Çin Tarzı İslam: Konfüçyanist Müslümanlık (Hui-Ru)

İslam dini, Çin'e 7. yüzyılın ortalarında girmiş, özellikle Moğollar ile birlikte Çin'i fetheden Müslümanların Çin'e yerleşmesi ve Ming döneminde yerliler ile kaynaşması sonucunda Çin'de Çinli-Arap-Fars-Türk karışımı Müslüman bir millet olan Hui milleti ortaya çıkmıştır. Bununla beraber 14. yüzyıldan itibaren siyasî ve sosyal değişimler sonucu Hui Müslümanlarının İslam'ı Çince anlama ihtiyacı sonucu Çin tarzı İslamî anlayış olan "Konfüçyanist Müslümanlık" (Hui-Ru, ??) kavramı ortaya çıkmıştır. "Konfüçyanist Müslümanlık" (Hui-Ru), klasik Çin Konfüçyanistik kültürü ile İslam medeniyeti ve kültürünün bir araya gelmesiyle oluşan bir kültür sentezidir. Bir başka tanımla İslam'ın Çince ve Konfüçyanizm terimleriyle ifade ediliş şeklidir. "Konfüçyanist Müslüman Âlimler" (Hui-Ru Xuezhe, ????), Çince ve Konfüçyanist kültürü benimsemiş Çinli Müslümanlar, âlimler ve düşünürlere verilen isimdir. Bu çerçevede Klasik Çin Konfüçyanistik medeniyetle İslam medeniyetini birbirine yaklaştıran en önemli faktördür

Chinese Style Islam: Confuciant Islam and Muslims (Huı-Ru)

The Islamic religion entered China in the middle of the 7th century, and the Hui nation, a Muslim nation of Chinese-Arabic-Persian-Turkic mixture, emerged in China, especially as a result of Muslims who conquered China with Mongols settled down and fusion with locals. From the 14th century onwards, as a result of of political and social changes, the concept of "Confucianist Islam" (Hui-Ru, ? ?) which is the Chinese style Islamic understanding, Hui Muslims' need to unders-tand the Islam in Chinese language. "Confucianist Islam" (Hui-Ru) is a synthesis of culture formed by the combination of classical Chinese Confucian culture and Islamic civilization and culture. Another definition is the expression of Islam in terms of Chinese and Confucianism. "Confuciant Muslim Scholars" (Hui-Ru Xu-ezhe,????) are Muslim scholars and thinkers who have adopted Chinese and Confucianist culture. They are the most important factor that bring the classical Chinese Confucian civilization and Islamic civilization closer together.

PDF

___

BAİ, Shouyi (???), "Çin Müslümanlarının Tarihe Katkıları" (??????????), Hui Milleti Edebiyatı Degisi (????), 2007, Sayı:7, s. 6-11.
BAİ, Shouyi (???),Hui Müslümanlarının Önemli Şahsiyetlerinin Biyografisi (???? ?( ?)), Ningxia Milliyet Yayınevi (???????), Yinchuan (??), 2000.
BENİTE, Zvi Ben- Dor, The Dao of Muhammad: A Cultural History of Chinese,Harvard University Asia Center, 2005.
ÇİFTCİ, Esra, İslam ve Konfüçyanizm bağlamında konfüçyanist müslümanlığın doğuşu ve gelişimi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2015.
Çin Halk Cumhuriyeri Ulusal İstatistik Kurumu (????????????, zhonghua renmin gongheguo), Ulusal Veriler (????, guojia shuju),http://data.stats.gov. cn/search.htm?s=2010%E6%80%BB%E4%BA%BA%E5%8F%A3
DENG, Hongbo, (???), "Güney Song Okullarının Ortaya Çıkışı ve Sistemi" (?????? ???????????),Jiang Xi Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi (????? ?),1995, Sayı: 4, s. 68-72.
DİNG, Kejia (???), Yu, Ting (??) , "Tasavvuf ve Çin Tarzı Medreselerin İlişikisi ve Re- olojisi" (??????????????????), Kuzeybatı Milliyetler Araştırmaları Dergisi (??????), 2001, Sayı: 3, s. 165-170.
DİNG, Shiren (???), "Çin Medrese Eğitiminin Kaynağı" (????????), Hui Araştır- maları Dergisi (????), 2012, Sayı: 2 s. 102-108.
DU, Weiming (???), "Küreselleşme ve Çoğulculuk İçinde Medeniyetler Dialoğu" (??? ??????????), Nanjing Üniversitesi Dergisi: Felsefe, Beşeri Bilimler, Sosyal Bilimler Dergisi (??????:?????????????),2003 Sayı:1, s. 34- 44.
DU, Weiming, Foreword. In S. Murata (edit.), Chinese Gleams of sufi light-Wang Tai-yü's great learning of pure and real and Liu chih's displaying the concealment of real realm, Albany: State Universtiy of New York Press, 2000.
FERGUSON, Charles, Sociolinguistic Perspectives: Papers on Language in Society, 1959- 1994 (Oxford Studies in Sociolinguistics), Oxford University Press, 1th edition, 1996, s. 59-68.
FRANKEL, James, Liu Zhi's Journey Through Ritual Law to Allah's Chinese Name: Concep- tual Antecedents and Theological Obstacles to the Confucian-Islamic Harmonization of the Tianfang Dianli, Yayınlanmış Doktora Tezi, Columbia University, Ann Arbor, UMI-- Dissertations Publishing, 2005.
HU, Zhenhua (???) , "Çin Müslüman Milletlerin Kültürleri" (?????????), Çin Milliyet Üniversitesi Dergisi (????????), 2002,Sayı: 5, s.42.
JİN, Gang (??), "Konfüçyanist Müslümanlık ve Konfüçyanist Hristiyanlık Karşılaştırması" (??"?"??"???) , Konfüçyus Araştırmaları Dergisi (????),2007, Sayı: 3, s. 103-113.
JİN, Yijiu (???), Wang Daiyu'nun Görüşleri İncelemesi (???????), Pekin (??), Milletler Yayınları (?????), 2008, Sayı: 3, s. 3-4.
Lİ, Fangtong (???), "Wang Daiyu'nun İslam, Konfüçyanizm ve Budizm'deki Karma Görüşleri Hakkındaki Düşünceleri" (?????????????????), Kuzeybatı Milliyetler Araştırmaları Dergisi (??????) , 2012, Sayı: 4, s. 28-36.
LİU, Yihong (???),İslam Konfüçyonizm Dialogu- İslami Eserler ve Konfüçyus Mengzı Yolu (????----?????????),Din Kültür Yayınları (???????), Pekin (??), 2006.
LİU, Yuzhao, (???), Ma Zhu'nun Hayatı ve Görüşleri (?????????), Yayınlanmamış Doktora Tezi (??????), Merkezi Milliyetler Üniversitesi (???? ??), 2006.
LUO, Yanhui (???), "Hui ve Ru Birleşti, Bir Çatı Altında Toplandı - Çin Tarzı Medreselerin Kurucusu Hu Dengzhou'nun Eğitim Serüveni Araştırması" (???? ????----?? ?????????????????),Çin Müslümanları Dergisi (?????) 2010, Sayı: 1,s. 36-39.
MA, Dexin (???), Yang Yongchang (???), Ma Jizu (???) (edit.), Dört Klasik Eser (? ???), Xining Qinghai (??:??), Halk Yayınevi (?????), 1988.
MA, Junfeng (???), MA Yongzheng (???), "Yuan, Ming, Qing Hanedanlıklarında Müslümanları Yönetme Politikaları ve Hui Milletinin Ortaya Çıkışı"(???????? ??????), Jiangnan Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi (????????), 2008, Sayı: 3, s.61-65.
MA, Mingda (???), "Zhu Yuanzhan'ın Azınlıklara Ayrımcılık Yapması" (??????? ?), Hui Araştırmaları Dergisi (????), 2006, Sayı:1, s. 98-102.
MA, Zhu (??), İslam Kılavuzu (????), Cilt: 10 (?10).
MENG, Peiyuan (???), "Konfüçyanizm Din Midir?" (???????), Konfüçyus Araştırmaları Dergisi (????), 2002, Sayı: 2, s. 39-46.
QİU, Wangjun (???) , "Wang Daiyu'nun Budizm'e Eleştirileri" (??????????) , İkinci Milliyetler Üniversitesi Dergisi (????????), 2006, Sayı: 1, s. 45-51.
REN, Yinong (???), ve diğerleri, Azınlık Milletler Dini Bilgileri El Kitabı (??????? ?), Pekin (??), Çin Halk Cumhuriyeti Komünist Partisi Merkez Parti Okulu Yayınevi ( ?????????), 1994.
SACHİKO, Murata, Chittick, W.ve diğerleri, Chinese Gleams of Sufi Light: Wang Tai-yu's Great Learning of the Pure and Real and Liu Chih's Displaying the Concealment of the Real Realm, Newyork: State University of New York Press, 2000.
SACHİKO, Murata (????), "Neden Huiru Dünya Görüşü Araştırılmalıdır? (1)" (???? ???????? (?)), Hui Araştırmaları Dergisi (????),2012 ,Sayı:3, s. 9-10.
TAOHETİ, Alimu (Alim Tohti, ???·???), "Qing Ming Hanedanlıklarında Hui-Ru Araştırmaları Nasıldı?" (?????"???"?????) , Ningxia Sosyal Bilimler Dergi- si (??????), 2013, Sayı:1, s.60-66.
WANG, Lihong (???), "İslam ve Konfüçyanizm'in Etik Anlayışındaki Farklılıkları ve Di- yalogu - Qing Dönemi Sonu İslam Alimi Ma Dexin'in Etik Hakkındaki Görüşleri" (?? ???????????????? ----??????????????????), Çin Müslümanları Dergisi (?????), 2015, Sayı: 6, s. 34-36.
YANG, Wanren (???), "Hui Milleti İsim ve Soyisimleri Özeti" (??????), Kuzeybatı 2. Milliyetler Üniversitesi Dergisi (Felsefe Sosyoloji Sayısı) (??????????( ???????)), 1999, Sayı: 1, s. 26-31.
YANG, Guiping (???), "Qing Ming Dönemi Çin Müslüman Alimlerin Çince Tercüme Hare- ketinin Tarihi Arka Planı " (???????????????????), Arap dünyası Dergisi (?????), 1996, Sayı:1, s.61-62.
ZHOU, Chuanbin (???), "Medrese Hocası Chang Zhıchang ve Hui Müslümanlarının İslamı İlk Reform Hareketi" / ????????????????????????, İslam Kültürü / ?????, Gansu Halk Yayınevi (???????), 2009.
ZHOU, Xiefan (???), "Büyük İslam Kitabı Önsöz" (??????), Dünya Dinleri Araştırmaları Dergisi (??????), 2006, Sayı: 2, s.147-148.