BAHAR AYDIN CAN, SAİT ENGİNDENİZ, ONUR CAN

KIRSAL KALKINMADA KOOPERATİFLERİN ROLÜ VE ÖNEMİ; SS ÇAVUŞLU TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ ÖRNEĞİ

Kooperatiflerin toplumun büyük bir bölümünü oluşturan ve ekonomik yönden güçsüz olan kesimin harekete geçirecek gelişmeye katkılarını sağlamada etkili bir araç olarak kullanılması giderek önem kazanmakta ve kalkınma planlarında yer almaktadır. Türkiye’de tarımsal amaçlı kooperatiflerin % 82.5’i tarımsal kalkınma kooperatifi ve sulama kooperatiflerinden oluşmaktadır. Küçük aile işletmelerinin tarımsal girdi temini, ürettikleri ürünleri değerinde bir fiyatta satılması, beklentilerin karşılanması ve bu işletmelerin devamlılığının sürdürülebilmesi için tarımsal amaçlı kooperatif çatısı altında toplanması ile mümkündür. Türkiye’nin en fazla milli gelirine sahip, Kocaeli ili ülke ekonomisinde sanayi ve hizmet sektörüne sağladığı katkı bakımından önemli yere sahiptir. Kocaeli ilinin ekonomisi sanayi ve hizmet sektörü ağırlıklı olmasına rağmen, tarımsal üretime uygun ekosistemi, hızla çoğalan kent nüfusunun temel ihtiyaçlarının karşılanması, nüfusun % 6.35’lik kısmını teşkil eden bucak ve köylerinin büyük bir kısmının tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlamakta olması, tarımsal alanda sağlanabilecek, kalkınmada önemli bir yeri olan tarımsal kooperatiflerin durumunun ortaya konulması, konuyu önemli kılmaktadır Bu amaçla Kocaeli ili Derince ilçesine bağlı Çavuşlu Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, kırsal alanda kooperatiflerin katkılarını ortaya koyabilecek bir örnektir. Çavuşlu köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi çiğ süt ve büyükbaş hayvan yemi alanında faaliyetini sürdürmektedir. Çalışmada, kırsal alanda kalkınma kooperatiflerinin, işleyiş ve örgütlenmesinde karşılaştıkları sorunların tespiti ve bunların çözümü için kooperatifleşme yapısı ayrıntılı olarak incelenmesi, konuya ilişkin çözüm önerilerinin getirilmesi amaçlanmaktadır.

THE ROLE AND IMPORTANCE OF COOPERATIVES IN RURAL DEVELOPMENT: THE CASE OF ÇAVUŞLU AGRİCULTURAL DEVELOPMENT COOPERATİVE WITH LIMITED LIABİLITY

The use of cooperatives as a powerful instrument in setting the people who are in majority but economically weak in motion and enabling them to contribute to development becomes more important and is included in development plans. 82.5% of agricultural cooperatives in Turkey are agricultural development cooperatives and irrigation cooperatives. It is possible for family-owned enterprises to procure agricultural input, sell their products at reasonable prices, fulfill their expectations and be sustainable only by means of gathering under the umbrella of agricultural cooperatives. Kocaeli, which is a province with the highest national income in Turkey, has a significant place in national economy in terms of contribution to industry and service sectors. Industry and service sectors predominate the economy of Kocaeli. However, the province has an ecosystem suitable for agricultural production, the basic needs of her rapidly increasing urban population have to be met, and the majority of her sub-districts and villages - comprising 6.35% of the population – make a living from agriculture and stockbreeding. In addition to these, putting forth the situation of agricultural cooperatives, which play an essential role in agricultural development, for consideration makes the subject important. The Agricultural Development Cooperative of Çavuşlu village located in Derince district of Kocaeli province serves as a model in demonstrating the contributions of cooperatives in rural areas. Çavuşlu Agricultural Development Cooperative operates in the fields of raw milk and cattle feed. The purpose of this study is to identify the operational and organizational problems encountered by development cooperatives in rural areas, analyze the structure of cooperation in detail and propose solutions.

PDF

___

Yılmaz, S., Erdilal, R., Kebapçıoğlu, T (2009), “Su Ürünleri Sektöründeki Ekonomik Organizasyonlardan Üretici Birlikleri”, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, C:22, S:2, s:223-232.
Turan, N., 2002, Kooperatif İşletmelerin Ekonomik ve Toplumsal Kalkınmayı Gerçekleştirmede Başarı Sağlamalarında Etkili Olan Faktörler ve Bu Faktörlerin Türk Kooperatif İşletmeciliği Açısından Ele Alınması, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c:4, s:2, s:83-99.
S.S.Çavuşlu Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Yönetici Kayıtları (2017)
Saner, G., Uçar, K., Ağır, H.B.,2012, “Kırsal Kalkınmada Kooperatifçiliğin Rolü “İzmir-Seferihisar Gödence Tarımsal Kalkınma Kooperatifi” Örneği”, 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, s:1054- 1059, Konya.
Mülayim, Z.G (1999), Kooperatifçilik, Yetkin Yayınları, Ankara.
Koç, H(1995), Kooperatifçilik, Gazi Büro Kitabevi, Ankara.
Kocaeli Valiliği Gıda Tarım ve Hayvancılık İL Müdürlüğü Faaliyet Raporu(2016).
Karlı,B., Çelik, Y (2003), “GAP Alanındaki Tarım Kooperatifleri ve Diğer Çiftçi Örgütlerinin Bölge Kalkınmasındaki Etkinliği, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No:97, Ankara.
Gülçubuk, B (2014), Kırsal Kalkınma Nedir? Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, http://www.kirsalcevre.org.tr/ foto/file/kirsal_kalkin ma_politikalari_bulentg.pdf (05.09.2017).
Everest, B (2009), “Tarımsal Ürünlerin Pazarlanmasında Çiftçi Örgütlerinin Rolü ve Önemi: Çanakkale Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Çanakkale.
Dilmen, Ö( 1993), “Kırsal Sanayinin Geliştirilmesinde Tarımsal Kooperatiflerin Önemi, Kırsal Sanayi Sempozyumu”, s:290-291, Ankara.
Çetin, H., 2013, “Kamu Ekonomisi Yönünden Türkiye’de Kırsal Kalkınma Sürecinde Kooperatifçiliğin Rolü: Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Örneği”, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı, İzmir.
Başaran, B; İnan, İ.H(2014), “Kırsal Alanda Sanayileşme: S.S. Mursallı Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Örneği”, XI.Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, s:275-281, Samsun.
Aydoğan, M., Yulafçı, A. (2013), “Samsun İlindeki Tarımsal Üretici Örgütlerinin Yapısal Sorunlarının Belirlenmesi. Proje Sonuç Raporu”, Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Samsun
Anonim, 2013, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Stratejik Plan 2013-2017, Ankara, http://www.tarim.gov.tr/SGB/Belgeler/ Stratejik%20Plan%202013-017.pdf(08.09.2017).
Alkan, Y., 2016, “Tarım Kooperatiflerinin İstihdam Üzerindeki Etkileri”, Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, s:4, s:113-131.