5941 Sayılı çek kanunu’na ilişkin eleştiriler ve değişiklik önerileri (uygulama ve doktrin)

Kanun koyucu bir suçun ve yaptırımının onu yaratan şartlardan bağımsız olarak düşünülemeyeceği esasından hareketle, 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun'un yerini almak üzere, ikisi geçici toplam on üç maddeden oluşan 5941 sayılı Çek Kanunu'nu kabul etmiştir. Söz konusu kanun iki yıla yakın süredir yürürlükte bulunmasına karşın uygulama ve doktrin alanında birçok değerlendirme hatalarına sebebiyet verdiği gibi, mevcut sorunlara çözüm getirmek yerine var olanlara yenilerini eklemiştir. İşte bu durum, geçen kısa süreye rağmen kanunda yeni değişiklik ihtiyacı hissettirmiştir. Karşılaştırmalı hukuka göz atıldığında; bir kısım ülkelerde karşılıksız çek düzenleme fiilinin özel suç tipi olmaktan çıkartılarak idarî yaptırıma bağlandığı (örneğin İtalya); ülkelerin çoğunluğunda dolandırıcılık suçu kapsamında mütalâa edildiği (örneğin Alman, Avusturya, Belçika, Brezilya, Hollanda, İspanya ve Romanya) görülmektedir. Türk ekonomik yaşamında vazgeçilmez unsur hâline gelen çeklerin, genel anlayış doğrultusunda Türk Ceza Kanunu'nun dolandırıcılık hükümlerine havale edilerek cezaî güvence dışına itilmesine -ülke ekonomisinin kaygan ve kırılgan zemini dikkate alındığında- şimdilik imkân bulunmadığı yadsınamaz gerçektir. Sürekli artış eğilimi gösteren karşılıksız çekle baş etmenin çareleri aranadursun, ceza mevzuatımızın bir süre daha Çek Kanunu'nu bünyesinde barındırması kaçınılmaz görünmektedir. İşte bu çalışmamızın konusunu gerek uygulama, gerekse doktrin gözüyle 5941 sayılı Çek Kanunu'na yönelik eleştiriler ve değişiklik önerileri oluşturmaktadır.

Changing suggesstions and criticism about numberd 5941 cheque law (application and doctrine)

We cannot think crime and its punishment of the conditions that created it. Because of this lawmaker accepted the numbered 5941 Cheque Law, instead of Numbered 3167 Law Regulation of Payments by Cheques on the Protection of the Cheque Holders. Numbered 5941 Cheque Law contains thirteen articles. T wo of them are accepted temporarily. Despite the presence of these laws in force for almost two years in the field of practice and doctrine gave rise to many errors, such as assessment, rather than as a solution to existing problems, new ones added to the existing ones. Here's the situation, despite the short period of time felt the need to change the new law about cheque. When we look at comparative law we can say this; a number of countries act of editing a special type of crime from being removed and returned cheque is connected to the administrative sanctions (eg. Italy), the majority of countries have been classified in the scope of the crime of fraud (such as the German, Austrian, Belgium, Brazil, Netherlands, Spain and Romania). Cheques, which has become an indispensable element in the economic life of Turkey, the Turkish Penal Code in line with the general understanding of the criminal fraud provisions of the guarantee referred to out-maneuvered by-country basis given the fragile economy-is slick and undeniable fact that there is opportunity. As we see tended to increase continuously unrequited cheque and the law looking for remedies this unwanted situation. As a result, criminal legislation seems inevitable for a time host at the Cheque Code in these c ircumstances. So, the aim of this essay is to study the subject of the application of cheque, both in terms of doctrine, the Cheque Law No. 5941, criticisms and suggestions are changes.

PDF

___

Arslan, Çetin/ Kayançiçek, Murat, 5941 Sayılı Çek Kanunu Şerhi, Sözkesen Matbaacılık, Ankara Temmuz 2010.
Çağlar, Hayrettin, 5941 Sayılı Çek Kanunu Hükümlerine Göre Ticaret Şirketi Yöneticilerinin, Temsilcilerinin ve İmza Yetkililerinin Çek Hesabı Açma ve Çek Düzenleme Yasağı, GÜHFD, C: XIII, S: 1-2, Haziran-Aralık 2009.
Donay, Süheyl, Gerekçeli ve Açıklamalı Çek Kanunu, 1. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul Nisan 2010.
Helvacı, Mehmet, Çek Kanunu Tasarısı’nın Genel Olarak Değerlendirilmesi, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü Dergisi, (Prof. Dr. Reha Poroy’un Anısına Armağan), C: XXV, S: 4, Aralık 2009.
Kılınç, Ahmet, Mukayeseli Hukuk ve Hukuk Tarihi Açısından Yaptırım Türü Olarak Teşhir, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: XI, S: 1-2, Ankara 2007.
Kınacı, Ali, 5941 Sayılı Çek Kanunu’nda Düzenlenen Suçlar ve Koruma Tedbiri Gerektiren Filler, (in: Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Ankara Barosu İşbirliği ile Düzenlenen 5941 Sayılı Çek Kanunu Paneli, 26 Mart 2010), Ankara 2010.
Kırca, İsmail, 5941 Sayılı Çek Kanunu - Bir Değerlendirme, in: 5941 Sayılı Çek Kanunu - Konferans (22 Ocak 2010), Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü Yayını, Ankara 2010.
Narbay, Şafak, 5941 Sayılı Çek Kanununun Getirdiği Bazı Yenilikler ve Bunların Değerlendirilmesi, Terazi Dergisi, Y: 5, S: 43, Mart 2010.
Nomer-Ertan, Füsun, Çek Kanunu Tasarısı Taslağında Tacir Çeki ve Matbu Hamiline Çek, Legal Hukuk Dergisi, Y: 7, S: 79, Temmuz 2009.
Önder, Fahrettin Mehmet, 5941 Sayılı Çek Kanunu Uyarınca Çek Türlerinin Açıkça Renkleri ve İsimleriyle Ayrılmasının Ortaya Çıkaracağı Sonuçlar, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadî ve İdarî Bilimler Fakültesi Dergisi, C: 15, S: 1, Isparta 2010.
Özgenç, İzzet, 5941 Sayılı Çek Kanunu İle İlgili Soru ve Cevaplar - I, http://www.adalet.org, 01.09.11.
Özgenç, İzzet, Çek Kanunu, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara Ocak 2010.
Poroy-Tekinalp, Reha/ Tekinalp, Ünal, Kıymetli Evrak Hukuku Esasları - 5941 Sayılı Çek Kanununun Yorumu İle, 19. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2010.
Pulaşlı, Hasan, Çek Hukuku ve İlgili Mevzuat, 1. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara Mart 2010.
Reisoğlu, Seza, Yeni Çek Kanunu ve Hukuki Sorunlar, Bankacılar Dergisi, Y: 21, S: 72, Mart 2010.
Seven, Vural, Yeni Çek Kanunu Hükümlerinin Değerlendirilmesi ve Mevcut Duruma Etkisi, Çek (Hukuk) Semineri, İzmir 19.01.2010.
Soydal, Osman, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu ve Yeni Çek Kanunu Işığında Karşılıksız Çek Keşide Etme Suçu, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara Ocak 2010.
Topçuoğlu, Metin, Yeni Çek Kanunu’na Göre Tüzel Kişileri Temsilen Çek Düzenlenmesi ve Sonuçları, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: XIV, S: 2, Ankara 2010.