Millî Mücadeleye İngiliz Okulu Yaklaşımı: Uluslararası Toplumun Genişlemesi ve Batı’ya Karşı İsyan

Türk millî mücadelesi literatürde üzerinde sıklıkla durulan ve birçok açıdan tartışılan, Türk tarihinin önemli bir dönüm noktasıdır. Millî mücadeleye ilişkin literatür genel itibariye konuya belirli açılardan yaklaşmış, millî mücadele olgusunu tarihi, iktisadi, beşerî ve askerî açıdan incelemiştir. Ancak Türk millî mücadelesi uluslararası siyaset bağlamında ve Uluslararası İlişkiler teorileri çerçevesinde yeterince tartışılmış değildir. Bu makale, yüzüncü yılında Türk millî mücadelesini Uluslararası İlişkiler teorilerinden İngiliz Okulu’nun uluslararası toplumun genişlemesi ve Batı’ya karşı isyan kavramsallaştırması çerçevesinde ele almaktadır. İngiliz Okulu’nun analizi, millî mücadelenin yalnızca Türk tarihi açısından değil, dünya tarihi açısından da kritik öneme sahip bir olgu olduğu yönündedir. Makalenin cevap aradığı temel soru, millî mücadelenin Türkiye’nin bir devlet ve toplum olarak uluslararası toplumun veya devletler topluluğunun eşit haklara sahip bir ferdi olarak kabul edilmesindeki rolünün ne olduğu sorusudur.

British School Approach to the National Struggle: Expansion of International Society and the Revolt against the West

The Turkish national struggle (1919-1923), a crucial milestone in Turkish history, has been a widely covered topic in the literature. The existing literature assesses the subject from particular aspects such as the historical, economic, humanitarian, and military-strategic dimensions of the Turkish national struggle. On the other hand, the Turkish national struggle was not scrutinized with respect to international politics and within the

PDF

___

Adanir, Fikret. “Turkey’s entry into the Concert of Europe,” European Review, cilt 13, sayı 3, 2005.
Adıvar, Halide Edib. Ateşten Gömlek. İstanbul: Can, 1922 [2016].
Adıvar, Halide Edib. Vurun Kahpeye. İstanbul: Can, 1926 [2016]. Ağkaya, Onur. “İngiliz Okulu ve Uluslararası Toplum Düşüncesi.” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, cilt 71, no. 4, 2016: 1059-1089.
Aksakal Mustafa. The Ottoman Road to War in 1914, Cambridge University Press, 2010.
Akşin, Sina. İstanbul Hükümetleri ve Millî Mücadele: Mutlakıyete Dönüş. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2010.
Akşin, Sina. İstanbul Hükümetleri ve Millî Mücadele: Son Meşrûtiyet. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2010.
Akşin, Sina. İç Savaş ve Sevr’de Ölüm. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2010.
Alpkaya, Faruk. Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşu. İstanbul: İletişim, 1998.
Altıntaş, Ahmet. “Afyon’da Kuva-yı Milliye.” 90. Yılında Millî Mücadele Sempozyumları: Bildiriler. Ankara: ATAM, 2011.
Apaydın, Talip. Toz Duman İçinde. İstanbul: Literatür, 1974 [2016].
Aron, Raymond. Peace and War: A Theory of International Relations. Çeviren Richard Howard ve Annette Baker Fox. New York: Doubleday, 1966.
Bakar, Bülent. “Anzavur’un Biga’daki Faaliyetleri.” 90. Yılında Milli Mücadele Sempozyumları: Bildiriler. Ankara: ATAM, 2011.
Bal, Halil. “Milli Mücadele Yıllarında Türkiye-Azerbaycan İlişkileri.” 90. Yılında Milli Mücadele Sempozyumları: Bildiriler. Ankara: ATAM, 2011.
Balkaya, İhsan Sabri. “Mütareke Dönemi Asayişin Üç Boyutu.” Atatürk Yolu Dergisi, no. 41, 2008: 17-34.
Bull, Hedley. The Anarchical Society: A Study of Order in World Politics. Macmillan, 1977.
Bull, Hedley. “The Revolt against the West.” Hedley Bull ve Adam Watson (editörler) içinde. The Expansion of International Society: Part III - Challenge to Western Dominance. Oxford: Clarendon Press, 1984.
Buzan, Bary. From International to World Society, Cambridge University Press, 2004.
Çanlı, Mehmet. Milli Mücadelede Uygulanan Askeri Strateji. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, Hacettepe Üniversitesi, 2019.
Der Derian, James. International/intertextual Relations: Postmodern Readings of World Politics. Lexington Books, 1989.
Devlen, Balkan ve Özgür Özdamar. “Uluslararası İlişkilerde İngiliz Okulu Kuramı: Kökenleri, Kavramları ve Tartışmaları.” Uluslararası İlişkiler 7, no. 25 (2010): 43-68.
Dokuyan, Sabit. “I. Büyük Millet Meclisi’nde Kayseri Mebusları ve Milli Mücadeledeki Etkinlikleri.” Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı 30, 2011: 327-349.
Frank, Andre Gunder. The Development of Underdevelopment Monthly Review Press, 1966.
Frank, Andre Gunder. Capitalism and Underdevelopment in Latin America. Monthly Review Press, 1967.
Fromkin, David. A Peace to End All Peace, New York: Henry Holt and Company, 1989.
Gilpin, Robert. War and Change in World Politics, Cambridge University Press, 1981.
Güneş, İhsan. “Milli Mücadele Dönemi Bütçeleri.” 90. Yılında Milli Mücadele Sempozyumları: Bildiriler. Ankara: ATAM, 2011.
Hoffmann, Stanley. «Raymond Aron and the Theory of International Relations.» International Studies Quarterly 29 (1985): 13-27.
Hurewitz, J. C. “Ottoman Diplomacy and the European State System,” Middle East Journal, Cilt 15, sayı 2, 1961.
İlhan, Attila. Kurtlar Sofrası. İstanbul: İş Bankası, 1963 [2016].
Kaplan, Morton A. System and Process in International Politics. Wiley & Sons, 1957.
Kara, Abdulvahap. Türkistan Aydınlarının Milli Mücadeleye Bakışı. 20 Mart 2012. www. abdulvahapkara.com (erişim tarihi 20 Ağustos 2019).
Karaosmanoğlu, Yakup Kadri. Yaban. İstanbul: İletişim, 1932 [2004].
Keene, Edward. Beyond the Anarchical Society, Cambridge University Press, 2004.
Linklater, Andrew. “The English School Conception of International Society: Reflections on Western and anonim-Western Perspectives” Ritsumeikan Annual Review of International Studies, cilt 9, 2010: 1-13.
Mardin, Şerif. Türk Modernleşmesi. İstanbul: İletişim, 2004.
Organski, A. F. K. World Politics. New York: Knopf, 1968.
Organski, A. F. K. ve Jacek Kugler. The war ledger, Chicago: University of Chicago Press, 1980.
Sarıkoyuncu, Ali. “Milli Mücadele Döneminde Eskişehir Mitingleri ve Çekilen Protesto Telgrafları.” Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt 3, no. 4, 2000.
Shaw, Stanford J. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, Cambridge University Press, 1976.
Selek, Sabahattin. Milli Mücadele, 2 cilt, İstanbul, Milliyet Doğan Gazetecilik, 2011.
Şahin, Necmettin ve Akif Yılmaz. Milli Mücadele Stratejisinin Mali İktisat Boyutu ve SosyoEkonomik Dinamikleri. Ankara: Seçkin, 2016.
Tahir, Kemal. Esir Şehrin İnsanları. İstanbul: İthaki, 1956 [2005].
Tahir, Kemal. Esir Şehrin Mahpusu. İstanbul: İthaki, 1961 [2005].
Turner Oliver ve Nicola Nymalm, “Morality and progress: IR narratives on international revisionism and status quo,” Cambridge Review of International Affairs, cilt 32, no. 4: 407-428.
Waltz, Kenneth. Theory of International Politics. Reading: Addison-Wesley, 1979.
Wallerstein, Immanuel. The Modern World-System, vol. I: Capitalist Agriculture and the Origins of the European World-Economy in the Sixteenth Century. New York, Londra: Academic Publishing, 1974.
Wallerstein, Immanuel, ve diğerleri. World-Systems Analysis: Theory and Methodology. Beverly Hills: Sage, 1982.
Yeşilot, Okan. “Milli Mücadele’nin Azerbaycan Basınındaki Yankıları.” 90. Yılında Milli Mücadele Sempozyumları: Bildiriler. Ankara: ATAM, 2011.