kurtarma Derneği (AKUT) ekip üyelerinden Ankara ekibi çalışma grubu olarak seçilmiştir. Akut Ankara ekibinin olağanüstü durumlarda çağrılan 96 üyesi bulunmaktadır. 40 kişilik aktif olarak çalışan üyelerden seçilen 13 kişi ile mülakat yöntemiyle yüz yüze görüşülmüştür. Her katılımcıya aynı sorular sorularak alınan cevaplar baştan sona dinlenmiş, yazına çevrilerek okunmuştur. Cevaplar alt alta sıralanarak veriler arasında bağlantı kurulmaya çalışılmıştır. Bu anlamda farklı bakış açılarından bir sentez oluşturma konusunda içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre katılımcı liderin ilk özelliğinin üyeleriyle aralarında herhangi bir güç mesafesi olmadan hep beraber bir arada olabilmeleri, sonrasında gelen özellikleri arada engel olmadan iletişime açıklık, değişimleri dikkate alan ve uygulayan olmak. Son olarak üyeler arasında bu bileşenlerle meydana gelen uyum ve karşılıklı sinerji olduğu görülmüştür.

Qualitative Research Into Leadership And Chaacteristics Of Participatory Leadership “A Sample Application In A Non-Governmental Organisation”

This study aims to determine the way the phenomenon of leadership and participatory leadership are evaluated by members from their perspectives with positive a well as negative aspects, to raise awareness, and to determine how members look at participatory leadership and their views on leadership. Ankara team of Search and Rescue Association (AKUT) with its approximately 2110 volunteering members active in 36 different points in Turkey was chosen as the study group. AKUT Ankara Team has 96 members who are summoned in cases of emergency.13 participants were interviewed face-to-face. Each participant was asked to answer the same questions; their answers were listened from the beginning to the end, and were transcribed to read later. The responses were listed, and efforts were made to set up ties between them. Content analysis was used in order to make a synthesisof the participants’ diverse perspectives. The findings demonstrated that the first characteristic of participatory leadership was being together with the members with no distance of power, and which was followed by being open to communication without obstacles, considering changes and implementing them respectively. And it was found that the final characteristic was the harmony between members by means of these components and synergy.

PDF

___

Zel, U. (2011). Kişilik ve Liderlik, Nobel Yayıncılık, Ankara.
Zel, U. (2001). Kişilik ve Liderlik, Seçkin Yayıncılık, İstanbul.
Yiğit, R. (2002). İyi Bir Lider Olmanın Yolları, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 6/1, 17-21.
Yılmaz, M. K. (2011). Çalışanların Liderlik Tiplerine İlişkin Algılamaları İle Motivasyon İlişkisi: Özel Sektör ve Kamu Sektörü Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin yayıncılık
Yeşilyurt, P. (2007). Türk ve İtalyan Yöneticilerin Liderlik Tarzları: Türkiye’de Faaliyet Gösteren Türkİtalyan Ortak Girişimlerinde Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Yalçın, A. (1993). Yöneticilikten Liderliğe, İktisat ve İş Dünyası Dergisi, İstanbul.
Uğurluoğlu, Ö. ve Çelik, Y. (2009). Örgütlerde Stratejik Liderlik ve Özellikleri, Hacettepe Üniversitesi Sağlık İdaresi Dergisi, 12/2, 121-156.
Tunçer, P. (2011). Örgütsel Değişim ve Liderlik, Sayıştay Dergisi, 80, 57-84.
Tengilimoğlu, D. (2005). Kamu Ve Özel Sektör Örgütlerinde Liderlik Davranışlarının Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 1-16.
Telli, E. Ünsar, A. S. Oğuzhan, A. (2012). Liderlik Davranış Tarzlarının Çalışanların Örgütsel Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Eğilimleri Üzerine Etkisi: Konuyla İlgili Bir Uygulama, Meslek Yüksekokulları Elektronik Dergisi, Aralık, 135-150.
Strauss, A. ve Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, New Delhi, SAGE Publications.
Silverman, D. (2001). Interpreting Qualitative Data: Methods for Analysing Talk, Text and Interaction, London, SAGE Publication.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz,M. (2005).Örgutsel Psikoloji, Alfa Aktuel, Bursa.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz M., (1995). Örgütsel Psikoloji, Ezgi Kitapevi, Bursa.
Sabuncuoğlu, Z. (1987). Çalışma Psikolojisi, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa.
Özutku, H. (2008). Örgüte Duygusal, Devamlılık ve Normatif Bağlılık İle İş Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37/2, 79-97.
Özgen, Ebru (2003). İletişim ve Liderlik, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı 18, Ankara, s. 117.
Kurucu, H. (2014). Yönetim Dilimi Ders Notları, http://mebk12.meb.gov.tr/meb_ iys_dosyalar/63/09/973840/dosyalar/2014_04/04082948_zet.pdf, Erişim Tarihi. 17.12.2014.
Kılıçlar, A. ve Düzgün, E. (2014). Yöneticilerin Liderlik Davranışları İle İşgörenlerin İş Tatmin Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Ankara’daki Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama, İşletme Araştırmaları Dergisi, 6/3, 179-199.
Kaya, Y. K.(1993). Eğitim Yönetimi, Set Ofset Matbaacılık, Ankara.
Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara, Nobel yayın dağıtım.
İnce, M., Bedük, A., Aydoğan, E. (2004). Örgütlerde Takım Çalışmasına Yönelik Etkin Liderlik Nitelikleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dergisi, 11, Konya.
Glaser, B. ve Strauss, A. (1967). The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research.United States: Aldine Publishing Company.
Fişek, K. (1979). Yönetim, Ankara Üniversitesi S.B.F. Yayınları, Ankara.
Ezzy, D. (2002). Qualitative Analysis: Practice and Innovation. Crows Nest: Routledge.
Erşangur, C. (2003). İşletmede Çalışanları Performanslarını Arttırma ve Performanslarını Değerlendirmede Katılmalı Yönetimin Önemi ve Niğde Sanayi İşletmelerinde Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
Eren, E. (2003). Yönetim ve Organizasyon (Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar), 6. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul.
Eren, E. (1993). Yönetim Psikolojisi, Genişletilmiş 4. Bası, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
Ekici, K. M. (2005).Günümüz İş Dünyasında En Çok Karıştırılan İki Temel Kavram: Liderlik Ve Yöneticilik, http://www.egm.gov.tr/egitim/dergi/ eskisayi/43/web/makaleler/Kenan_Mehmet_EKICI.htm, (Erisim Tarihi: 26.05.2015).
Dey, I. (1993). Qualitative Data Analysis: A User Friendly Quide For Social Scientists. Routledge.
Denzin, N. ve Lincoln, Y. (1994). The Sage Handbook of Qualitative Research. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Demir, C., Yılmaz, M. K., Çevirgen, A. (2010). Liderlik Yaklaşımları ve Liderlik Tarzlarına İlişkin Bir Araştırma, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2/1, 129-152.
Çağlar, İ. (2004). İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencileri ile Mühendislik Fakültesi Öğrencilerinin Liderlik Tarzına İlişkin Eğilimlerinin Karşılaştırmalı Analizi ve Çorum Örneği, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, Çorum.
Chynoweth, Carly (2008). Leaders Who Put Onus on the Led, http://business.timesonline.co.uk/tol/business/career_and_jobs/senior_executi ve/article3319315.ece , (Erisim Tarihi: 26.05.2015).
Bolat, T. ve Seymen, O. A. (2003). Örgütlerde İş Etiğinin Yerleştirilmesinde Dönüşümcü Liderlik Tarzının Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6/9, 59-85.
Binbasıoğlu, C. ve Binbasıoğlu, E. (1992). Endüstri Psikolojisi, Kadıoğlu Matbaası,Ankara.
Bakan, İ. ve Büyükbeşe, T. (2010). Liderlik Türleri ve Güç Kaynaklarına İlişkin Mevcut-Gelecek Durum Karşılaştırması: Eğitim Kurumu Yöneticilerinin Algılarına Dayalı Bir Alan Araştırması, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12/24, 73-84.
Aykan, E. (2002). Girişimcilik ve Girişimcilerin Liderlik Davranışları Kayseri’de Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
Arıkanlı, A., Ulubaş, B., (2004).Yönetim Fonksiyonları ve Yönetici Davranışları, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Yayını, Ankara.