Elif Şafak'ın romanlarında milliyet ve Türklük algısı

Elif Şafak, son on yıldır adından en çok söz edilen, romanları çok fazla satılan ve okunan yazarlar arasındadır. Gerek edebiyat alanının dışında tartışmalara konu olan 2006 yılında yayımladığı Baba ve Piç’le gerekse 2009’da yayımlanıp yüksek satış rakamlarına ulaşan Aşk’la Elif Şafak’ın romanları dikkat çekmeye ve değişik açılardan değerlendirilmeye devam etmektedir. Elbette ki edebî eserler farklı yaklaşımlarla ele alınabilir. Edebî eserlerin ele alınabileceği yaklaşım tarzlarından birisi de edebî endişeyi kaybetmeyen sosyal meseleler ağırlıklı incelemelerdir. Bu çalışmada da Şafak’ın romanlarının kurgusal dünyasına yansıyan milliyet ve Türklük kavramları incelenmiştir. Şafak’ın romanlarında vakalar değişik milletlere ve kültürlere ait şahısların ilişkileri üzerine kurulmuş, değişik ülke ve coğrafyalar mekân olarak kullanılmıştır. Bütün romanlarda çok kültürlülük, daima bir arka plan olarak kendini hissettirmiş ve bir milliyete aidiyet konusunda tarafsız bir anlayış ortaya konulmuştur. Romanların sosyal dokusu, klasik milliyet kavramına uymayan bir zeminde te-mellenmiş ve bu temel üzerinde bir Türklük algısı yansıtılmıştır.

Perceptions of nationality and being a Turk in the Elif Şafak's novels

Elif Şafak is a well known and popular author in Turkey in the last decade. Her well known books are Father and Bastards issued in 2006 and Love issues in 2009 which have been criticized and examined by some litterateurs in terms of different perspectives. It should be said that novels can be critiqued and examined in the light of the dif-ferent perspectives. For example, these kinds of studies can be viewed in terms of social life. The purpose of this paper is to examine nationality and being a Turk based on speculative aspects of the novels of Elif Şafak. The cases in the novels of Elif Şafak are based on different nationalities, cultures and countries. Multicultural perspective becomes a matter of primary im-portance in the novels of Elif Şafak. Besides this, nationality is given mi-nor importance in these novels. Nationality and being a Turk in the novels of Şafak are not based on the common definition of the concept of nation-ality.

___

  • ARSAL, Sadri Maksudi (1979), Milliyet Duygusunun Sosyolojik Esasları, (4. bs), Ötüken Neşriyat, İstanbul.
  • AYGÜNDÜZ, Filiz, (2006) “Ben Siyasetçi ya da Tarihçi Değil Yazarım”, http://www.elifsafak.us/roportajlar.asp?islem=roportaj&id=121, (son eri-şim 15.02.2009)
  • DEMİR, Ömer-Acar, Mustafa (1992), Sosyal Bilimler Sözlüğü, Ağaç Yayıncılık, Ankara.
  • KURKTAN, Amiran (1982), Genel Sosyoloji, (2. bs), Divan Yayınları, İstanbul. MUALLİM NACİ (1978), Lügat-i Naci, Çağrı Yayınları, İstanbul.
  • ORTAYLI, İlber (1998), “Millet Kimliği Üzerine”, Türkiye Günlüğü, S. 50, Mart-Nisan 1998.
  • ÖĞÜT, Hande (2006), “Sivri Dilli Bir Roman: Baba ve Piç”, Radikal Kitap, 10 Mart 2006.
  • PARLA, Jale (2000), Donkişot’tan Bugüne Roman, İletim Yayınları, İstanbul.
  • SAZAK, Derya (2005), “Mozaik Değil Ebru Modeli Konuşulmalı”, http://www.elifsafak.us/roportajlar.asp?islem =roportaj&id=106(son erişim 02.03.2009).
  • ŞAFAK, Elif (2006/1), http://www.elifsafak.us/roportajlar.asp?islem=roportaj&id=197 (son erişim 25.04.2009).
  • ŞAFAK, Elif (2006/2), http://www.elifsafak.us/roportajlar.asp?islem=&id=158 (son erişim 14.02.2009).
  • ŞAFAK, Elif (1997), Pinhan, (1. bs), İletişim Yayınları, İstanbul.
  • ŞAFAK, Elif (2007), Şehrin Aynaları, (8. bs), Metis Yayınları, İstanb
  • ŞAFAK, Elif (2000), Mahrem, (1. bs), Metis Yayınları, İstanb
  • ŞAFAK, Elif (2006/3), Bit Palas, (6. bs), Metis Yayınları, İstanbul.
  • ŞAFAK, Elif (2004), Araf, (7. bs), Metis Yayınları, İstanbul.
  • ŞAFAK, Elif (2006/4), Baba ve Piç, (çev. Aslı Biçen), 5. bs, Metis Yayın İstanbul.
  • ŞAFAK, Elif (2007), Siyah Süt, (1. bs), Doğan Kitap, İstanbul.
  • ŞAFAK, Elif (2009), Aşk, (çev. K. Yiğit Us), (1. bs), Doğan Kitap,
  • ŞEMSEDDİN SAMİ (1978), Kâmûs-ı Türkî, Çağrı Yayınları, İstanbul.
  • TDK (2005), Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • WEBER, Max, (1986), Sosyoloji Yazıları(çev.Taha Parla),Hürriyet Vakfı Yayınları İstanbul.
  • WELLEK,Rene-WARREN,Austin(1983),Edebiyat Biliminin Temelleri,Kültür Bakanlığı Yayınları,Ankara.