ASkeri hukukta disiplinin tesisi için tutuklama

Askeri ceza hukukundaki geçici tutuklama yetkisi, oda ve göz hapsi yaptırımları hürriyeti en ağır şekilde kısıtlayan müeyyidelerdir. Söz konusu müeyyideler 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu ile düzenlenmekle birlikte birtakım şartları taşımadıklarından dolayı hukuka uygun değildirler. Zira söz konusu tedbirler bağımsız ve tarafsız hakimler tarafından değil emir komuta zinciri içinde hareket eden disiplin amirleri tarafından herhangi bir yargılama yapılmaksızın uygulanmaktadır. Halbuki insan haklarına saygılı demokratik hukuk devletlerinde hapsedilme şeklindeki hürriyeti bağlayıcı cezalar, yapılan bir yargılama sonucunda bağımsız, tarafsız ve aynı zamanda birtakım teminatlara sahip hakimler tarafından verilmektedir. Bu şekilde uygulanan bu cezalar taraf olduğumuz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine de aykırılık oluşturmaktadır. Nitekim yapılan başvurular sonucunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince Ülkemiz aleyhine ihlal kararları çıkmıştır. Bu haliyle insan haklarına aykırı olan geçici tutuklama yetkisi, oda ve göz hapsi yaptırımları ya yürürlükten kaldırılmalı veya mevzuat değişikliğine gidilerek yargılama mekanizmaları oluşturulmalı ve yapılacak adil bir yargılanma sonucunda askeri personele uygulanmalıdır.

Authority to apprehend to enforce discipline in military law

Authority to enforce provisional arrest, room confinement and administrative restriction are the sanctions that restrict freedoms to the highest extent in military criminal law. These sanctions are not in compliance with the law as they do not fulfil certain conditions, even though they are governed by the Military Criminal Law No. 1632. In fact, they are implemented not by independent and impartial judges, but by disciplinary officers who act within a chain of command without holding any trials. However, freedom-restricting punishments in the form of confinement are imposed following a trial by impartial judges who have certain guarantees in democratic states of law that respect human rights.Enforcement of these punishments in this fashion is against the European Convention on Human Rights to which Turkey is a party. Hence, the European Court of Human Rights has issued violation decisions against our Country as a result of the applications lodged at the same Court. Authority to enforce provisional arrest, room confinement and administrative restriction which are in contravention of human rights as long as they are imposed in this manner should be annulled, or trial mechanisms should be established by means of amendments to the relevant legislation and these mechanisms should be applied on military personnel following a fair trial.

___

  • “Almanya Askeri Hukuk Sistemi”, Çeviren: Ertan Aydil, Askeri Adalet Dergisi, Yıl: 30, Mayıs 2002, Sayı: 114,
  • “Amerika Birleşik Devletleri Askeri Adalet Sistemi”, Çeviren: Yusuf Şeker, Askeri Adalet Dergisi, Yıl: 31, Mayıs 2003, Sayı: 117
  • Askeri Adalet Dergisi, Yıl: 14, Nisan-Temmuz-Ekim, Sayı: 54-55-56, Hv. Bas. ve Neş. Md.-Etimesgut 1970,
  • Aslan, Yasin; Askeri Yargıda Savcılık, Askeri Adalet Dergisi, Yıl:27, Ocak 1999, Sayı:104
  • Askeri Adalet Dergisi, Yıl: 23, Eylül 1995, Sayı: 94
  • Askeri Adalet dergisi, Yıl: 24, ocak 1996, Sayı: 95
  • Doğru, Osman/Nalbant, Atilla; İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Açıklama ve Önemli Kararlar 1. Cilt, T.C. Yargıtay Başkanlığı, 2012
  • Doğru, Osman; İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları Cilt I, T. C. Adalet Bakanlığı Eğitim Dairesi Başkanlığı, Ankara, Ağustos 2003
  • Dutertre, Gilles; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarından Örnekler, Avrupa Konseyi Yayınları, Ankara, Kasım 2007
  • http://hudoc.echr.coe.int
  • http://www.resmigazete.gov.tr/
  • http://www.tdk.gov.tr/
  • http://www.yargitay.gov.tr
  • İncircioğlu, Erkan/Tiftik, Cem/Değirmenci, Olgun; Askeri Ceza Hukuku Ders Kitabı, KHO Basımevi 2009,
  • şıklar, Celal; As.C.K.nun 169’ncu Maddesindeki Üstün Disiplinin Temini İçin Astını Geçici Olarak Tutuklama Yetkisi, Askeri Adalet Dergisi, Yıl: 26, Ocak 1998, Sayı: 101,
  • Koç, Cihan; Notlu-Açıklamalı-İçtihatlı-Örnekli Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliği, Askeri Ceza Kanunu, Disiplin Mahkemeleri Kanunu, Personel Kanunu, İlgili Mevzuat, Ankara 2011,
  • Köse, Muharrem; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Savunma Hakkı, Askeri Adalet Dergisi, Yıl: 33, Ocak 2005, Sayı: 121,
  • Özbakan, Hulusi; İlgili Mevzuat İle İçtihatlı-Gerekçeli-Notlu-AçıklamalıÖrnekli, Disiplin Mahkemeleri ve Disiplin Suç ve Cezaları Kanunu, Feryal Matbaacılık, Ankara 1990,
  • Sönmez,Musa; AskeriCezaHukuku’ndaDisiplinCezaları veUygulamaları, Emel Matbaacılık Ankara 1989,
  • UYAP Mevzuat Programı