HASTA HAKLARINA UYMA ALGISININ ÇALIŞANLARIN ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: ÖZEL HASTANE ÇALIŞANLARI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA
Bu araştırma hasta hakları ve örgütsel bağlılık kavramını ele almakta ve hasta hakları uygulamalarının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisini değerlendirmektedir. Konu ile ilgili yapılan literatür araştırması sonucunda ve kuramsal açıklamalara dayanarak, örgütsel bağlılığın belirleyici faktörlerinin kurumun hasta haklarına verdiği önem olabileceği öne sürülmüştür. Hasta hakları uygulamaları ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi tespit edebilmek üzere hastanelerde çalışan idari personel ve sağlık personeli üzerinde bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın amacı kurumun hasta haklarına verdiği önem ile çalışanların örgütsel bağlılık tutumu arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu çalışma ile hastanelerde hasta hakları uygulamalarına riayet edilmesinin çalışan bağlılığına etkisini tespit etme yönünde sonuç elde etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini İstanbul ilinde bulunan özel bir hastane zincirinde görev yapmakta olan idari ve sağlık personeli oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında Aşkar’ın (2006) “Hasta Hakları Ölçeği” ile Meyer ve Allen (1997) tarafından geliştirilen Boylu, Pelit ve Güçer (2007) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre hasta hakları uygulamaları ile çalışan bağlılığı algısı arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Hastalara sunulan hizmetin hakkaniyetiyle çalışanların kurumlarına güven duydukları düşünülmektedir. Bunun sonucu olarak kuruma bağlılıklarında artışın görülebileceği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonucunda hasta hakları uygulamaları ile sağlık çalışanlarının bağlılığına ilişkin değerlendirmelere yer verilmiştir.
THE INFLUENCE OF PERCEPTIONS OF PATIENTS' RIGHTS ON ORGANIZATIONAL COMMITMENT OF EMPLOYEES: A SURVEY ON PRIVATE HOSPITAL EMPLOYEES
This research addresses the concept of patient rights and organizational commitment and assesses the impact of patient rights enforcement on organizational commitment. As a result of the literature survey on the subject, and based on theoretical explanations, it has been suggested that one of the determining factors of organizational commitment may be the importance that the institution places on patient rights. A survey was conducted on the administrative staff and health personnel working in the hospitals to determine the relationship between patient rights enforcement and organizational commitment. The purpose of this study is to examine the relation between the importance of the aimed institution to patient rights and the attitude of employees to organizational commitment. With this study, it was aimed to determine the effect of observing patient rights applications in hospitals on employee commitment. The sample of the research is the administrative and health personnel who are working in a special hospital chain in the province of Istanbul. Within the scope of the research, "Patient Rights Scale" of Aşkar (2006) and "Organizational Commitment Scale" adapted to Turkish by Boylu, Pelit and Güçer (2007) developed by Meyer and Allen (1997). According to the results obtained, there was a significant relationship between patient rights applications and employee commitment perception. It is thought that the service offered to the patient is trusting the institutions of employees with justice. As a result, the increase in institutional loyalty has been achieved. The results of the research included evaluations of health workers' commitment and patient rights enforcement.
___
- Weiss H. M., Cropanzano Russell, (1996)."Affeetive Events Theory: A Theoretical Diseussion Of The
Strueture, Causes And Consequenees Of Affeetive Experienees At Work", Research İn
Organisational Behavior, Cilt:18, Sayı:1, s:1-79.
- Uğan Çiğdem (2015). Hasta Hakları Algısının Gelişmesinde Medyanın Etkisi, Sakarya Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
- Turla A., Karaarslan B., Kocakaya M., Pekşen, Y. (2005).“Hastalara Yeterince Aydınlatma YapılıpYapılmadığı
Ve Onam Alınması Durumunun Saptanması”, Turkiye Klinikleri Journal Of Forensic
Medicine, Cilt:2, Sayı:2, s:33-38.
- Tunçer P., (2013). “Örgütlerde performans değerlendirme ve motivasyon”, Sayıştay Dergisi Cilt:1,
Sayı:88, s:87-108.
- Teke A., Uçar M., Demir C., Çelen Ö., Karaalp T., (2007). “ Bir Eğitim Hastanesinde Görev Yapan
Hemşirelerin Hasta Hakları Konusundaki Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi”, TSK Koruyucu
Hekimlik Bülteni, Cilt:6, Sayı:4, s:259-266.
- Tanrıverdi H., Özmen M.E., (2011)."Sağlık Çalışanlarının Hasta Haklarına İlişkin Bilgi Düzeylerinin
Hasta Memnuniyetine Etkisi" Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:15, Sayı:3, s: 85-109.
- Tankoç Sevilay (2015). Hasta Hakları Birim Faaliyetlerinin Hastane Yönetim Süreçlerinin
İyileştirilmesine Olan Katkısının Çalışan Algısı Üzerinden Ölçülmesi: Bir Eğitim ve Araştırma
Hastanesi Uygulaması, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim
Dalı İşletme Programı, Yüksek Lisans Tezi.
- Sur H., Söylemez D., Özkan E., Belirgen M., Toker S., Ercan H., Hayran O., (2000).“Hekim ve
Hastaların Hasta Haklarına Yaklaşımları, 1. Ulusal Sağlık İdaresi Kongresi Bildiri Kitabı” Ankara, s:403-
407.
- Öztürk, H., Yılmaz,F., Hindistan, S., Çilingir, D., Yeşilçiçek,K., (2007).“Hekim, Hemşire ve Hastaların
Hastanede Uygulanan Hasta Haklarını Değerlendirmeleri”, Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi
Dergisi, Cilt:15, Sayı:3, s:145-152.
- Özer A., Günay O., (2007). “Kayseri İl Merkezinde Çalışan Hekimlerin Hasta Hakları Konusundaki Bilgi
Düzeyleri”, Erciyes Tıp Dergisi (Erciyes Medical Journal ) , Cilt:29, Sayı:1, s:56-63.
- Özata, Burhan (2015). “Hastanelerde Görev Yapan Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık
Düzeylerinin Belirlenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, Cilt:18,
Sayı:1, s:155-166.
- Ölçer, F., (2005).“Departmanlı Mağazalarda Motivasyon Üzerine Bir Araştırma”, Erciyes Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, s:1-26.
- Northcraft, G. B., & Neale, M. A. (1990). Organizational Behavior: A Management Challenge. NY:
The Dryden Press, New York.
- Muhsin H., Gökgöz G. S., Yaşar Ö.,(2007). “Örgütsel Güvenin Belirleyici Faktörleri ve Bankacılık
Sektöründe Bir Uygulama”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:17, Sayı:5 s:187-206.
- Mowday R. T., Steers R. M., Porter L. W., (1979).“The Measurement of Organizational
Commitment”, Journal of Vocational Behavior, Cilt:45, Sayı:14, s:224-247.
- Meyer J. P., Stanley D. J., Herscovitch L., Topolnytsky L., (2002).“Affective, Continuance, and
Normative Commitment to the Organization: A Meta-Analysis of Antecedents, Correlates, and
Consequences”, Journal of vocational behavior, Cilt:1 Sayı:61, s:20-52.
- Meyer J. P., Allen N. J., (1991). “A Three-Component Conceptualization of Organizational
Commitment”, Human resource management review, Cilt:1, Sayı:1, s:61-89.
- Meyer ,J. P., Allen, N. J., (1997). Commitment in The Workplace. Sage Publications, No:55, London.
- Maslow A. H., (1943). “A Theory of Human Motivation", Psychological review, Cilt:50, Sayı:4, sayfa:
370
- Leong C.S., Furnham A. , Cooper C.L. (1996). “The Moderating Effect of Organizational Commitment
on the Occupational Stress Outcome Relationship”, Human Relations, Cilt 49, Sayı 10, s:1345-1361.
- Kişioğlu A. N., Tüfekçi F., Uskun E., Bakır B., (2001). “An evaluation of informing and informed
consent procedure inhospitalized patient in a state hospital” Turkiye Klinikleri Journal of Medical
Ethics, Law and History, Cilt:9, Sayı:2, s:98.
- Karataş H., Kaya Ö. K., Aksoy Ş., Çelik P., Erenler F., (2004). “The Expectations of Families Who
Applied to Pediatric Outpatient Clinics and The Evaluation of These Expectations from Patients'
Rights Perspective”, Turkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics, Law and History, Cilt:12, Sayı:1,
s:10.
- http://www.saglikhakki.org/hastahak-ic.htm , 30.07.2017.
https://www.saglik.gov.tr/TR,10461/hasta-haklari-yonetmeligi.html, 11.08.2017.
- Hair J. F., Black W. C., Babin B. J., Anderson R. E., Tatham R. L. (1998). “Multivariate Data Analysis”
Cilt:5, Sayı:3, s:207-219.
- Fisher C. D., Ashkanasy N. M., (2000). “The Emerging Role of Emotions in Work Life: An
Introduction”, Journal of organizational Behavior, Cilt:49, Sayı:2, s: 123-129.
- Ergüden Merve (2015). Sağlık Kurumlarında Hasta Hakları Kapsamında Hasta Memnuniyetsizliğini
Etkileyen Faktörlerin Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Toplam Kalite
Yönetimi Anabilim Dalı, Kalite Yönetimi Programı Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- Donnelly, J. (1995). Teoride ve Uygulamada Evrensel İnsan Hakları, Yetkin Yayınları, Ankara.
- Dicle B. G., (2003). “Sağlık Hizmeti Talep Edenlerin Beklenti ve Bilgilerinin Evrensel Hasta Hakları
Tanımlarına Göre Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Çekmecelioğlu, H. G., (2005).”Örgüt İkliminin İş Tatmini Ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir
Araştırma”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:6, Sayı:2, s:23-39.
- Brotheridge C. M., Grandey A. A.,(2002). “Emotional Labor and Burnout: Comparing Two
Perspectives of People Work”, Journal of vocational behavior, Cilt:60, Sayı:1, s:17-39.
- Boylu Y., Pelit E.,Güçer E.,(2007). “Akademisyenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir
Araştırma”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt:44, Sayı:511, s:55-74.
- Baş K., Taş H.Y., Özcan S.,(2013).“Sağlık Sektöründe Bilgi Asimetrisinin Hasta Memnuniyetine Etkisi:
Yalova Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde Bir Uygulama”, International Conference On Eurasian
Economies, Cilt:7, Sayı:3, s:822-831.
- Balay, Refik (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- Allen N. J., Meyer J. P., (1990). “The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and
Normative Commitment to the Organization”, Journal of occupational and organizational
psychology, Cilt:63, Sayı:1, s:1-18.
- Albrecht S. L., Travaglione T.,(2003). “Trust in Public Sector Senior Management”, International
Journal of Human Resource Management, Cilt:14, Sayı:2, s:1-17.