Bir Hiciv Örneği: Tarzi'nin Zille-Namesi

Bu çalışmanın amacı, 17. yüzyılda yazılmış ve sahibi tartışmalı olan Zille-nâme adlı edebî eserin hangi şaire ait olduğunu tespit etmek ve ese­ri transkribe etmektir. Bu çalışmada devrin önemli biyografik eserleri incelenerek Tarzî hak­kında kısa bilgiler verilmiş, çıkan sonuçtan hareketle eserin şairi belirlenme­ye çalışılmıştır. Yazma halinde bulunan eser, çeviri yazı işaretleriyle veril­miş ve kısa bir inceleme yapılmıştır. Böylece bazı edebiyat tarihi kitapların­da, eser hakkındaki yanlış kanaat giderilmeye çalışılmış ve eser bilim alemi­ne sunulmuştur.

An Example Satire: The Zille-name of Tarzi

The purpose of this study is to establish the identity of the real poet of a 17 th century literary work of art, titled "Zille-name" and to transcribe it to the present day Turkish, due to the controversy over the authorship of this work of art which concerns two poets. In this study, by a thorough investigation of significant biographical works of the era, a brief information concerning Tarzi has been supplied; and consequently, an attempt has been made to identify the real poet. Be­sides this, the literaiy work of art in manuscript from has been transcribed to the present day Turkish and has been examined. Thus, eliminating any in­correct interpretation that appeared in certain books on history of literature, it has been introduced to the world of science.

___

  • AKKUŞ, Metin, 1998, Nefî ve Sihâm-Kazâ, Akçağ Yay., Ankara.
  • AYNAGÖZ, Pcrvin, 1988, Tezkire-i Safiyi, İnceleme, Metin, İndeks, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
  • BANARL1, Nihat Sami, 1987, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, M.E. Bas., C.I., İstanbul.
  • Büyük Türk Klasikleri, 1986, Ölüken Neşriyat,, C.IV, İstanbul.
  • ÇELEBİOĞLU, Âmil, 1998, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, M.E. Bas., İstanbul.
  • ÇINAR, Bekir, 2003 "Türk Edebiyatında Vasiyet-nâmeler ve İki Şair (Tıfli/Tarzi) Arasında Kalan Bir Hir Vasiyet-nâme", Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, The journal of turkish cultural Studie, S.9, İstanbul, s 115-140.
  • DEVELLİOĞLU, Ferit, 1993, Osmanlıca Türkçe Lügat, Aydın Kitabevi Yay., Ankara.
  • ERTAYLAN, İsmail Hikmet, 1952, Ahmed-i Dâî Hayatı ve Eserleri, İstanbul.
  • İsmail Beliğ, 1985, Nuhbetü'1-Asâr Li Zeyli Zübdeti'l-Eş'âr, Haz. Abdülkerim Abdulkadiroğlu, Gazi Üniversitesi Yay., Ankara.
  • JUNKHR, Heinrich F, and Bozarg ALAVİ, 1968, Persisch-Deutsches Worter- buch, Leipzig
  • KÖPRÜLÜ, Mehmet Fuad, 1988, " Tüfli Ahmed Celebi İslam Ansiklopedisi, ME Bas., İstanbul C.X1I.
  • -----, 1999, Edebiyat Araştırmaları, TTK Yay., Ankara.
  • LEVENT, Agah Sırrı, 1988, Türk Edebiyatı Tarihi, TTK Yay., Ankara.
  • Mehmed Süreyya, 1996, Sicill-i Osmanî, (Haz. Ali Aktan, Abdulkadir Yuva­lı, Metin Hülâgu), Sebil Yay., İstanbul.
  • MENİNSKİ, Mensnien, 2000, Lexion Turcico-Arabico-Persicum, (haz. Mehmet Ölmez), Simurg Yay., C.II., İstanbul.
  • MeydanLarousse, 1986,Meydan Yay., C.XII., İstanbul.
  • Mustafa Mucîb Efendi, Tezkire-i Mucîb, Nuruosmaniye Ktp., T.Y. 4965.
  • NUTKU, Özdemir; 1997, Meddahlık ve Meddah Hikayeleri, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay., Ankara.
  • PALA, İskender, 1998, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
  • Rıza, 1312, Tezkire-i Rıza, Der Saadet İkdam Matbası.
  • Süleyman Faik, Faik Efendi Mecmuası, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, T.no.3472.
  • Şeyhî Mehmet Efendi, (tarihsiz) Şakaik-i Numaniye ve Zeyilleri Vekayiü'l- Fudala, (neşre haz. Abdulkadir Özcan), Çağrı yy., C.I., İstanbul.
  • TUMAN, Mehmed Nail; 2001, Tuhfe-i Naili, (haz. Cemal KURNAZ-Mustafa TATÇI) Bizim Büro Yay., C.II, Ankara.
  • Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, 1979, Dergah Yay., C.VIII.İstanbul.
  • ULUDAĞ, Süleyman, 1999, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Marifet Yay., İs­tanbul.
  • UNAT, Faik Reşat, 1988, Hicrî Tarihleri Milâdî Tarihe Çevirme Kılavuzu, TTK Basımevi, Ankara.
  • Yeni Türk Ansiklopedisi 1985, Ötüken Yay., C.33, İstanbul.
  • WEHR, Hans, 1977, Arabiscbes Wörterbuch, Wesbaden.
  • YILMAZ, Kâşif, 2001, Güftî ve Tezkiretü'ş-Şu'arâsı. Atatürk Kültür Merke­zi Yay., Ankara.