Avrupa Birliği tüketici hukuku ile Türk tüketici hukukunun bazı yönlerinin karşılaştırmalı değerlendirilmesi

Çalışmada, Avrupa Birliği Hukuku kapsamında tüketici hukukuna ilişkin düzenlemeler konusunda bilgi verilmekte; 2014ten itibaren yürürlüğe girecek Avrupa Birliği Tüketici Hakları Yönergesi hükümleriyle, Türk Hukukundaki Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun , Mesafeli Sözleşmelere Dair Yönetmelik ve Kapıdan Satışlara İlişkin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri karşılaştırılmaktadır. Ayrıca, Avrupa Birliği-Türkiye müzakere süreci kapsamında temel belgeler olan KatılımOrtaklığı Belgesi, Ulusal Program ile İlerleme Raporundaki konuyla ilgili düzenlemeler de incelenmektedir. Son olarak, konuyla ilgili değerlendirmeler yansıtılmakta ve sonuçlara ulaşılmaktadır. Bu anlamda, Avrupa Birliği birincil hukuku çerçevesinde yürürlükte bulunan Lizbon Andlaşmasında mevcut olan hükümler, konunun, Avrupa Birliği Hukukunda taşıdığı önemi yansıtmaktadır. Avrupa Birliği ikincil hukuku kapsamında olup, 2014 yılında yürürlüğe girecek olan Avrupa Birliği Tüketici Hakları Yönergesi hükümleri ile Türk mevzuatının karşılaştırılması sonucunda, özellikle, Yönerge de yeralan tüketicinin cayma hakkı nın kullanılmasındaki 14 günlük sürenin, Türk hukukuna da aktarılmasının, tüketici haklarının korunması açısından daha faydalı olabileceği değerlendirilmektedir. Avrupa Birliği-Türkiye katılım müzakere sürecinde de, konunun değer taşıdığı düşünülmekte, bu kapsamda, özellikle, tüketici sivil toplum kuruluşlarının yasal düzenleme mekanizmalarına katkılarının arttırılmasının değerli olduğu ve Hakem Heyetleri ile Tüketici Mahkemeleri nin, tüketicilerin haklarının temininde kritik işlevlere sahip bulundukları, etkin şekilde işlemelerine yönelik tedbirlerin alınması gerektiği sonucuna varılmaktadır.

Comparative assessment of some aspects regarding european union consumer law and Turkish consumer law

In the article, information is submitted on the provisions within the European Union Law and comparison is reflected between the provisions of the European Union Directive on Consumer Rights which will enter into force from 2014 and provisions in the Act for the Protection of Consumers , By-Law on Distance Contracts and By-Law on the Door to Door Sales in Turkish Law. Furthermore, relevant provisions in the basic documents regarding European Union-Turkey accession process which are Accession Partnership Document, National Programme and Progress Report are taken into consideration. Lastly, assesments and conclusions are reflected on the issue. In this context, the provisions present in the Lisbon Treaty which is in force in scope of the European Union primary law reflect the importance the issue has within the European Union Law. After the comparison of the provisions of the European Union Directive on Consumer Rights which will enter into force from 2014 and Turkish legislation, it is assessed that especially, adoption of the provision of the 14-day period for the right of withdrawal may be more useful for the protection of consumer rights. In the process of the European Union-Turkey accession negotiation process, it is considered that the issue has importance and in this scope, especially, it is concluded that increasing contributions of consumer civil society organizations in the mechanisms of legislation is valuable, the Arbitration Tribunals and Consumer Courts are critical in the realization of consumer rights and measures should be taken for their effective functioning.

___

  • BARNARD, Catherine.; The Substantive Law of the EU-The Four Freedoms, 3rd ed., Oxford University Press, US, 2010.
  • CAN,Hacı; Avrupa Birliği’nin Kurucu Andlaşmaları, Ankara, 2009.
  • SİRMEN,Lale; “Tüketici Hukuku”, Lizbon Antlaşması Sonrası Avrupa Birliği Serbest Dolaşım ve Politikalar, Ed. Belgin, Akçay; Gülüm Bayraktaroğlu Özçelik, Seçkin, Ankara, 2010.
  • MATIJSEN, PSRF; A Guide to European Union Law, 10th ed., Sweet&Maxwell, UK, 2010.
  • 2008 tarihli Katılım Ortaklığı Belgesi Türkçe metni: http://www.abgs.gov.tr/ files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/Kob/Turkiye_Kat_Ort_Belg_2007.pdf
  • 2008 tarihli Ulusal Program Türkçe metni: http://www.abgs.gov.tr/index. php?p=42260&l=1
  • 2011 İlerleme Raporu Türkçe metni: http://www.abgs.gov.tr/files/AB_ Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/2011_ilerleme_raporu_tr.pdf
  • AB-Türkiye Müzakerelerin mevcut durumu: http://www.abgs.gov.tr/files/ fasillar/muzakere_surecinde_mevcut_durum.pdf Komisyon Birinci Programı: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ. do?uri=CELEX:31975Y0425(01):EN:HTML
  • Komisyon İkinci Programı: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ. do?uri=OJ:C:1981:133:FULL:EN:PDF
  • Komisyon Tüketicinin Korunması Politikasına Yeni Bir Hız Kazandırma Tebliği: http://aei.pitt.edu/3811/1/3811.pdf 2002-2006
  • Komisyon Tüketici Politikası Stratejisi: http://ec.europa.eu/dgs/ health_consumer/library/pub/pub09_en.pdf
  • 2007-2013 Komisyon Tüketici Politikası Stratejisi: http://ec.europa.eu/ consumers/overview/cons_policy/doc/cps_0713_en.pdf
  • 20 Aralık 1985 tarihli 85/577/EEC sayılı Satıcının Ticari İşyeri Dışında Müzakere Edilen Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması Hakkında Yönerge: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ. do?uri=CELEX:31985L0577:EN:HTML
  • 20 Mayıs 1997 tarihli 97/7/EC sayılı Mesafeli Satışlarda Tüketicinin Korunması Hakkında Yönerge: http://europa.eu/legislation_summaries/ consumers/protection_of_consumers/l32014_en.htm
  • 25 Ekim 2011 tarihli 2011/83/EU sayılı Tüketici Hakları Yönergesi: http:// eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:304:0064:0088 :EN:PDF
  • Tüketicinin Korunmasına İlişkin Kanun: www.mevzuat.basbakanlik.gov.tr
  • Kapıdan Satışlara İlişkin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik: http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/21477.html
  • Mesafeli Sözleşmelere İlişkin Yönetmelik: http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/ html/30941.html