SRTM verileri ile bazı topoğrafik analizler: Isparta Orman bölge müdürlüğü örneği

Ormancılık çalışmalarında arazinin topoğrafik özelliklerinin bilinmesi oldukça önemlidir. Coğrafi bilgi sistemi ve uzaktan algılama teknolojilerindeki gelişmeler, topoğrafik verilerin elde edilmesini kolaylaştırmıştır. Bu çalışmada, bir uzay mekiğinden yapılan radar algılama sonucunda üretilen ve kısaca SRTM olarak adlandırılan sayısal yükseklik verileri kullanılarak Isparta Orman Bölge Müdürlüğü görev alanındaki idari ünitelerin eğim, bakı ve yükseklik sınıfları gibi topoğrafik analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, işletme şeflikleri bazında ortalama eğimin %12 ile %40 arasında değiştiği saptanmıştır. SRTM ve 1/25000 ölçekli sayısal yükseklik pafta verileri, ortalama en yüksek eğime sahip Kuzukulağı Şefliği için karşılaştırılmıştır. Buna göre arazi eğiminde toplamda %7, bakıda %2 ve yükseklikte %3 farklılık bulunmuştur. Sonuç olarak, SRTM verileri kullanılarak arazinin topoğrafik analizlerinin yapılabildiği ve bu verilerin çok yüksek duyarlılık istenen çalışmalar dışında ormancılık uygulamalarında kolaylıkla kullanılabileceği ortaya konulmuştur.

Some topographic analysis using SRTM data: an example of forest regional directorate of Isparta

Knowing topographical characteristics of terrain is crucial for forestry operations. Advances in geographical information systems and remote sensing technologies have facilitated the topographic data to be available. In this study, topographic analysis of the administrative units in the area of Isparta Regional Forest Directorate such as slope, aspect and elevation classes have been done using digital elevation data, briefly known as SRTM, produced from a space shuttle radar sensing. As a result of the analysis, it was found that the average slope at the basis of the chief offices of the forest district varies from 12% to 40%. SRTM and digital elevation map data at scale 1/25000 were compared for Kuzukulağı Chief Office having the highest average slope. According to the comparison, it was determined that terrain slope, aspect and elevation values between to data were different %7, %2 and %3 respectively in total. As a result, it was introduced that terrain topographic analysis would have been made by using SRTM data and this data would have been also used forestry activities easily except for high sensitivity studies.

___

Acar, H. H., 1994. Ormancılıkta transport planları ve dağlık arazide orman transport planlarının oluşturulması. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 150 s.

Avery, T. E., Berlin, G. L., 1992. Fundamentals of remote sensing and airphoto interpretation. Prentice-Hall International Inc., A Simon & Schuster Comp., New Jersey, USA, 472 p.

Bamler, R., 1999. The SRTM Mission: A World-Wide 30 m resolution DEM from SAR interferometry in 11 Days. Photogrammetric Week, (http://www.ifp.uni-stuttgart.de/publications/ phowo99/phowo99.en.htm), Erişim: 14.03.2008.

Berry, P.A.M., Garlick, J.D., Smith, R.G., 2007. Near-global validation of the SRTM DEM using satellite radar altimetry. Remote Sensing of Environment, 106, pp. 17–27.

Bildirici, İ.Ö., Üstün, A., Uluğtekin, N., Selvi, H.Z., Abbak, A.R., Buğdaycı, İ., Doğru, Ö., 2007. SRTM Verilerine Dayalı Ülke Bazında 3"×3" Çözünürlüklü Sayısal Yükseklik Modelinin Oluşturulması. Türkiye Ulusal Fotogrametri ve Uzaktan Algılama Birliği IV. Sempozyumu, 5-7 Haziran 2007, İTÜ.

Bildirici, İ.Ö., Üstün, A., Uluğtekin, N., Selvi, H.Z., Abbak, A.R., Buğdaycı, İ., Doğru, Ö., 2008. Yerel yükseklik bilgileriyle desteklenmiş SRTM verileri kullanılarak Türkiye için 3 x 3 çözünürlüklü sayısal yükseklik modelinin oluşturulması. Tübitak projesi sonuç raporu, Proje no: 106Y130, (http://www.tsym3.selcuk.edu.tr/), Erişim: 14.03.2008.

Çepel, N., 1988. Orman Ekolojisi. İÜ Orman Fakültesi Yayınları, 3518/399, ISBN: 975-404-061-3, İstanbul, 536 s.

Çoban, H.O., 2004. Bilgisayar Destekli Konusal Orman Haritalarının Üretilmesi. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, Seri A (2), Isparta, s.83-96.

Eker, M., 2004. Ormancılıkta Odun Hammaddesi Üretiminde Yıllık Operasyonel Planlama Modelinin Geliştirilmesi. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 239 s.

Eker, M., Acar, H.H., 2005. “Ecological, ergonomic and economical optimization in a harvest planning: How to be done? International Scientific Conference “Ecological, ergonomic and economical optimization of forest utilization in sustainable forest management”. Krakow- Krynica, Poland, pp. 135-143.

Farr, T.G., Caro, E., Crippen, R., Duren, R., Hensley, S., Kobrick, M., Paller, M., Rodriguez, E., Rosen, P., Roth, L., Seal, D., Shaffer, S., Shimada, J., Umland, J., Werner, M., Oskin, M., Burbank, D., Alsdorf, D., 2008. The Shuttle Radar Topography Mission. SRTM Bibliography, SRTM paper, (http://www2.jpl.nasa.gov/srtm/SRTM_paper.pdf), Erişim: 14.03.2008.

GLCF, 2008. Global land cover facility, Earth science data interface (ESDI), (http://glcfapp.umiacs.umd.edu:8080/esdi/index.jsp), Erişim:14.03.2008.

Hashemian S. M. , Abootalebi A. , Kianifar F., 2004. Accuracy Evaluation of Dem Generated From Spot5 Hrs Imageries. XXth ISPRS Congress, Proceedings of Commission I, 12-23 July 2004, Istanbul, Turkey.

HGK, 2008. Satışı yapılan harita ürünleri. Harita Genel Komutanlığı, Ankara, (http://www.hgk.mil.tr/urunler/satis.asp), Erişim 10.03.2008.

Hiranoa, A., Welcha, R., Lang, H., 2003. Mapping from ASTER stereo image data: DEM validation and accuracy assessment. ISPRS Journal of Photogrammetry & Remote Sensing, 57, pp. 356-370.

Hosford, S., Baghdadi, N., Bourgine, B., Daniels, P., King, C., 2003. Fusion of airborne laser altimeter and RADARSAT data for DEM generation. Geoscience and Remote Sensing Symposium, IGARSS '03. Proceedings. 2003 IEEE International,Volume 2, 21-25 July 2003, Digital Object Identifier 10.1109/IGARSS.2003.1293926, pp. 806-808.

IOBM, 2008. Isparta Orman Bölge Müdürlüğü İdari Sınır Haritası. Isparta Orman Bölge Müdürlüğü Faaliyet Alanları, Isparta, (http://www.ogm-ispartaobm.gov.tr/faaliyet.html), Erişim: 14 Mart 2008.

Jarvis, A., Rubiano, J., Nelson, A., Farrow, A., Mulligan, M., 2009. Practical use of SRTM data in the tropics- Comparisons with digital elevation models generated from cartographic data. CGIARCSI, Working document No:198, URL: http://srtm.csi.cgiar.org/PDF/Jarvis4.pdf, Erişim: 02.04.2009.

JPL, 2008. SRTM (Shuttle Radar Topography Mission). Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology, USA, URL: http://www2.jpl.nasa.gov/srtm/ index.html, Erişim: 03 Mart 2008.

Koç, A., 1996. Sayısal arazi modeli, eğim ve bakı haritalarının ormancılıktaki önemi ve coğrafi bilgi sistemi yazılımı (Arc/INFO) ile oluşturulma tekniği (Belgrad Ormanı örneği). İÜ Orman Fak. Dergisi, Cilt A (46/1), s. 117-135.

Samset, I., 1979. The Accessibility of Forest Resources, Ed. by Carson, et al. Proceedings of Symposium on Mountain Logging, IUFRO, 10-14 September 1979, University of Washington, USA.

USGS, 2008a. Shuttle Radar Topography Mission. U.S. Geological Survey, (http://edc.usgs.gov/srtm/data/interferometry.html), Erişim: 14.03.2008.

USGS, 2008b. Shuttle Radar Topography Mission (SRTM) "Finished" FAQ. United States Geological Survey, (http://seamless.usgs.gov/website/seamless/faq/srtm_faq.asp#twelve), Erişim: 14.03.2008.

Yener, H., 1993. Sayısal Arazi Modelleri. Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 65s.