“GÜRCÜCE’DE ORHAN KEMAL VE EL KIZI” TÜRKÇE-GÜRCÜCE ÇEVİRİBİLİMSEL KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME

Çeviri alanındaki deneyimler göstermektedir ki, çevirinin iletişim dünyası için son derece önemli olan bu işlevi süreç içerisinde toplumlar arasındaki algılama mekanizmalarına olumlu yönde etki etmektedir. Çevirmen, yazarın gerçek dünyadan sıyrılıp kendini özgürce ifade ettiği düşsel dünyasını başka bir dile birebir aktarıyor mu, yoksa yazarın imgelemine kendince müdahalelerde bulunarak mı ele alıyor? Çeviri sorunlarının temel çıkış kaynağı olan bu soruya karşın, çeviride dilsel farklılıklar kadar sosyo-kültürel farklılıklarının da olduğu kaynak dil ve erek dil arasındaki kültürel eşdeğerliliğine birebir sadık kalarak sağlanmasının zorluğundan söz edebiliriz. Dolayısıyla, böyle bir gelişmenin, aslında birbiriyle hiç de uzak mesafelerde olmayan Türk ve Gürcü kültürleri arasındaki iletişimin kolaylaşmasına ve giderek artmasına yardımcı olacağı yadsınamaz bir gerçekliktir. Bu çalışmada Orhan Kemal’in Gürcüceye çevrilmiş eserlerinin Gürcüceden Türkçeye çevirisindeki metinlerin dilbilgisi açısından karşılaştırmalı ele alınıp incelenmesi ve karşılaşılan çevirilerden seçilenler üzerinde yüzeysel karşılaştırma, sanatsal analiz ve çeviri eleştirisi yöntemleri ile Gürcüceye özel tipik ve çevrilen metinlere özgü çeviri sorunlarının tespiti araştırılmıştır. Bu bağlamda araştırmacı tarafından ortaya çıkan eleştiriler, örnekler ve tespitlerle iki dil arasındaki edebi çeviri girişimi açısından büyük önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çeviribilim, gürcüce, dilbilgisi, gürcü kültürü, çeviri

PDF

___

გორაძე, იბრაიმ; ბარამიძე, ნიკო.(1990). უცხო ქალი. ბათუმი: საბჭოთა აჭარა,
ჩიქვინიძე, ია.(2016). ტექნიკური ტექსტის თარგმანის საფუძვლები. თბილისი.
EVEN,Zohar.(2012). The Position of Translated Literature Within the Literary Polysystem. The Translation Studies Reader (ed. By Lawrence Venuti). NewYork: Routledge
KEMAL, Orhan.(1992). El Kızı. İstanbul: Tekin Yayınevi, (İkinci Basım)
RİCOEUR, Paul.(2008). Çeviriler Üzerine. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
TOKLU, M. Osman.(2007). Dilbilime Giriş (2.basım). Ankara: Akçağ Yayınları.
Türk Dil Kurumu.(1988). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
TANRIKULU, Lokman.(2010). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Huzur” Romanının Almanca Çevirisi (“Seelenfrieden”) Örneğinde Edebi Çeviri Eleştirisi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Almanca Öğretmenliği Anabilim Dalı.
TUĞLACI, P. (1995). Okyanus Ansiklopedik Türkçe Sözlük, İstanbul: NovalPrint Basımevi.
UYANIK, A.(2012). Patrick Süskınd’in “Koku” adlı romanının Türkçe çevirisinde dil oyunları eşdeğerliği. The Journal of Academic Social Science Studies, 5, 1219-1229.
VARDAR, Berke.(1981). Çeviri Konuşmaları. İstanbul: Yazko Çeviri.
YALÇIN, P.(2002). Le Rouge et le Noir’ın Bir Çevirisi Üzerine. Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi, 17.
YALÇIN, P.(2003). Jean-Louis Mattei’den örneklerle çeviride kültürel unsurlar sorunu. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23[1]
YALÇIN, P.(2003). Vedat Gülşen Üretürk’ün kırmızı ve siyah çevirisindeki dil kullanımı. Dil Dergisi, 118, 34-42.
YAZICI, M.(2004). Çeviri etkinliği. İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.