X ve Y Kuşağı Tüketicilerin Nomofobik Eğilimlerinin Çevrimiçi Alışveriş Bağımlılığı ile Olan İlişkisinin Belirlenmesi

Değişim, günlük yaşantımızda en çok karşılaştığımız kavramların başında yer almaktadır. Dünyamız büyük değişim süreçlerinden geçmiştir. Son yıllarda dünyayı değiştiren en güncel teknolojik unsur hiç şüphesiz internettir. Öyle ki, başlangıçta askeri/savunma haberleşme sistemi olarak düşünülen internet, gelişim yolculuğu içerisinde önce kendisi bir değişim yaşamış ve sirayet ettiği her alanı değiştirip dönüştürmüştür. Çağımızın hakim teknolojisi olan internet, bireylerin satın alma aksiyonunu sanal platformlara taşımıştır. İnternet teknolojisi ile entegre olan cep telefonları, günlük yaşamımızın vazgeçilmezi haline gelmiştir. Teknoloji, bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmaktadır, ancak ilerleyen teknoloji beraberinde bağımlılıkları da getirmiştir. Akıllı telefon bağımlılığının beraberinde getirmiş olduğu bu olumsuz duruma verilen isim nomofobi olmuştur. Bu çalışmanın amacı, X ve Y kuşağı tüketicilerin nomofobik eğilimlerinin çevrimiçi alışveriş bağımlılığı ile olan ilişkisinin belirlenmesidir. Literatürde ayrı ayrı nomofobi ve çevrimiçi alışveriş bağımlılığı ile ilgili araştırmalar yapılmıştır. Bu çalışma, Tüketicilerin cep telefonsuzluk korkusu ile çevrimiçi satın alma kararı arasındaki ilişkinin ilk kez çalışılması yönüyle literatürde özgün değer taşımaktadır. Araştırmanın çalışma evrenini X ve Y kuşağı tüketiciler oluşturmuştur. Çalışmanın alan araştırması 394 tüketici ile gerçekleştirilmiş ve yüz yüze anket metodu uygulanmıştır. Çalışmanın örneklemini belirlemek için basit tesadüfi örnekleme metodu seçilmiştir. Anket formu ile toplanan veriler SPSS istatistik paket programı kullanılarak çözümleme yapılmıştır. Çalışmaya katılan bireyler Nomofobi Ölçeği kullanılarak nomofobik eğilimlerine göre kategorize edilmiştir. Katılımcıların %24,6’sı hafif düzeyde, %66’sı orta düzeyde ve %7,9’luk bölümü ise aşırı düzeyde cep telefonu bağımlısı olarak belirlenmiştir. Tüketicilerin Nomofobik eğilimleri ile satın alma kararları arasında ilişkiye dair kurulan hipotezlerde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir.

Determining the Relationship Between Nomophonic Intentions of X and Y Generation Consumers and Online Marketing

Change is one of the most common concepts we encounter in our daily lives. The world has gone through great change processes. The most up-to-date technological element that has changed our world in recent years is undoubtedly the internet. In fact, the internet, which was originally thought of as a military/defense communication system, has undergone a change in its journey of development and has transformed every area it has spread. The dominant technology of our age, the internet, has taken the purchase action of individuals to virtual platforms. Mobile phones integrated with internet technology have become indispensable in our daily lives. Technology makaes the lives of individuals easier, but advancing technology has brought along addictions. Nomophobia has been the given to this negative situation caused by smartphone addiction. The aim of this study was to determine the relationship between X and Y generation consumers nomophobic tendencies and online shopping addiction. He has done research on nomophobia and online shopping addiction seperately in the literature. This study has original value in the literature in terms of the first study of the relationship between consumers fear of mobile phone and online purchasing decision. The study universe of the X and Y generation consumers. Field survey of the study was conducted with 394 consumers and face to face survey method was applied. Simple random sampling method was chosen to determine the sample of the study. The data collected with the questionnaire was analyzed using SPSS statistical software. The participants were categorized according to their nomophobic tendencies using Nomophobia Scale. 24,6 % of the participants were found to be mild, 66% were moderate and 7,9 % were extremely mobile phone addicts. Significant differences were found in the hypotheses about the relationship between consumer’s nomophobic tendencies and purchasing decisions.

PDF

___

Akman, E., ve Işık, M. (2018). Kamu çalışanlarında internetsiz kalma korkusu (netlessfobi): ısparta ilinde bir araştırma, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(14), 20-37. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/622552. https://doi.org/10.33692/avrasyad.510600
Akyüz, M.C. (2017). Taraftarların Çevrimiçi Alışverişe Karşı Tutumlarının İncelenmesi: Süper Lig Futbol Kulüp Taraftarları Üzerine Bir Araştırma. (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. http://hdl.handle.net/11424/36711
Alt, D. (2015). College students’ academic motivation, media engagement and fear of missing out, Computers in Human Behavior, 49: 111-119. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.02.057
Alternatif Bank (2020, 19 Ocak). Sessiz Kuşak – Baby Boomers – X – Y – Z kuşaklarına genel bakış. https://alternatifbankkariyer.com/2014/07/17/sessiz-kusak-baby-boomers-x-y-zkusaklarina-genel-bakis/
Başgöze, P., & Bayar, N. A. (2015). Eko otellerden hizmet satın alımında kuşaklar arası farklılaşmalar üzerine bir çalışma. Sosyoekonomi, 23(2), https://doi.org/10.17233/se.40582.
Başlama, M.C. (2008). İnternette Reklamlar ve E-Alışveriş İlişkisi: İnternet Kullanıcılarına Yönelik Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.596267
Bozdağ, Y. &Alkar, Ö. Y. (2018). Bergen alışveriş bağımlılığı ölçeği’nin kompülsif çevrimiçi satın alma davranışına uyarlanması. Bağımlılık Dergisi, 19(2), 23-34.
Carey, G. (1998). Multivariate Analysis Of Variance (MANOVA), Theory I, Colorado: y.e.y., http://ibgwww.colorado.edu/~carey/p7291dir/handouts/manova1.pdf.
Danışman, A. Ş., & Gündüz, Ş. (2018). X ve Y kuşaklarının dışarıdan kahvaltı satın alma davranış farklılıkları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 707-728. https://doi.org/10.29029/busbed.381903
Demirkaya, H., Akdemir, A., Karaman, E., & Atan, Ö. (2015). Kuşakların yönetim politikası beklentilerinin araştırılması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(1), 186-204.
Enginkaya, E. (2006). Elektronik perakendecilik elektronik alışveriş. Ege Akademik Bakış Dergisi, 6(1), 10-16.
Erdem, H., Kalkın, G., Türen, U. ve Deniz, M. (2016). Üniversite öğrencilerinde mobil telefon yoksunluğu korkusunun (nomofobi) akademik başarıya etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21 (3) :923-936. https://doi.org/10.17556/erziefd.512074
Ersoy, E. (2016). Tületicilerin değişen alışveriş alışkanlıkları: Online alışveriş. (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. http://91.239.204.115/bitstream/11547/2163/1/454534.pdf
Ertan, G. (2019). Mobil Telefonsuz Kalma Korkusunun (Nomofobi) İş Tatmini, İle Bağlılık Ve Sosyal İzolasyon Üzerine Etkisi. (Yüksek lisans tezi.). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. https://doi.org/10.33905/bseusbed.474469
Gençtan, E. (2015). Psikodinamik psikiyatri ve normal dışı davranışlar. İstanbul: Metis Yayınları.
Gezgin, D. M. (2017). Explorıng The Influence Of The Patterns Of Mobıle Internet Use On Unıversıty Students’nomophobıa Levels. European Journal of Education Studies, 3(6), 29- 53. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.572344.
Güney, B. (2017). Dijital bağımlılığın dijital kültüre dönüşmesi: Netlessfobi”, Yeni Medya Elektronik Dergisi, 1(2), 207-213. https://doi.org/10.17932/iau.ejnm.25480200.2017.1/2.207-213
Işık, M. ve Kaptangil, İ. (2018). Akıllı telefon bağımlılığının sosyal medya kullanımı ve beş faktör kişilik özelliği ile ilişkisi: Üniversite öğrencileri üzerinden bir araştırma. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7 (2): 695-717. https://doi.org/10.15869/itobiad.361081
Kalaycı, Ş.(2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Kanık, A. E. (1999). Çok Değişkenli Varyans Analizinde KovaryansMatrislerinin Homojenliği Ön Şartı (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. http://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/26114/
Karatay, S. (2018). Hyperconnectivity Kavramı Bağlamında Mobil Sosyal Medya Uygulamaları: Nomofobi Ve Fomo Rahatsızlıklarına Yönelik Bir Araştırma. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. https://doi.org/10.12780/uusbd.84581
Kurnia, S., & Chien, J. A. W. (2003). The acceptance of the online grocery shopping. In The 16th Bled Electronic Commerce Conference, Bled, Slovenia.
Lepp, A., Li, J., &Barkley, J. E. (2016). Collegestudents’ cell phone use and attachment to parents and peers. Computers in Human Behavior, 64, 401–408. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.07.021
Li, N., & Zhang, P. (2002). Consumer online shopping attitudes and behavior: An assessment of research. AMCIS 2002 Proceedings, 74.
Mercan, N. (2016). X, Y ve Z kuşağı kadınların farklı tüketim alışkanlarının modern dünyada inşa edilmesi. Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi, 2(1), 59-70, https://doi.org/10.21798/kadem.2016119797
Mertler, C. A., & Reinhart, R. V. (2015). Advanced and multivariate statistical methods: Practical application and interpretation. Routledge.
Mücevher, M. H. (2015). X Ve Y Kuşağının Birbirlerine Karşı Özellik Ve Etkileşim Algıları: SDÜ Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta. https://doi.org/10.21076/vizyoner.391745
Ordun, G. (2015). Millennial (Gen Y) consumer behavior their shopping preferences and perceptual maps associated with brand loyalty. Canadian Social Science, 11(4), 40-55.
Öz, H. (2018). Üniversite Okuyan Genç Yetişkinlerin Mobil Telefon Yoksunluğu Korkusu (Nomofobi) İle Kişilik Tipleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. https://doi.org/10.34087/cbusbed.600130
Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Öztürk, U. C. (2015). Bağlantıda kalmak ya da kalmamak işte tüm korku bu: İnternetsiz kalma korkusu ve örgütsel yansımaları. Journal of International Social Research, 8(37). https://doi.org/10.17719/jisr.20153710629
Scientific American (2015, 27 Ekim). Scientistsstudynomophobia: fear of beingwithout a mobile phone, scientificamerican. https://www.scientificamerican.com/article/scientists- studynomophobia-mdash-fear-of-being-without-a- mobile-phone/.
Sırakaya, M. (2018). Ön lisans öğrencilerinin nomofobi düzeylerinin akıllı telefon kullanım durumlarına göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 714- 727, https://doi.org/10.17860/mersinefd.359458
Song, X., Zhang, X., Zhao, Y., & Song, S. (2017). Fearing of missing out (fomo) in mobil social media environment: conceptual development and measurement scale, In iConferenre 2017 Proceedings: 733-738.
Şen, S. (2016). SPSS ile 2’den fazla grup karşılaştırması (Anova). https://sedatsen.files.wordpress.com/2016/11/3-sunum.pdf adresinden erişildi
Tavolacci, M. P., Meyrignac, G., Richard, L., Dechelotte, P., &Ladner, J. (2015).Problematicuse of mobile phoneandnomophobiaamong French collegestudents. The EuropeanJournal of Public Health, 25(3), 206. https://doi.org/10.1093/eurpub/ckv172.088
Türen, U., Erdem, H., Kalkın, G. (2017). Mobil telefon yoksunluğu korkusu (nomofobi) yayılımı: Türkiye’den üniversite öğrencileri ve kamu çalışanları örneklemi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 10(1), 1. https://doi.org/ 10.17671/btd.30223
Türk Dil Kurumu. Fobi. Türk Dil Kurumu Sözlük. 6 Ekim 2019’da https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı. https://doi.org/10.29000/rumelide.133740
Türk Dil Kurumu. Kuşak. Türk Dil Kurumu Sözlük. 19 Ocak 2020’de https://sozluk.gov.tr/?kelime=ku%C5%9Fak adresinden alındı. https://doi.org/10.29000/rumelide.133740
Türkiye İstatistik Kurumu. (2019, 6 Ekim). Hanehalkı bilişim teknolojileri. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27819
Türkiye İstatistik Kurumu. (2019, 6 Ekim). Hanehalkı bilişim teknolojileri. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30574
Ulusoy, G. (2018). Gıda Perakendeciliği Sektöründe Tüketicilerin Yeniden Satın Alma Kararları Üzerinde Mağaza Atmosferi Unsurlarının Etki Düzeyi Farklılıklarının Belirlenmesi: EEG ve Göz İzleme Yöntemlerine Dayalı Deneysel Bir Araştırma. (Yüksek lisans tezi). , Hitit Üniversitesi SBE, Çorum. https://doi.org/10.29029/busbed.381903
Yaman, B., Geçgil, G., & Yavuz, G. (2018). Elektronik ticaret ve mobil ticaret üzerine bir inceleme: meta-analiz çalışması. R&S-Research Studies Anatolia Journal, 1(2), 142-153. https://doi.org/10.33723/rs.428407
Yıldırım, S., & Kişioğlu, A. N. (2018). Teknolojinin getirdiği yeni hastalıklar: Nomofobi, netlessfobi, fomo. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 473-480, https://doi.org/10.17343/sdutfd.380640
Yılmaz, A., & Uzunçelebi, H. (2015). Modern tüketim kültüründen postmodern tüketim kültürüne geçişin elektronik ticaret üzerinde oluşturduğu etkiler. Atatürk İletişim Dergisi, (9), 13-34.
Yildirim, C., & Correia, A. P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development and validation of a self-reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.02.059
Yildirim, C., Sumuer, E., Adnan, M., &Yildirim, S. (2016). A growingfear: Prevalence of nomophobia among Turkish college students. Information Development,32(5), 1322–1331. https://doi.org/10.1177/0266666915599025
Yörükoğlu, A. (1990). Gençlik çağı. İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım.
Yüksekbilgili, Z. (2013). Türk tipi Y kuşağı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), 342-353

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ