Reşat Nuri Güntekin’in Yeşil Gece adlı romanı Türkiye’deki Cumhuriyet ideolojisinin tezli metinlerinden biri kabul edilmiş, yeşil sembolizmi altında İslam dininin suiistimali ithamına dayanarak medrese mensupları tarafından toplumun karanlığa sürüklendiğini iddia etmiş bir metindir. Roman, Yunan işgalinin farklı bir cephesini de ele almıştır. Buna göre, Anadolu’yu işgale kalkışan Yunan komutanların en büyük destekçisi ve işbirlikçisi medrese mensubu softalardır. Vatanı, Yunan’dan kurtaracak olanlar ise, aklın, bilimin ve fennin savunuculuğunu yapan aydınlardır. Tahrif edilmiş İslam’ı kendi çıkarları için kullanan medrese mensuplarının Yunan›la işbirliği yaparak ihanet içerisinde olmaları ve bu ihaneti ortadan kaldırmak için modern dünyanın takipçisi öğretmenlerin verdiği mücadele Yeşil Gece romanının görünen yüzüdür. Bu çalışma, romanın satır aralarındaki işaretleri takip ederek kendi söylediklerini inkar eden bir metin olduğunu dile getirmektedir. Yeşil Gece’de mücadelenin Yunan’a karşı değil İslam’a karşı verildiği, bu sebepten de romanın millî bir cephesinin olmadığı bu çalışmanın temel iddialarındandır. Cumhuriyet sonrasında Türkiye’de yeni bir nesil yetiştirmek ve devlet kurmak isteyenlerin devrim taraftarlarının Yunan işgali sonrasında kasabaların yerle bir edilmesine sevinçle yaklaştıkları romanda görülmektedir. Çünkü yıkımla birlikte boşalan arazilere modern binalar ve kurumlar tesis etmek kolaylaşacaktır. Bu durum medreselilerin ihanet içerisinde olduğunu anlatmak kadar tehlikelidir. Bu çalışma, günümüzde eğitim kurumları vasıtasıyla okutulan ve modern Türkiye’nin neye rağmen kurulduğunu gösterdiği iddia edilen bir metnin tahliline dayanmaktadır. Cumhuriyet sonrası Türk romanının kurucusu kabul edilen bu metinlerin millî bir edebiyatın temsilcisi olup olamayacağı sorgulanmaktadır.

The Yeşil Gece was accepted as one of the thesis texts of the ideology of the Republic. Under the green symbolism, this novel claims that society is being dragged into darkness by members of madrasah based on the abuse of the Islamic religion. Yeşil Gece also covered a different aspect of the Greek occupation. Accordingly, the greatest supporter and collaborator of the Greek commanders were madrasah students and teachers. The intellectuals who advocate mind and science will save the homeland from the Greek occupation. Yeşil Gece has two sides that appear. First, members of the madrasah who use falsified Islam for their own interests cooperate with Greece. And they betray. The second is the struggle of teachers who follow the modern world to eliminate this betrayal. This article states that the novel denies its own claims. It is claimed that the struggle described in the Yeşil Gece is not against Greece, but against Islam, and therefore there is no national side of the novel. Those who wanted to raise a new generation and supporters of the revolution were happy to see the destruction left in the town after the Greek occupation. Because they will be able to build modern buildings and institutions on empty lands. This situation is as dangerous as telling the madrasah who are betrayed. Many students read this novel. Teachers see the establishment of modern Turkey in this novel. This study analyzes Yeşil Gece in this respect. Are these texts considered to be the founder of the Turkish novel after the Republic, the representative of national Turkish literature?