Modern İsrail’de Karâî Olmak: Mısır Kökenli Karaîlerin İsrail’deki Sorunları

Karâîlik, MS. VIII. yüzyılda Irak'ta doğan anti-Talmudist bir harekettir. Bu hareketin, hâkim zihniyet olan Rabbânî Yahudilikle en büyük farkı, Tanah'ı dinî hükümlerin yegâne kaynağı olarak kabul etmesi ve Talmud muhalifi olmasıdır. Günümüzde, başta İsrail olmak üzere Kuzey Amerika, Rusya, Litvanya, Ukrayna, Polonya ve Türkiye'de az da olsa belli bir sayıya ulaşan Karâî nüfusu vardır. Bunlar arasında İsrail, en fazla Karâî nüfusu barındırmasıyla ön plana çıkar.Bu çalışmada esas olarak, XX. yüzyılda Mısır'dan göç eden ve günümüz İsrail devletinde yaşayan Karâîlerin çoğunluğunu oluşturan Mısır kökenli Karâîlerin durumu ele alınacaktır. İlk bölümde, Karâîlik hakkında genel bilgiler verilecektir. İkinci bölümde ise Karâîlerin İsrail'e göçleri, bu göç sürecinde yaşananlar ve göç sonrasında devlet ve toplumla olan mevcut ilişkileri incelenecektir. Çalışma, genel bir değerlendirme ile son bulacaktır

Being A Karaite In Modern Israel: The Problems of Egyptian-born Karaites in Israel

Karaism is an anti-Talmudist movement which was born in Iraq in the VIII. century C.E. The greatest difference between this movement and mainstream Rabbinic Judaism is that it regards Tanakh as the sole source of religious rules and is the opposite of Talmud. At present, there are Karaite population reaching a certain number in North America, Russia, Lithuania, Ukraine, Poland, Turkey and especially in Israel. Among them, Israel comes to the forefront with the largest population of Karaites. In this study, the situation of the Egyptian-born Karaites who emigrated from Egypt in the 20th century and constitute the majority of the Karaites living in present-day Israeli state will be discussed basically. In the first chapter, general information about Karaism will be given. In the second part, the Karaites’s migration to Israel, the events encountered in that migration process and the existing relations with the state and society after the migration will be examined. The study will conclude with a general evaluation.

PDF

___

ABRAMOWITZ, Leah, “The Karaites in Israel” Hadassah Magazine, no. 7 (March 1979), s. 8.
ALTINKAYNAK, Erdoğan, “Karay-Kırımçak İlişkileri ve Musevi Dinli İki Türk Halkının Ayrışma Sebepleri”, Karadeniz, 2008, yıl: 1, sayı: 1, s. 36.
ARIK, Durmuş, “Karaylar ve Türkiye’deki Karay Cemaati Üzerine”, Bütün Yönleriyle Yahudilik, (Uluslararası Sempozyum 18-19 Şubat 2012) Dinler Tarihi Araştırmaları VIII, Ankara, 2012.
______________, “Türk Yahudiler: Kırım Karâîleri”, Dinî Araştırmalar, Ankara, 2005, cilt: 7, sayı: 21, , s. 32-36.
AYDIN, Fuat, “Ortadoğu Ülkelerinin Dinsel Yapısı”, Ortadoğu Yıllığı 2011, Ed. Kemal İnat, Muhittin Ataman, Açılım Kitap, İstanbul, 2012, ss. 535-540.
AYKIT, Dursun Ali, “Falaşalar veya Etiyopya Yahudileri”, Milel ve Nihal, 2014, sayı: 11 (2), ss. 35-60.
BAĞIR, Muhammed Ali, “Samiriler: Köken Sorunu ve Günümüz İsrail Devleti’ndeki Yansı- maları”, Milel ve Nihal, 2016, sayı: 13 (2), ss.101-128.
BEININ, Joel, “The Karaites in Modern Egypt”, Karaite Judaism, ss. 417-421.
BENJAMIN, Tudelalı, Ratisbonlu Petachia, Orta Çağda İki Yahudi Seyyahın İslam Dünyası Gözlemleri, çev.: Nuh Arslantaş, Kaknüs Yayınları, İstanbul, 2001.
COLLIGAN, Sumi Elaine, “Living Liminality: Karaite Jews Negotiate Identity and Community in Israel and The United States”, Karaite Judaism, ss. 463.
_____________________, Religion, Nationalism and Ethnicity In Israel: The Case Of The Karaite Jews, Doctoral Thesis, Princeton University Department of Anthropology, Princeton, 1980.
CORINALDI, Michael, “Karaite Halakhah”, An Introduction to the History and Sources of Jewish Law, Ed. N.S. Hecht ve diğerleri, Oxford University Press, New York, 2002.
ERDER, Yoram, “The Mourners of Zion: The Karaites In Jerusalem In The Tenth And Eleventh Centuries”, Karaite Judaism A Guide to its History and Literary Sources, ed. Meira Polliack, Brill, Leiden, 2003, s. 213-233.
FIRROUZ, Moshe, “The Karaite Jewish Community in Israel (20th and 21st Centuries)”, Karaite Archives, 2013, no: 1, s. 35-43.
GIL, Moshe, A History of Palestine 634-1099, Cambridge University Press, Trowbridge, 1997.
GOLDSCHMIDT, E. ve diğerleri, “The Karaite Community of Iraq in Israel: A Genetic Study”, American Journal of Human Genetics, 1976 May, Vol. 28 (3), s. 243
GÜRKAN, Salime Leyla, Yahudilik, İsam Yayınları, İstanbul, 2012.
____________________, Yahudilik’te Şabbat (Sebt) -Kökeni, İlgili İnanç ve Uygulamalar-, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü- sü, İstanbul, 1994, ss. 80-82.
HASANOV, Eldar, “İsrail Toplumsal Çatışmasında Harediler”, Ortadoğu Analiz, Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi, Ankara, 2014, Kasım-Aralık Cilt: 6 Sayı: 65, s. 64.
HELLER, Joseph Elijah /Leon Nemoy, “Karaites”, EJ, Vol. XI, s. 797-798.
HIRST, David, Silah ve Zeytin Dalı: Ortadoğu’da Şiddetin Kökenleri, çev.: Timur Demirtaş, İyidüşün Yayınları, İstanbul, 2015
http://www.jewishvirtuallibrary.org/latest-population-statistics-for-israel,(erişim: 15.06.2017).
http://www.karaite.org.il/association/Amuta, (erişim: 09.06.2017).
http://www.karaite.org.il/node/469, (erişim: 15.06.2017).
http://www.karaites.org/, (erişim: 28.05.2017).
http://www.karaites.org/karaite-customs-and-traditons.html, (erişim: 15.06.2017).
https://www.karaimi.org/ İsrail Hakkında Gerçekler, İsrail Enformasyon Merkezi, Yayına hazırlayan: Ruth Ben-Haim, Baskı: Keter Pres, Kudüs, 2008.
KIZILOV, Mikhail, The Sons of Scripture The Karaites in Poland and Lithuania in the Twentieth Century, De Gruyter Open, Varşova, 2015.
KUTLUAY, Yaşar, İslâm ve Yahudi Mezhepleri, Anka Yayınları, İstanbul, 2001.
KUZGUN, Şaban, Hazar ve Karay Türkleri, Seda Yayınları, Ankara, 1985.
NEWMAN, Albert Richard, The Karaite Jews in Israel, Master Thesis, University of South Africa Department Of Semitics, 1996.
ROSHWALD, Mordecai, “Marginal Jewish Sects in Israel (I)”, International Journal of Middle East Studies, April 1973, Vol. 4, No: 2, s. 226.
SCHIFFMAN, Lawrence H., The Halakhah at Qumran, Brill, Leiden, 1975.
SCHLANGER, Judith Olszowy, Karaite Marriage Contracts from the Cairo Geniza: Legal
Traditions and Community Life in Mediaeval Egypt and Palestine, Brill, Leiden, 1998.
SCHOLEM, Gershom, “Gilgul”, Encyclopaedia Judaica (EJ), Second Edition, Ed. in Chief Fred Skolnik, Executive Ed. Michael Berenbaum, Macmillan Reference, Detroit, 2007, Vol. VII, s. 602
SEMI, Emanuela Trevisan, “From Egypt to Israel: The Birth of a Karaite ‘Edah in Israel”, Karaite Judaism, s. 434.
SİNANOĞLU, Mustafa, “Karailik”, Türkiye Diyanet Vakfı Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul, 2001, c. 24, s. 424.
SULEYMANOV, Seyyar, Kırım Karayları, Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 2012.
TSOFFA, Ruth, The Stains of Culture: An Ethno-reading of Karaite Jewish Women, Wayne State University Press, Detroit, 2006.
ULUTAŞ, Ufuk ve diğerleri, İsrail Siyasetini Anlama Kılavuzu, SETA Yayınları Ankara, 2012.
WILENSKY, David A.M., A Karaite Prayer: Little-known Jewish Community Builds Center to Tell its Story, February 16, 2017, http://www.jweekly.com/2017/02/16/akaraite-prayer-little-known-jewish-community-builds-center-to-tell-its-story/, (erişim: 28.05.2017).
YILMAZ, Salih, “Karay (Karaim-Karaite) Türklerinin İsrail’e Göç Serüveni: Sonun Başlangı- cı”, Uluslararası Karay Çalışmaları Sempozyumu Bildirileri (5-8 Nisan 2010-Bilecik), Bilecik Üniversitesi Yayınları, Bilecik, 2011, ss. 511-519

TYB Akademi Dil Edebiyat ve Sosyal Bilimler Dergisi-Cover

ISSN: 2146-1759
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Mustafa Ekici

Arşiv