Sığır Sayısı, Süt Üretimi ve Süt Fiyatı Arasındaki Uzun Dönem İlişkisinin Belirlenmesi: 1980-2013 Dönemi-Türkiye Örneği

Bu çalışmada Türkiye'de sığır sayısı, sığır sütü üretimi ve sığır sütü fiyatı arasındaki ilişki, 1980-2013 dönemi temel alınarak araştırılmıştır. Sığır sayısı, sığır süt üretimi ve sığır süt fiyatı ile ilgili uzun dönem ilişkisi ele alınmıştır. Seriler arasındaki uzun dönem ilişkisi Johansen'in eş bütünleşme (koentegrasyon) yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Eş bütünleşme için ön koşul olan serilerin durağanlığı araştırılmış ve bunların birinci mertebeden durağan olduğu görülmüştür. Eş bütünleşme analizine göre, seriler uzun dönemde birlikte hareket etmektedir, yani eş bütünleşiktir. Yapılan analiz sonucunda sığır sütü fiyatı ve sığır sayısı arasında pozitif ilişkinin olduğu görülmüştür. Ancak sığır sütü fiyatı ve sığır süt miktarı arasında negatif bir ilişkinin olduğu gözlemlenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Birim kök, eş bütünleşme, sığır sayısı, süt üretimi ve fiyatı

In this study, the relationships among number of cattle, cattle milk production and cattle milk price are analyzed by taking into consideration in the period between 1980-2013 in Turkey. The long-term relationships among number of cattle, cattle milk production, and cattle milk price are examined by the Johansen’s cointegration method. As a precondition of the cointegration method, the stationarity of series is investigated and it is found that each of the series is the first order integrated. According to the cointegration analysis, the series move together in the long term, that is, they are cointegrated. As a result, the long-term relation between the cattle milk price and number of cattle is found to be pozitive. However, a negative relationship has been found between cattle milk price and production

Keywords:

Unit root, cointegration, number of cattle, milk production and piece,

PDF

___

Açıkgöz, M., 2010. Karlı bir süt hayvancılığı nasıl yapılır? Karlılıkta 40 önemli nokta. Sütaş Süt Hayvancılığı Eğitim Merkezi Yayınları Yetiştirici El Kitabı. Hayvancılık Serisi: 5, Bursa.
Asteriou, D., Hall, S., 2007. Applied Econometrics. A Modern Approach Using Eviews and Microfit, New York.
Çakmak, E., Aksu H., Opuş, S., 2002. Türkiye'de İthalat Talebi ve Esnekliklerinin Ekonometrik Analizi: 1987-2000. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(5-6): 16-31.
Dickey, D. A., Fuller, W. A., 1979. Distrubition of the estimators for autogressive time series with unit root. Journal of the American Statistical Association, 427-431 p.
Dickey, D. A., Fuller, W. A., 1981. Likilihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root, Econometrica, 49(4), 1057-1072.
Dikmen, N., 2009. Ekonometri Temel Kavramlar ve Uygulamalar. Nobel Yayınevi, Ankara.
Enders, W. 1995. Applied Econometris Time Series. John Wiley and Sons, New York, 256, 391 p.
Engle, R. F., Granger, C.W.J., 1987. Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica, 251–276 p.
Erdal, G., Erdal, H., Esengün, K., 2006. Türkiye' de Eğitim ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Türkiye VII. Tarım Ekonomisi Kongresi, 13-15 Eylül, Antalya, (1): 264-275.
FAO, 2012. Food and Agriculture Organization of the United States. http://faostat.fao.org/site/339/default.aspx (Erişim tarihi:17.08.2014).
Granger, C. W., Newbold, P., 1974. “Spurious Regressions in Econometrics”, Journal of Econometrics, (2), 111-120.
Gujaratı, D. N., 2006. Temel Ekonometri (Çev: Ü. Şenesen ve G. G. Şenesen), 4. Baskı, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
Hendry, D.F., 1995. Dynamic Econometrics. Oxford University Press, New York, p. 415-416.
IDF, 2014. International Dairy Federation.
http://www.fil-idf.org/Public/ColumnsPage.php?ID=23077 (Accesd to web: 12.07.2014).
IFCN, 2012. International Farm Comparison Network
http://www.ifcndairy.org/en/start/index.php (Accessed to web: 18.08.2014)
Johansen, S., 1995. Likelihood Based Inference in Cointegrated Vector Autoregressive
Models, Oxford University Press, New York, 93 p.
Kenar, N., 2000. Kamu Harcamalarının Ekonomiye Etkileri: Türkiye Üzerine Uygulamalı Bir Çalışma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, 97 p.
MacKinnon, J. G., 1996. Numerical Distribution Functions for Unit Root and Cointegration Tests, J. Applied Econm. 11, 601-618 p.
Perron, P., 1989. The Great Crash, the Oil Price Shocks, and the Unit Root Hypothesis. Econometrica, 57 (6): 1361-1401.
Pesaran, M. H., Y. Shin, ve R. J. Smith, 2001. “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 3 (16), 289-326.
Tarı, R., 2005. Ekonometri, 3. Baskı, No: 172, İstanbul: Kocaeli Üniversitesi Yayınları.
Turner, P., 2009. Testing for Cointegration Using the Johansen Approach: Are We Using the Correct Critical Values. Journal of Applied Econometrics, 24: 825-831.
TÜİK, 2013. Hayvancılık istatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr/hayvancilikapp/hayvancilik.zul (Erişim tarihi: 27.08.2014)