Maupassant'ın Güzel-Dost (Bel-Ami) ve Peyamı Safa'nın Sözde Kızlar Romanlarında Bir Ahlak Sorunu Olarak Evlilik Dışı İlişki

Kendi yaşam öyküsünden hareketle Maupassant, savaş ve kolonizasyon süreci çerçevesinde Fransız burjuva toplumunda boy gösteren ahlaki çöküntü ve yasak ilişki konusuna dikkat çekerken, Safa da Kurtuluş Savaşı yıllarında Türk toplumunun entelektüel kesiminde yaygınlaşmaya başlayan ahlaki bozulma ve yasak ilişkiyi gündeme getirmiştir. Her iki yazar da evrensel nitelikte bir sorun olan yasak ilişki ve aldatma konusunu romanlarının ana teması olarak seçmişlerdir. Hem Maupassant'ın kahramanı Duroy, hem de Safa'nın kahramanı Behiç, haz düşkünü, iki yüzlü, kurnaz ve ahlaksız kişilerdir. Yazarlar, yasak ilişki konusunu sadece birey boyutunda ele almayıp sosyal bir sorun olarak da irdelemişlerdir. Aynı konuyu işlemelerine karşın, soruna ahlaksal açıdan yaklaşımlarında bazı farklılıklar gözlemlenmektedir. Maupassant, bu ahlaksız yaşamdan kurtulmak için her hangi bir çözüm önerisinde bulunmazken, Safa, kurtuluşun adresi olarak Türk-İslam geleneklerine bağlı yaşam sürdürmeyi göstermektedir. Maupassant'ın aksine, Safa'nın romanı güdümlülük özelliği taşımaktadır.

The Problem of Forbidden Love Affair and Deceit in the Novels Bel-Ami of Guy de Maupassant and Sözde Kızlar of Peyami Safa

While Maupassant, with reference to his own life story, draws attention to the issue of the moral corruption and forbidden love affair that arouse in the French bourgeois society within the context of the process of war and colonization, Safa brings up moral corruption and forbidden love affair which began to expand in the intellectual part of the Turkish society within the years of the "Independance War". Both of the autors chose the theme of forbidden love affair and deceit on which had universal quality as the main theme of their novels. Both Maupassant main character, Duroy and Safa's main character, Behiç are hedonist, hypocritical, cunning and immoral persons. The aulors not only discussed the theme of forbidden love affair individually but also scrutinized it as a social problem. Although they dealt with the same subject, in their moral approaches to the problem some differences arc observed. Though Maupassant didn't make any suggestions to get rid of that mentionned life-style. Safa showed that the way of salvation was to lead a life based on Turkish - islamic traditions. Contrary to Maupassant's novel. Safa's reflects the characteristic of engaged literature.

PDF

___

AGARD, Brigitte, Marie-France Boireau, Xavier Darcos, 1986, Le XIXe Stiecle en Litterature, Hachette.
AYTAÇ, Gürsel, 1997, Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi, Gündoğan, Ankara.
AYVAZOĞLU, Beşir, 1998, Peyami, Hayatı, Sanatı, Felsefi Dramı, Ötüken, İstanbul.
BROCHIER, Jean-Jacques, 1993, Maupassant, Editions J.-C.Lattes.
BRUNEL, P., PICHOIS, CL., ROUSSEAU, A.-M, 1983, Qu'est-ce que la Litterature Comparee, Armand Colin, Paris.
CLAUDON, Francis, HADDAD-WOTLING, Karen, 1992, Precis de Litterature Comparee, Nathan, Paris.
DOĞAN, Mehmet H.. 1976. "Peyami Safa'nın İki Romanı". Türk Dili, (Türk Romanında Kurtuluş Savaşı Özel Sayısı), Sayı:298, Temmuz 1976 S.57-67.
ENGİNÜN. İnci. 1992. Mukayeseli Edebiyat, Dergah Yayınları, İstanbul.
ERDEM, Galip. "Galip Erdem Peyami Safa'yi Anlatıyor"., Divan, no:8, Haziran 1979.
ERLAT, Jale, 1994, "Benzersiz Bir Yaşam Deneycisi, Kadın Sarrafı ve Fantastik Ustası:Guy de Maupassant". Frankofoni. No:6, Şafak Matbaacılık, Ankara, s. 131-142.
FERRIERES, Gauthier, Anthologie des Ecrivains Français du XIXe Sciecle, Bibliotheque Larousse, Paris.
GENÇ, Ayten, "Peyami Safa'nm Romanlarında Kadın". Millî Kültür, Sayı:78, Kasım 1990.
GÖKÇEK, Fazıl, "Tanzimat Dönemi Roman ve Hikayelerinde Kadın-Erkek İlişkilerinin Düzenlenişi İle İlgili Bazı Tespitler", Türk Yurdu, Cilt:20, Sayı: 153-154, Ankara, Mayıs-Haziran 2000
GÜNDAY, Rıfat, 1993, "Une Etude Socio-Psychologique Comparative Sur La Princesse de Cleves et Eylül", Sosyal Bilimler Dergisi, Yüzüncü Yıl Ünv., Fen-Edebiyat Fak, ss. 195-212.
GUYARD, Marius-François, 1965, La Litterature Comparee, Presses Universitaires de France, Paris.
HENRIOT, Emile, 1958, Neuf Siecles de la Litterature Française, Librairie Delagrave.
KANTARCIOGLU, Sevim, "Peyami Safa'da İnsan Kavramı", Hisar, Sayı:261, Temmuz 1979
KINIŞ, Mustafa, 2000, Peyami Safa'nın "Matmazel Noraliya'nın Koltuğu" ile Hermann Hesse'nin "Step Kurdu" adlı eserlerinde Arayış ve Kendini Gerçekleştirme Sorunu, İnsan yayınları, İstanbul.
MAUPASSANT, Guy de, 1983, Bel-Ami, Albin Michel.
MORAN, Berna, 1991, Türk romanına eleştirel bir bakış I, İletişim yayınları, 4. Baskı, İstanbul.
ÖZBALCI, Mustafa, 2000, "Peyami Safa'nın Romanlarında Batılılaşma Problemi ve Dini Hayatın İzleri", Kültür Köprüsü, Akçağ, Ankara.
ÖZER, Sevinç, 1994, "Aydın Olabilmenin Bedeli: Maupassant Öyküsünde Yalnızlık, Korkular ve Delilik Temaları" Frankofoni, No:6, Şafak Matbaacılık, Ankara, 1994 s.119-130.
PELLISSIER, Georges, Precis de l'Histoire de la Literature Française, Librairie Ch. Delagrave, Paris.
RAIMOND, Michel, 1981, Le Roman Depuis la Revolution, Armand Colin, Paris.
----- 1988, Le Roman, Armand Colin, Paris.
SAFA, Peyami, 1937, "P.Safa Diyor ki", Her Ay, No: 1.
----- 1942, "Roman Cemiyetin Aynası", Tasvir-i Efkar, 23, XI.
----- 1981, "Kadın Erkek Savaşı", Kadın, Aşk Aile, Objektif serisi, No:5, 4. baskı, Ötüken.
----- 2000, Sözde Kızlar, Ötüken, İstanbul.
SUNEL, A.Hamit, "Doğalcılık", Türk Dili aylık dil ve yazın dergisi, (Yazın akımları özel sayısı), Sayı:349, Ocak 1981, s. 139-147.
ŞAHİN, İbrahim, "Türk Romanının Tarihî Gelişimi", Türk Yurdu, Cilt:20, Sayı: 153-154, Ankara, Mayıs-Haziran 2000.
TEKİN, Mehmet, 1999, Romancı Yönüyle Peyami Safa, Ötüken, İstanbul.
TIEGHEM, Paul Van, 1943, Mukayeseli Edebiyat, Çev, Yusuf Şerif Kılıçel, MİV, Ankara.
www.until .cc/Maupassant.htm
hltp://www.chez.com/bacfrancais/index.html
users.swing.be/bn/ Maupassant