21. yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi

Çağımızda geleneksel okuryazarlığın yanı sıra, teknolojik gelişmeler doğrultusunda, görsel okuryazarlık, medya okuryazarlığı, bilgi okuryazarlığı, e-okuryazarlık ve bilgisayar okuryazarlığı gibi okuryazarlık türleri ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda bireye anlama ve anlatma becerisi kazandırma amacında olan Türkçe derslerinin ortaya çıkan yeni okurya-zarlık türlerini de içerisine alacak etkinlik ve metinlerle zenginleştirilmesi gereği ön plana çıkmaktadır. Bu noktadan hareketle çalışmada, görsel okuryazarlık, medya okuryazarlığı, bilgi okuryazarlığı ve e-okuryazarlık türleri ilköğretim Türkçe dersleri bağlamında ele alınarak değerlendiril-miştir.

The types of literacy of the 21st century, changing text comprehension and Turkish teaching

Today, in addition to traditional literacy, the kinds of literacy come into existence in the form of visual literacy, media liter-acy, information literacy and e-literacy. Within this frame, Turkish les-sons; that aim to let students acquire the ability of understanding and ex-plaining, should be equipped with the texts and activities which can cover the new kinds of literacy’s. From this point of view, visual literacy, media literacy, information literacy and e-literacy kinds are the subject matter of this study evaluated in connection with primary Turkish classes.

___

  • DERSON, J. C. (2000) Assesing Reading, Cambridge University Pres, Cambridge.
  • ALTUN, A. (2005) Gelişen Teknolojiler ve Yeni Okuryazarlıklar. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • BURMARK, L. (2002), Visual Literacy (Learn to See, See to Learn), Association for Supervision & Curriculum Development.
  • CEMİLOĞLU, M. (2001) İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, Alfa Aktüel, İstanbul:
  • CEMİLOĞLU, M. (2009) Dil Bilimi Açısından Türkçe Yazılı Anlatım ve Anlatım Teknikleri Öğretimi, Alfa Aktüel, İstanbul.
  • ELKİNS, J. (2003), Visual Studies, A Skeptical Introduction. New York and London: Routledge, UK.
  • FELTEN, Peter (2008) “Visual Literacy” Change November-December s. 60-64
  • FREEDMAN, K Ve F. Hernandez (1998), Curriculum, Culture And Art Education: Contemporary Perspectives, State University of New York Press, New York.
  • GEERTZ, C. (1980) Blured genres. The American Scholar, S. 49, s.165-179
  • GÜNEŞ, F. (2000) Uygulamalı Okuma Yazma Öğretimi, Ocak Yayınları, Anka-ra.
  • İŞLER, Şinasi (2002), ”Günümüzde Görsel Okuryazarlık Ve Görsel Okuryazar-lık Eğitimi”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. XV(1), s. 153-161.
  • KELLNER, D. (2001), New Technologies/New Literacies:Reconstructing Education fort he nwe millenium. International Journal of Technology and Design Education, S. 11, s. 67-81.
  • KRESS, G. (2003), Literacy in the New Media Age. London: Routledge.
  • LEWİS, J.-Jhally, S. (1998), The Struggle Over media Literacy. Journal of Communication, S. 48, s 109-120.
  • LESTER, P. M. (2000), Visual Communication: Images with Messages, 2nd Ed., Wadsworth.
  • LONGMAN (2003), Dictionary of Contemporary English, Pearson Longman, UK,
  • MANGUEL, A. (2001), Okumanın Tarihi. (çev. Füsun Elioğlu), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • MCFADZEAN, E. ve McRenzie, J. (2001), Ficilitating Virtual Learning Groups: A practical approach, Journal of Management Development, S. 20(6), s. 470-494.
  • MEB (2006), İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6,7,8, Sınıflar), MEB Yayınları, Ankara.
  • MEB (2005), İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (1-5. Sı-nıflar), MEB Yayınları, Ankara.
  • MESSARİS, Paul (1994), Visual Literacy: Image, Mind and Reality, Westview Pres, Oxford.
  • OBLİNGER, D. G (2005), “Educating The Net Generation” Educause, Boulder. Oring, S. (2000), “A Call For Visual Literacy”, School Arts, April, s. 58-59.
  • ROBERTSON, M.S.M. (2007), “Teaching Visual Literacy İn The Secondary English/ Language Arts Classroom: An Exploration Of Teachers’ Attitudes, Understanding And Aplication”, krex.k-state.edu/dspace/ handle/2097;/269-14k (Son Erişim Tarihi: 06.08.2009).
  • PARSA, Alev Fatoş (2004) “İmgenin Gücü Ve Görsel Kültürün Yükselişi” Ana Dili: 33, 59-66.
  • PETTERSON, Rune (1993), Visual İnformation , Educational Technology, Cliffs, Englewood.
  • POTTER, James (2005), Media Literacy, Third Eddition, CA: Sage Publications.
  • RTÜK (2009), Televizyon İzleme Eğilimleri Araştırması 2, Kamuoyu, Yayın Araştırma ve Ölçme Dairesi Başkanlığı, Ankara.
  • SANDERS, B.(1999), Öküzün A’sı- Elektronik Çağda Yazılı Kültürün Çöküşü ve Şiddetin Yükselişi, (çev. Tahir Şehnaz), Ayrıntı Yayınları, Ankara,
  • TİTON, J. T. (1995), Text. The Journal Of American Folklore, S. 108, s. 58-69.
  • TUMAN, M. (1994), Word Perfect: Literacy in Computer Age, Falmer, London &Philadelphia.